West-Fryslân: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
útwreiding artikel (-stobbe)
No edit summary
Rigel 1:
[[Ofbyld:Kaart West Frieslandkopie.gif|right|thumb|200px]]
 
'''West-Fryslân''' ([[Westfrysk]]: ''West-Friesland'') is in regio yn it noarden fan de provinsje [[Noard-Hollân]], omsletten troch de Westfryske Ringdyk. It is ûntstien út deit yn de [[Midsieuwen]] selstannige Westfryske [[goa]] ''[[Westflinge]]''. Tsjintwurdich wenne der 303.000 minsken, de haadstêd is [[Hoorn]] en it folsleine oerflak is 781,8km².
 
West-Fryslân hat in agraryske útstraling en wurdt kenmerke meitroch lange lintdoarpen. Der binne in oantal gruttere stêden lykas Hoorn (sintrumfunksje foar West-Frieslând), [[Enkhúzen]], [[Skagen]], [[Medemblik]] en [[Heerhugowaard]]. De havenpleatsen Hoorn en Enkhuizen hawwe in ald-HollanskHollânsk karakter fanwege harren VOC-ferline. West-Fryslân is benammen yn trek by de wettersport, dit komt trochdat de regio oan it [[Yselmar]] en it [[Markermar]] leit. Fanwege alle sleaten en fearten is West-Fryslân ek goad berikber mei de boat, En op de fiets is it der ek goed fertoefenfertoefjen, want der leit in hiel netwurk fan fietspaden.
 
==West-Fryske Gemeenten==
Rigel 42:
 
==Dialekt==
Yn West-Frieslân wurdt it HollanskeHollânsk dialekt [[West-Frysk]] sprutsen. Dit dialekt is in mingtaal fan it [[Hollânsk]] en de oarspronklike [[Frysk|Fryske taal]]. Tjsintwurdich likket dit dialekt mear op it Hollânsk dan op it Frysk, mar der binne ek wol oerienkomsten mei it Frysk.
 
==Skiednis==
West-Fryslân waard al foar de tiid fan de [[Romeinen]] bewenne troch minsken. Sa om-ende-by [[600 f. Kr.]] festigden de [[Friezen]] harren in dizze kontrijen. In skofke makke it part út fan it Romeinske ryk ([[12 f. Kr.]] - [[47|47 n. Kr.]]. De skiednis fan West-Fryslân is foaral ferbûn west mei de rivier de ''[[Flehi]]'', dy't troch it [[Flevomar]] (Almere) yn de [[Waadsee]] útmûnnet. Yn de rin fan ieuwen waard mar en rivier hieltyd breder en ûntstie wierskynlik troch ôfslach fan de wâlkant, it ôfgrave fan it fean en mei it rizen fan de seespiegel de Súderzee.
 
FanôfNei it fertrek fan de Romeinen makke West-Fryslân sûnt de [[7e ieu]] makke West-Fryslân part út fan it [[Fryske ryk]] dat ûnder kening [[Aldgilles]] en [[Redbad]] harren grutste útwreiding berikke. Nei deit deabewâld fan dizze lêste kenning Redbad, fierde hofmeier [[Karel Martel]] kriich tsjin de Friezen dy't troch him yn [[720]] ferslein waarden. De Friese gebieten westlik fan it [[Flie]], en der't ek West-Fryslân ta hearde kaam dermei yn [[Franken|Frankyske]] hannen.
 
Sûnt dy tiidSonttiid wie West-Fryslân ûnderdiel fan it [[Frankyske ryk]] en hiete it doe [[West-Flinge]]. UnderYn de Franken[[9e ieu]] waard West-Fryslân stadich oan wer in selstannich gebiet en fierden har Fryske bewenners wolsa no en gaurisdan kriich mei de grêven fan [[Hollân]]. Yn [[1297]] waarden sy troch de grêve Jan[[Jon fan Hollân]] ferslein en waard West-Fryslân troch him beset en ûnderdiel makke syn grûngebiet. Sûnt dy tiid wie West-Fryslân in part fan Hollân, earst fan it [[Grêfskip Holland]], ferfolgjens it [[Grêfskip Hollân en West-Fryslân]]. Letter waard dit de [[Steaten fan Hollân en West-Fryslân]], en sûnt [[1840]] fan de provinsje [[Noard-Hollân]].
 
==Eksterne keppelings==