Wikipedy

1667: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
←Toan eardere ferskillenNeikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
Pierlala (oerlis | bydragen)
17.653 edits
streaml.
L red
Rigel 3:
{{Kalinders}}{{Kalinderjier}}
== Foarfallen ==
* [[jannewaris]]-[[july]] - Yn de'e oarloch[[Twadde Ingelske Oarloch]] tusken de [[Republyk fan de Feriene Nederlannen]] en [[Ingelân]] wurdt itde súdeastenIngelske fan Ingelânsúdeastkust blokkearre. [[Essequebo]], [[Suriname]] en [[Tobago]] wurde troch de [[Westyndyske Kompanjy|WIC]] werovere op 'e [[Ingelân|Ingelsen]].
* [[8 maaie]] - [[Kening]] [[Loadewyk XIV fan Frankryk]] falt de [[Spaanske Nederlannen]] binnen. Dit is it begjin fan 'e [[Devolúsjeoarloch]] tusken [[Frankryk]] en [[Spanje]].
*[[Essequebo]], [[Pomeroon]] en [[Tobago]] wurde troch de [[West-Yndyske Kompanjy|WIC]] werovere. In Siuwske ekspedysje mei sân skippen feroveret it Ingelske fort [[Paramaribo]] yn it sûkerrike [[Suriname]].▼
* ein [[maaie]] - By [[Dendermonde]] is [[Loadewyk XIV fan Frankryk]] twongen him fanwege oerstreamings[[oerstreaming]]s werom te lûken.▼
* [[Loadewyk XIV fan Frankryk|Loadewyk XIV]] ferskerpet de tariven tsjin de Nederlânske handel en falt de Spaanske Nederlannen binnen.
* [[12 juny]] - [[Jean Baptiste Denis]] en [[Paul Emmeretz]] fiere de earste [[bloedtransfúzje]] by in mins[[minske]] út. Se Hybrûke brûktdêrfoar [[bloed]] fan in [[laam]].▼
▲* By [[Dendermonde]] is Loadewyk XIV twongen him fanwege oerstreamings werom te lûken.
* [[16 juny]] - Troch de [[Steaten-Generaal fan de Nederlannen|Steaten-Generaal]] fan Nederlân'e [[Republyk fan 'e Feriene Nederlannen]] wurdt [[oktroai]] ferliend oan [[Christiaan Huygens|Kristiaan Huygens]] foar it troch him útfûne [[slingeroerwurk]].▼
▲* [[12 juny]] - [[Jean Baptiste Denis]] en [[Paul Emmeretz]] fiere de earste [[bloedtransfúzje]] by in mins út. Hy brûkt bloed fan in laam.
* [[17 juny]] - De [[Steatsk]]e [[float]] ûnder [[Michiel de Ruyter]] fiert yn it ramt fan 'e [[Twadde Ingelske Oarloch]] de [[Tocht nei Chatham]] út troch de [[Medway]] op te silen. Dêrby wurde fiif [[Ingelân|Ingelske]] [[oarloch]]sskippen ferbaarnd en it Ingelske [[flaggeskip]] mei weromsleept nei de [[Republyk fan 'e Feriene Nederlannen|Republyk]].
▲* [[16 juny]] - Troch de [[Steaten-Generaal fan de Nederlannen|Steaten-Generaal]] fan Nederlân wurdt [[oktroai]] ferliend oan [[Christiaan Huygens|Kristiaan Huygens]] foar it troch him útfûne [[slingeroerwurk]].
* [[6 july]] - [[Dowaai]] falt yn 'e hannen fan [[Loadewyk XIV fan Frankryk]].▼
* [[17 juny]] - In Nederlânske float ûnder [[Michiel Adriaenssoan de Ruyter|De Ruyter]] sylt de [[Tocht nei Chatham|Medway]] op, ferbaarnt fiif oarlochsskippen en sleept it flaggeskip fan de Ingelsken fuort.
* [[31 july]] - De [[Frede fan Breda]] wurdt sluten.sletten Hytusken moat[[Ingelân]] en de [[Republyk fan 'e Feriene Nederlannen]] om in ein meitsjete meitsjen oan de'e [[Twadde Ingelsk-NederlânskeIngelske Oarloch]].▼
▲* [[6 july]] - [[Dowaai]] falt yn hannen fan Loadewyk XIV.
* [[5 augustus]] - Engelân[[Ingelân]] tekenetratifisearret de [[Frede fan Breda]]. IngelânUnder hâldtde betingsten fan dat [[ferdrach]] behâlde de Ingelsen [[New York City(stêd)|Nij-Amsterdam]] (dat omneamd wurdt ta New York]]), mar joutjouwe se de folle wichtigere [[Sinteilân|eilannen]] [[Sint-Eustatius]] en [[Saba]] werom. ItFierders joutkriget de Republyk [[Suriname]] oeryn besit en Cormantijnek [[Kormantyn]], in basis[[fort]] yn [[West-Afrika]]. It Ferdrach fan Breda ferrommet fierders de [[Akte fan Navigaasje]] en joutIngelân moat syn kleemoanspraken op Pola Run yn de [[Banda eilannen]] op. DatIt ferdrach is in grutte oerwinning foar de Republyk en benammen foar riedspinsjonaris[[riedpinsjonaris]] [[Johan de Witt]].▼
▲* [[31 july]] - De [[Frede fan Breda]] wurdt sluten. Hy moat in ein meitsje oan de [[Twadde Ingelsk-Nederlânske Oarloch]].
▲*[[Essequebo]], [[Pomeroon]]26 en [[Tobagoseptimber]] wurde- troch deIn [[West-Yndyske KompanjySeelân|WICSiuwske]] werovere. In Siuwske ekspedysje mei sân skippen[[skip]]pen feroveret it [[Ingelân|Ingelske]] [[fort]] [[Paramaribo]] yn it sûkerrike[[sûker]]rike [[Suriname]].
▲* [[5 augustus]] - Engelân tekenet de [[Frede fan Breda]]. Ingelân hâldt [[New York City|New York]], mar jout [[Sint Eustatius]] en [[Saba]] werom. It jout [[Suriname]] oer en Cormantijn, in basis yn West-Afrika. It ferrommet de [[Akte fan Navigaasje]] en jout syn kleem op Pola Run yn de [[Banda eilannen]] op. Dat is in grutte oerwinning foar de Republyk en benammen foar riedspinsjonaris [[Johan de Witt]].
* ''sûnder datum'' - [[Kening]] [[Loadewyk XIV fan Frankryk]] ferskerpet de tariven tsjin 'e [[Steatsk]]e [[hannel]].
 
== Berne ==
* [[30 novimber]] - [[Jonathan Swift]], IngelskeIersk skriuwer († [[1745]])
 
== Ferstoarn ==
* [[18 juny]] - [[Louise Henriëtte fan Oranje-Nassau]], wiehartoginne-gemalinne troud meifan [[keurfoarst]] [[Freark Willem fan Brandenburch]] (* [[7 desimber]] [[1627]])
 
==Literatuer==
;poëzij
* [[John Milton]], ''[[Paradise Lost]]''
 
{{JiersideUnder}}
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/1667"