Paleis Soestdyk: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Pierlala (oerlis | bydragen)
No edit summary
No edit summary
Rigel 2:
'''Paleis Soestdyk''' is in paleis oan de Amsterdamskestrjitwei yn [[Baarn]] by [[Soestdyk]].
== Jachtslot ==
Om 1650 liet de Amsterdamse boargemaster [[Cornelis de Graeff]], in jachthûs bouwe tusken Soest en Baarn. De jonge steedhâlder [[Willem III fan Oranje-Nassau|Willem III]], in fervint jager, kocht de hofstede oan de Zoestdijck yn 1674.
Yn 1702 erfde de Fryskse steedhâlder [[Johan Willem Friso]] Soestdyk trochdat Willem III sûnder bern stoar. Nei it ferstjerren fan Johan Willem Friso yn 1711 wennen syn frou en soan, de lettere steedhâlder [[Willem IV fan Oranje-Nassau|Willem IV]], simmerdeis op Soestdyk. Willem IV ferstoar yn 1751 en syn frou en soan bleauwen simmerdeis op Soestdyk wenjen. LâgoedLângoed de Eult, oan de oare jkantkant fan de AmsterdamsestrjitweiAmsterdamskestrjitwei, tsjintwurdich de Baarnske Bosk, is troch de erven fan Willem Gideon Deutz op 17 july 1758 foar 319.000 gûne ferkocht oan de prinses-gûvernante [[Anna fan Hannover]].
De steedhâlders jagen der, harren widdo's brochten der de simmers troch. Yn 1795 ferlear de family it jachtslot. Under FrânseFrânske ynfloed waard Soestdyk ‘nasjonalisearre’. It feroare sels efkes yn in FrânseFrânske kazerne.
Yn [[1815]] wie alles wer oars. De Frânsen wienen fuort, Nederlân wie in keninkryk en de kroanprins – de lettere kening [[Willem II fan de Nederlanne|Willem II]] – krige it jachtslot kado foar syn optreden yn syn fjildslaggen tsjin de Frânsen.
 
== Simmerpaleis ==
De kroanprins en syn Russyske frou, prinses [[Anna Paulowna]], lieten Soestdyk ferbouwe ta in echt simmerpaleis. Der kamen twa sydfleugels en alles waard nei de smaak fan de tiid - yn [[empirestyl]]ynrjochte.
ynrjochte.
Ek nei harren bleau de keninklike family it paleis brûken as simmerferbliuw. Benammen keninginne-mem kaam der graach. Yn [[1928]] krige hja foar har santichste jierdei in bysûnder geskink: elektrysk ljocht op Paleis Soestdyk.
 
== Keninginne Juliana en prins Berhard ==
[[Ofbyld:Kees Verkade beeld bij Soestdijk.JPG|thumb|120px|''byldByld Kees Verkade'']]
Permanint bewenne waard Paleis Soestdyk pas sûnt [[1937]], doe't prinses Juliana en [[prins Bernhard]] der nei harren trouwen yn wenjen kamen. Foar t earst yn syn skiednis waard it de wente fan in jonge húshâlding. Alle prinsessen, mei útsûndering fan prinses Margriet, waarden op Soestdyk berne. It Nederlânske folk hie it pear as Nasjonaal Huldeblyk in ferbouwing oanbean. It paleis krige sintrale ferwaarming en in komfortabel, modern appartemint oan de efterside.
 
Yn [[1940]] foelen de Dútsers Nederlân binnen. Oant de befrijing yn [[1945]] wykte de prinslike húshâlding út nei it bûtenlân. Opnij herberge Paleis Soestdyk bûtenlânske militêren., diskear Dútse offisieren.
Nei de befrijing kaam it gesin werom en yn [[1948]] folge prinses Juliana har mem [[Wilhelmina fan de Nederlannen|Wilhelmina]] op as keninginne. Paleis Soestdyk waard dêrmei de keninklike residinsje.
 
Unferjitlik binne de feestlike defilees dy't op [[Keninginnedei]] troch de foltallige keninklike family op it bordes ôfnomd waarden.
 
== Wilhelmina-chalet ==
== Wilhelmina-sjalet ==
[[Ofbyld:Paleis Soestdyk Wilhelmina-chalet 78.JPG|thumb|right|''Wilhelmina-chaletsjalet'']]
Spesjaal foar de tolfde jierdei fan prinsesse Wilhelmina waard efteryn de tún in Switsersk chaletsjalet boud dêr’t bernemeubeltsjes en in poppehûs yn kamen te stean. Ein 19e iuw kamen sokke chaletssjalets yn parken in soad foar. [[Switserlân]] stie troch de ymposante natoer en de frisse loft as fakânsjebestimming heech oanskreaun by de elite. Yn kombinaasje mei it Alpenbeekje moast it skildereftige chaletsjalet in ideaalbyld fan Switserlân oproppe. It rustike brechje oer it beekje fóar de chalet makke it byld kompleet. Yn werklikheid is it skynber rûchhoutene brechje yn semint útfierd. Dit barde troch in saneamde “rocailleur”, in ambachtsman dy’t him derop talei om alderhande geboukes, túnsieraden en brechjes yn semint in rotseftich of rûch houten uterlik te jaan.
 
== Ryksbesit ==
Doe't prinses Beatrix ynhuldige waard as keninginne, yn [[1980]], wie Paleis Soestdyk gjin keninklike
residinsje mear. Prinses Juliana en Prins Bernhard bleauenbleaune der wenjen oant harren dea yn 2004.
Sûnt 1971 is it paleis Ryksbesit. Yn ôfwachting fan in nije bestimming is it tydlik iepensteld foar it publyk.
 
<gallery>
Ofbyld:Paleis Soestdyk efterside fitraazje mei liuwen 65.JPG|<small>fitraazje mei liuwen</small>