Fee: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L of
L red + fral oanfolling
Rigel 1:
[[File:Sheep and cow in South Africa.jpg|right|thumb|300px|In [[ko]] mei in keppel [[skiep]].]]
{{Of|fee yn 'e sin fan domestisearre bisten|it mytyske wêzen|fee (mytysk wêzen)}}
'''Fee''' is dein oantsjutting dy't brûkt wurdt foar troch de [[minske]] [[domestikaasje|domestisearre]] [[bisten]] opyn in'e [[buorkerijfeehâlderij]]sektor fan 'e [[lânbou]]. Sokke bisten binnewurde ûnderholden teen ferdielen[[fokkerij|fokt]] yn:om [[ekonomy]]ske redens, bygelyks:
* foar it [[fleis]], dus om úteinlik [[slachterij|slachte]] en [[iten|opiten]] te wurden: '''slachtfee''' of '''fleisfee'''
* produksjebisten: [[ko|kij]], [[baarch|bargen]], hinnen, [[skiep]] en [[geit]]en
* foar de [[molke]], om [[melken|molken]] te wurden wêrnei't de molke bewurke wurdt ta [[suvel]]produkten, lykas [[molke]], [[sûpe]], [[bûter]], [[slachrjemme]], [[tsiis]], [[brij]], [[yochert]], ensfh.: '''melkfee'''
* helpkrêften: [[hynder]]s, ezels en [[okse]]n
* bewekkingfoar de ([[hûnaai]]en en(allinnich by [[guozzenplomfee]]).
* foar de [[wol]] of de [[pels]], dêr't nei it [[skieppeskearen|skearen]] of de slacht [[klean]] fan makke wurde;
{{stobbe|Lânbou}}
* as [[lêstdier|lêst]]- of [[lûkdier]]
Lytsere bisten dy't yn 'e hûs holden wurde, foar selskip, bewekking of bestriding fan [[ûngedierte]] (lykas [[hûn]]en, [[kat]]ten, [[fret]]ten, [[goudhamster|hamster]]s, [[kavia|kavia's]], [[parkyt|parkiten]] ensfh.) wurde ornaris net oantsjut as 'fee', mar as [[húsdier]]en yn 'e ingere sin.
 
==Soarten fee==
De meast holden soarten fee binne de [[ko]] (foar molke en/of fleis), de [[baarch]] (foar it fleis) en de [[geit]] en it [[skiep]] (foar de wol en/of it fleis). Geiten en skiep wurde ek wol oantsjut '''lytsfee'''. Dêrnjonken binne der ferskate soarten [[plomfee]], oftewol domestisearre [[fûgelt]], mei as wichtichsten de [[hin]], de [[kalkoen]], de [[nuete goes]] en de [[nuete ein]]. Dy wurde benammen holden foar de [[aai]]en en/of it fleis, hoewol't guozzen ek tigen bewekkers wêze kinne. Fierders binne ek [[nuete knyn|nuete kninen]], ynsafier't dy holden wurde foar it fleis, in foarm fan fee.
 
Oare soarten fee, lykas [[hynder]]s, [[ezel]]s en [[okse]]n, dy't foarhinne in soad as [[lêstdier|lêst]]-, [[lûkdier|lûk]]- of [[ryddier]] ynset waarden, komme yn 'e [[Westerske wrâld]] amper mear foar sûnt de [[meganisaasje]] healwei de [[tweintichste iuw]] syn yntree yn 'e lânbou makke. Soms wurde ek [[bij]]en, dy't foar de [[hunich]]produksje holden wurde, ûnder de term 'fee' beflapt, hoewol't dat beslist net it earste is dêr't men oan tinkt by it hearren fan it wurd. Ek it hâlden en kweken fan [[fisk]]soarten lykas [[salm]] (de saneamde [[akwakultuer]]) rekkenet men ta de feehâlderij.
 
Fierders binne der noch eksoatyske feesoarten, lykas [[kamiel]]en en [[dromedaris]]sen, dy't benammen yn [[Sintraal-Aazje]], resp. it [[Midden-Easten]] as ryd- of lêstdieren holden wurde, en [[lama (bist)|lama's]] dy't foar dyselde doelen in protte yn 'e [[Andes]] fan [[Súd-Amearika]] holden wurde. Yn [[West-Jeropa]] is (relatyf) resint úteinset men it hâlden fan en fokken mei ferskate eksoatyske feesoarten, lykas [[harteftigen|harten]], [[strúsfûgel]]s, [[emoe]]s en [[kangoeroe]]s foar it fleis, [[alpaka|alpaka's]] foar de wol en [[Amerikaanske nerts]]en en [[tsjintsjilla's]] foar de pels.
 
{{boarnen|boarnefernijing=
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Livestock ''References'', op dizze side].
----
{{commonscat|Livestock management}}
}}
 
[[Kategory:Húsdier]]