1848: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Pierlala (oerlis | bydragen)
oanf
Rigel 4:
{{apart|Revolúsjejier 1848}}
== Foarfallen ==
* ''sûnder datum'' - Yn ferskate [[Jeropa|Jeropeeske]] [[lân|lannen]] binne [[revolúsje]]s en [[opstân|opstannen]] foar [[selsbestjoer]] en/of [[demokrasy]].
* Yn in grut tal lannen binne revolúsjes foar in oarsoartich regear mei mear ynfloed fan de boargers.
* Mei de nije [[grûnwet]], opsteld troch de [[liberaal]] [[Thorbecke]], wurdt [[Nederlân]] in konstitúsjonele monargy, wêrtroch de macht fan de [[Kening Willem I|kening]] aardich beheind wurdt.
* it earste kabinet fan Nederlân wurdt ynstallearre, it [[kabinet-Schimmelpenninck]].
* Nei ôfrin fan de [[Meksikaansk-Amerikaanske Oarloch]] moat [[Meksiko]] foar it grutste part [[Arizona]] ôfstean oan de [[Feriene Steaten]].
* [[25 jannewaris]] - It [[Kommunistysk Manifest]] ferskynt, skreaun troch [[Karl Marx]] en [[Friedrich Engels]].
* [[2 febrewaris]] - It [[Ferdrach fan Guadalupe Hidalgo]] makket in ein oan 'e [[Meksikaansk-Amerikaanske Oarloch]]. Under de ôfspraken fan dit [[ferdrach]] leit [[Meksiko]] him del by de [[Amerikaanske anneksaasje fan Teksas]] en moat it it [[Amerikaanske Súdwesten]] en [[Opper-Kalifornje]] ôfstean oan 'e [[Feriene Steaten]].
* [[2 desimber]] - [[Frans Jozef I]] wurdt Keizer fan [[Eastenryk]].
* [[1125 desimbermaart]] - Yn [[Napoleon IIINederlân]] wurdt presidintit fanearste [[Frankrykkabinet]] ynstallearre, it [[Kabinet-Schimmelpenninck]].
* [[3 novimber]], - Mei de nije [[grûnwet]], opsteld troch de [[liberaal]] [[Thorbecke]], wurdt [[Nederlân]] in [[grûnwet|konstitúsjonele]] [[monargy,]]. wêrtrochFan gefolgen wurdt de macht fan de'e [[Kening Willem I|kening]] aardich beheind wurdt.
* [[2 desimber]] - [[FransFrâns JozefJoazef I fan Eastenryk|Frâns Joazef]] wurdt Keizer[[keizer]] fan [[Eastenryk]].
* [[11 desimber]] - [[Napoleon III fan Frankryk|Louis-Napoléon Bonaparte]] wurdt [[presidint]] fan [[Frankryk]].
 
== Berne ==
* [[1913 maartfebrewaris]] - [[WyattHenry EarpR. Porter]], Amerikaansk sherriflegerdokter (†  [[19291903]]).
* [[2319 maaiemaart]] - [[OttoWyatt LilienthalEarp]], [[Dútslân|Dútsk]]Amerikaansk pionier yn it fleanensheriff (†  [[18961929]]).
* [[723 junymaaie]] - [[PaulOtto GauguinLilienthal]], [[Frankryk|Frânske]]Dútsk skilderloftfeartpionier († [[19031896]])
* [[247 septimberjuny]] - [[PiterPaul Loadewyk TakGauguin]], wieFrânsk foarsitter fan de [[SDAP]] en haadredakteur fan [[Het Volk]]keunstskilder († [[19071903]]).
* [[1330 novimberjuny]] - [[AlbertBenjamin IHodgson]], PrinsAmerikaansk fan [[Monaco]]militêr (†  [[19221876]]).
* [[24 septimber]] - [[Pieter Lodewijk Tak]], Nederlânsk politikus en sjoernalist († [[1907]])
* [[31 oktober]] - [[Boston Custer]], Amerikaansk boarger-foerazjeur yn 'e tsjinst fan it Amerikaanske Leger († [[1876]])
* [[13 novimber]] - prins [[Albert I fan Monako]] († [[1922]])
;''datum ûnbekend''
*[[Mannich Kûp]] (''Plenty Coups''), opperhaad fan 'e [[Kro (folk)|Kro]] († [[1932]])
 
== Ferstoarn ==
* [[20 jannewaris]] - kening [[ChristianKristiaan VIII]], Kening fan [[Denemark]] (*  [[1786]]).
* [[1226 augustusmaart]] - [[GeorgeSteen StephensonSteensen Blicher]], IngelskDeensk útfinerskriuwer, fandichter deen stoomlokomotyfpredikant (*  [[17811782]]).
* [[1312 augustus]] - [[PyterGeorge Jentsjes RollemaStephenson]], NederlânskIngelsk [[arsjitekt]]útfiner ([* [[17861781]]).
* [[1913 desimberaugustus]] - [[EmilyPyter BrontëJentsjes Rollema]], [[Grut-Brittanje|Britsk]]Frysk skriuwsterarsjitekt (*  [[18181786]]).
* [[19 desimber]] - [[Emily Brontë]], Ingelsk skriuwster (* [[1818]])
 
==Literatuer==
;koarte ferhalen
* [[Hans Christian Andersen]], ''[[Den Lykkelige Familie]]''
 
{{JiersideUnder}}