Hillige Roomske Ryk: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
LNo edit summary
Rigel 34:
[[Ofbyld:Quaterionenadler David de Negker.jpg |thumb|left|150px|Dit wapenskyld, sa’t hjit dat fan Karel de Grutte, wie mei earnen (mei ien en letter twa koppen) it wapen fan it Hillige Roomske Ryk.]]
 
De kroaningen fan de [[keizer]]s fan it Hillige Roomske Ryk wienen ynspirearre op de kroaning fan [[Karel de Grutte]] yn [[800]]. In takomstich keizer moast earst en foaral kening fan de Dútsers wurde. [[Kening fan Dútslân|Dútske keningen]] waarden al iuwen keazen, yn de [[9e iuw]] troch de lieders vanfan de fiif wichtichste stammen (de [[Franken]], de [[Saksen (folk)|Saksen]], de [[Beieren (folk)|Beieren]], de [[Swaben (regio)|Swaben]] en de [[Türingers]]), letter waarden dizze keningen keazen troch de trije biskoppen, de [[paltsgreve]], en de trije foarnaamste hartoggen. Noch leter kaam der in kolleezje fan [[karfoarst]]en yn swang. Dit kolleezje waard offisjeel gearstald yn [[1356]]. Oarspronklik wienen der sân kiesgerjochtigden, mar dit oantal feroare yn de rin fan de iuwen.
 
Oant [[1508]] reisge de nij keazen kening nei [[Rome (stêd)|Rome]] om him troch de paus ta keizer kroane te litten. Nea koe de keizer autonoom syn ryk bestjoere. Syn macht waard bot beheind troch de ferskillende lokale lieders. Nei de [[15e iuw]] waard de [[Ryksdei]] oprjochte as it wetjouwend orgaan fan it Ryk. Dizze Ryksdei wie een fergaderjend orgaan dat op ferskate lokaasjes by inoar kaam. Pas nei [[1663]] soe de Ryksdei in permanint orgaan wurde en waard hy fêst yn [[Regensburg (stêd)|Regensburg]] fêstige ("''Immerwährender Reichstag''").
Rigel 72:
Doe’t [[Hendrik II fan it Hillige Roomske Ryk]] yn [[1024]] sûnder opfolgers ferstoar waard [[Koenraad II fan it Hillige Roomske Ryk]] as kening keazen. Hy wie de earste fan de de [[Saaljers]].
 
It Ryk stoarte hast yninoar yn de [[Ynvestituerstriid]], doe’t [[paus Gregorius VII]] kening [[Hendrik IV vanfan it Hillige Roomske Ryk]] yn de ban die. Hoewol’t dizze beslissing ûngedaan makke waard nei de [[Tocht nei Canossa]] yn [[1080]], wienen de mytyske eigenskippen fan it Ryk oantaasten, de Dútske kening wie djip fernedere. Wichtiger wie noch de komst fan de tsjerke as ûnôfhinklike faktor yn it politike systeem fan it Ryk.
 
=== It Ryk ûnder de Hohenstaufen ===