Sevearus Aleksander: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L Ieneach fan 'e Esk moved page Aleksander Severus to Aleksander Sevearus: klam op twadde wurdlid
L red
Rigel 1:
[[Ofbyld:Bust Alexander Severus Louvre Ma1051 n1.jpg|right|thumb|250px|Búste fan Aleksander SeverusSevearus, museum it Louvre, Parys]]
'''SeverusSevearus Aleksander''' ([[208]] - [[235]]), meastentiids ek '''Aleksander SeverusSevearus''' neamd, folút yn it [[Latyn]] as '''Marcus Aurelius Severus Alexander''', wie keizer fan Rome fan [[222]] - [[235]]. Hy hearde by de [[Serverus-dynasty]] en wie yn tsjinstelling fan syn neef [[Elagabalus]] dy't foar him keizer wie in evenredige en bedachtsume keizer.
 
== Komôf ==
Aleksander SeverusSevearus waard berne mei de Latynske namme ''Marcus Julius Gessius Alexianus''' (of neffens oare boarnen '''Gessius Bassianus Alexianus''') yn "Caesarea sub Libano" yn it tsjintwurdige [[Libanon]]. Troch syn beppe [[Julia Maesa]] waard hy nei foaren skood as erfgenamt fan de Romeinske keizer [[Elagabalus]]. Syn beppe beskerme him ek tsjinoer lettere besikings him út de wei te romjen. Elagabalus waard fermoarde en de jonge Aleksander SeverusSevearus waard, yn earsten ûnder fâdij fan syn beppe en nei har dea fan syn mem [[Julia Mamaea]], de nije keizer.
 
As neef fan syn foargonger [[Elagabalus]] hie Aleksander SeverusSevearus it prysterskip fan [[El-Gabaal]] urven, mar hy makke fuort in ein oan dizze ymportearre religieuskse praktiken yn Rome, want de Romeinske befolking wie hjir frijwat op tsjin. Hy stjoerde de hillige stien fan [[Emesa]] werom nei [[Syrje]] en wijde de timpel fan Elagabalus op'e nij oan de Romeinske god ''[[Jupiter (god)|Jupiter]] Ultor''.
 
== It Sassanidyse gefaar ==
Hoewol't de beide Julia's mei de jonge SeverusSevearus Aleksander Rome wer in kundich en evenredich bestjoer joegen, ûntstie der al gau ûnrêst tsjin it froulju-bewâld. Underwilens hie der yn it oanswettende ryk fan de [[Parten]] in wichtige omwinteling west dy't tige gefaarlike feroaring ynhâlde foar it Romeinske rk. De [[Sassaniden]] hienen ûnder foarst [[Ardashir]] de macht oernomd fan it swakke bewâld fan de Parten. Dêrtroch waard de easterbuorman in bedriging fan belang. Hja foelen it Romeinske ryk yn en yn [[230]] gong de Romeinske provinsje [[Mesopotaamje]] ferlern en waard it hiele easten bedrige troch de Sassaniden.
 
Aleksander sette him mei it leger nei it easten en makke mei súkses in ein oan de Perzyske bedriging. Lykwols wie syn oanfal op de Sassaniden net it súkses dêr't hy op hope hie. De Romeinske provinsje Mesopotaamje koed er net werom feroverje. Syn tsingader [[Ardashir]] slagge deryn de wichtige oanfal op de stêd [[Ctesifon]], net allinnich ôf te warren mar om te setten yn in Romeinske nederlaach fan formaat. Yn stee fan in oerwinning helje dy't foarfêst in ein meitsje soe oan de lêstige Perzen en Aleksander yn de fuotspoaren fan syn yllustere nammegenoat trede kind hie, moast hy him dellizze mei in soarte fan lykspul. It hindere Aleksander yn alle gefallen net om op [[25 septimber]] [[233]] in oerwinningstaspraak te hâlden wêryn de nederlaach fan Ctesifon ferswijd waard.