|
[[Ofbyld:Jan Johannes Blanksma.jpg||250px|thumb|''Professor J.J. Blanksma'']]
'''Jan Johannes Blanksma''' ([[Penjum]], [[1875]] - [[1950]]) wie in Nederlânske[[Nederlân]]sk [[heechlearaar]] [[organyske gemy]] oan de [[Universiteit Leien|Ryksuniversiteit Leien]].
== Oplieding ==
Blanksma folge de trijejierrige [[Hegere Boargerskoalle]]-kursus yn [[Harns (stêd)| HarnsnHarns]] en de oare jierren oan de fiifjierrige HBS yn [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]]; hy folge hjirdêr lessen by ^^underûnder emarmear de gemikus dr. J. Ariëns Kappers; dêrnei studearre Blankema in jier âlde talen mei privaatlessen yn Ljouwert, wêrnei't er skiekunde stduarjenstudearjen gie yn [[Amsterdam]]; syn learmasters hjirdêr wiene [[Jacobus van 't Hoff]], Gunning, [[Hendrik Bakhuis Roozeboom]] en [[Cornelis Adriaan Lobry van Troostenburg de Bruyn]]; yn 1900 hellde Blankema it doktoraat yn de gemy mei it [[proefskrift ]] ''Bijdrage tot de kennis der organische zwavelverbindingen.'' Hy bleau noch twa jier wurkjen yn it laboratoarium fan Lobry de Bruyn as assistint. ▼
▲Blanksma folge de trijejierrige [[Hegere Boargerskoalle]]-kursus yn [[Harns (stêd)|Harnsn]] en de oare jierren oan de fiifjierrige HBS yn [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]]; hy folge hjir lessen by ^^under emar de gemikus dr. J. Ariëns Kappers; dêrnei studearre Blankema in jier âlde talen mei privaatlessen yn Ljouwert, wêrnei't er skiekunde stduarjen gie yn [[Amsterdam]]; syn learmasters hjir wiene [[Jacobus van 't Hoff]], Gunning, [[Hendrik Bakhuis Roozeboom]] en [[Cornelis Adriaan Lobry van Troostenburg de Bruyn]]; yn 1900 hellde Blankema it doktoraat yn de gemy mei it proefskrift ''Bijdrage tot de kennis der organische zwavelverbindingen.'' Hy bleau noch twa jier wurkjen yn it laboratoarium fan Lobry de Bruyn as assistint.
== Wurkpaad ==
Blanksma waard beneamd ta earste skiekundige fan it Laboratoarium fan it Departemint fan Finânsjes ûnder de technolooctechnolooch jhr. [[Willem Alberda van Ekenstein (1857-1937)|Willem Alberda van Ekenstein]]; hjir waarden ûndersikingen op it mêd fan sûkers, earder ûnder [[Lobry de Bruyn]] begûn, yn gearwurking mei Alberda van Ekenstein voortgezetfuortset. It slagge om nije sûkers te meitsjen, benammen [[ribose]]; ek slagge it om neuinei te gean hokker stof ûntstie as men sûkers mei soer ferhjitte, it oksymetylfurfurol, in ferbining dy't mei bepaalde [[reagintsia]], sekere kleurferoarings joech, wêrtroch't it mooglik waard om sûkers op te spoaren. Dy stof liende him der ek foar om keunsthuning, dêr't se yn foarkaam, te ûnderskieden fan natuerhuning, wêryn't se net foarkaam.
Al earder wieslagge it Blanksma deryn slagge ferbinings gear te stallen, dy't in soak soad liken op de bekende eksplosyfstof: [[pikrinesoer]] (trinitrofenol); dizze nije eksplosyfstoffen, wichtich om harren wittenskiplike betsjutting, mar te djoer foar gebrûk yn de praktypraktyk, wienenwiene it besibbe tetranitrofenol en pentanitrofenol. Blanksma beskreau dy ferbiningen en oaren (soms tegearre mei Alberda van Ekenstein) yn ûnder mear de ''Verslagen van de [[Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen]]'', de ''Berichte der Deutschen Chemischen Gesellschaft'', it ''Recueil des Traveaux Chimiques des Pays Bas et de la Belgique'' en it ''[[Chemisch Weekblad]]''.
Fan 1903 - 1909 ûnderhâlde Blanksma de relaasjes mei de [[Universiteit fan Amsterdam|Gemeente Universiteit]] yn [[Amsterdam]] troch it ferfollenferfoljen fan de funksje fan [[privaatdosint]] yn de organyske gemy, tagelyk mei de betrekking oan it laboratoarium. Yn 1914 waard hy beneamd ta heechlearaar oan de universiteit fan Leien.
{{boarnen|boarnefernijing=
| 
