Black Hills: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L [[]] better
L red
Rigel 1:
[[OfbyldFile:Black_Hills,_Mount_Rushmore_National_Park.jpg|thumb|300px|Black Hills tichteby [[Mount RusmoreRushmore]].]]
De '''Black Hills''' (letterlik: ''"Swarte Hichten''Heuvels") foarmje in lyts [[rots]]ich [[berch|geberchte]] dat boppe de greidlannen[[prêrje]] fan de'e [[GreatGrutte PlainsFlakten (Noard-Amearika)|Grutte Flakten]] fan [[Noard-Amearika]] útstekt. It leit yn it westensúdwesten fan 'e [[SúdFeriene Steaten|Amerikaanske]] [[Amerikaanske steaten|steat]] [[Súd-Dakota]] mei in útrin yn eastlik [[Wyoming]]. De bergen binne alhiel begroeid mei beammen[[nullebeam]]men en wurde dêrtrochdêrom wol beskreaun as in "eilân fan beammen yn in see fan gers.".
 
Yn de'e Black Hills binne in protte [[nasjonaal park|nasjonale parken]] en monuminten[[monumint]]en te finen, u.o.wêrûnder [[Mount RusmoreRushmore]], it [[Nasjonaal Park Wind Cave]], it [[Nasjonaal Monumint Jewel Cave]], [[Harney Peak]] (it heechste punt eastlik fan de [[Rocky Mountains]]), [[Nasjonaal Wâld de Black Hills]], it [[Steatspark Custer]] (it grutste steatspark fan Súd -Dakota, en ien fan de grutstegrutsten yn de'e hiele Ferniene Steaten), it [[Steatspark Bear Butte]], en it [[Nasjonaal Monumint Devils Tower]]. enTeffens leit yn 'e Black Hills [[Harney Peak]], it heechste punt fan Noard-Amearika eastlik fan 'e [[Rocky Mountains]]. Gjin spesjale beskerme status hat it [[Tinkteken foar Mâl Hynder]], dêr't nei in heale iuw noch altyd oan wurke wurdt.
 
Foar de [[kolonisaasje]] fan 'e Black Hills troch de [[jeropide ras|blanken]] waard it gebiet bewenne troch de [[Lakota (folk)|Lakota]]-[[Yndianen]]. Nei de [[Oarloch fan Reade Wolk]] waard it berchtme yn [[1868]] troch de Feriene Steaten by it twadde [[Ferdrach fan Fort Laramie (1868)|Ferdrach fan Fort Laramie]] formeel oan 'e Lakota ôfstien. Neitiid makke it ûnderdiel út fan it [[Grutte Sû Reservaat]], dêr't gjin blanken kommen mochten, útsein oerheidsfunksjonarissen. Nettsjinsteande dat stjoerde it Amerikaanske regear yn [[1874]] it [[Amerikaanske 7e Kavaleryregimint]] ûnder lieding fan [[luitenant-kolonel]] [[George Armstrong Custer]] op 'en paad om te ûndersykjen oft de geroften oer de fynsten fan [[goud]] yn 'e Black Hills wier wiene. Under Custer syn [[Ekspedysje nei de Black Hills]] waard yndie goud oantroffen, wat late ta in stoarmrin fan [[goudsiker]]s nei it berchtme by wat de [[Goudkoarts fan de Black Hills]] kaam te hjitten.
Foar de komst fan de [[Jeropa|Jeropeanen]] yn Amearika waarden de Black Hills bewenne troch [[Lakota (folk)|Lakota]]-Yndianen. Troch de goudfynst yn de santiger jierren fan de [[19e iuw]] en dêrtroch ûntsteane [[goudkoarts]] kaam in trek fan minsken op gong út it easten dat liede soe ta in tanimmend tal ynwenners. It meastepart luts nei [[Deadwood]], [[Lead (Súd-Dakota)|Lead]] en [[Central City]]. Yn [[1880]] wienen de Black Hills it tichtst befolke gebiet fan it [[Dakota-Territorium]]. Sûnt dy tiid hat de [[mynbou]] hieltyd in wichtige rol spile. Tsjintwurdich is ek it toerisme fan grut ekonomysk belang.
 
FoarDat debarren komstlate fanta de [[Jeropa|JeropeanenGrutte Sû-Oarloch fan 1876]], yndy't Amearikaeinige waardenmei de Blackdefinitive Hillsnederlaach bewennefan troch'e Flakte-Yndianen. Yn [[Lakota (folk)|Lakota1877]]-Yndianen. Trochwaarden de goudfynstBlack Hills tsjin alle ferdraggen yn troch de santigerAmerikaanske jierrenoerheid fan de'e [[19eLakota iuw]]ôfpakt en dêrtrochfrijjûn ûntsteanefoar [[goudkoartskolonisaasje]] kaamtroch inde trekblanken. fanDe minsken[[goudkoarts]] opduorre gongoant út[[1879]] iten eastensoarge datyn liede'e soeBlack taHills foar in tanimmend tal ynwenners. It meastepart lutsteach nei de nije stedsjes [[Deadwood (Súd-Dakota)|Deadwood]], [[Lead (Súd-Dakota)|Lead]], [[Custer (Súd-Dakota)|Custer]] en [[Central City (Súd-Dakota)|Central City]]. Yn [[1880]] wienenwiene de Black Hills it tichtst befolketichtstbefolke gebiet fan it [[Dakota-Territorium]]. Sûnt dy tiid hat de [[mynbou]] hieltydoanhâldend in wichtige rol spile. Tsjintwurdich is ek it [[toerisme]] fan grut ekonomysk[[ekonomy]]sk belang.
De Black Hills binne noch hieltyd in omstriden gebiet: de Feriene Steaten pakten it gebiet fan de Indianen ôf yn [[1876]] en skeinde dêrmei it [[Ferdrach van Fort Laramy]]. Yn [[1980]] kende it Amerikaanske [[Gerjochtshof|Heechgerjochtshôf]] de yndianen dochs noch in skeafergoeding ta, mar dat waard lykwols ôfwiisd, want sy woenen dat it gebiet harren alhiel werom jûn waard. Yn [[2007]] ferklearren de Lakota fan de Black Hills har ûnôfhinklik fan de Feriene Steaten.
 
De Black Hills binne noch altyd in omstriden gebiet. Yn [[1980]] wiisde it [[Amerikaansk Heechgerjochtshôf]] oan acht [[Lakota (folk)|Lakota]]- en oare [[Sû (folk)|Sû]]-[[stamme]]n in skeafergoeding fan goed $105 miljoen ta: $17,1 miljoen dollar foar de merkwearde fan it lân yn [[1877]] en $88 miljoen oan [[rinte]] (fan 5% it jier). Mei't it hôf lykwols wegere en erken harren rjochten op it lân sels, stegeren de Lakota de skikking ôf. Yn [[2007]] rôp de saneamde [[Lakota Frijheidsdelegaasje]] de ûnôfhinklikheid út fan 'e [[Republyk Lakota]], dy't al it lân omfieme dat ûnder it earste [[Ferdrach fan Fort Laramie (1851)|Ferdrach fan Fort Laramie]], út [[1851]], troch de Feriene Steaten oan 'e Lakota taparte wie, ynklusyf de Black Hills.
 
[[Kategory:Berchtme yn de Feriene Steaten]]
[[Kategory:Geografy fan Súd-Dakota]]
[[Kategory:Geografy fan Wyoming]]