Kleaster Lúntsjerk: ferskil tusken ferzjes

'''Lúntsjerk''', ek wol '''kleaster Ludingatsjerke''', wie in earder [[kleaster]] by Koetille ûnder [[Mullum]]. It kleaster is yn [[1157]] stifte en wie haad fan de reguliere koarhearen en sels ôfhinklik fan kleaster [[Abdij Rolduc|Rolduc]] yn [[Limburch (Nederlân)|Limburch]]. Hjirwei waarden ek de parochys fan [[Hitsum]] en njoggen oare doarpen yn de omkriten betsjinne. It rike kleaster keas yn de [[15e iuw]] foar de [[Fetkeapers]] yn harren striid tsjin de [[Skieringers]]. Yn [[1517]] iswaard it kleaster ferlitten en wurdtwaard it kleasterbesit fan [[Kleaster Achlum]] út bestjoerd. Yn [[1535]] is it kleaster ôfbrutsen en oerbrocht nei [[Achlum]].

It kleaster fan de oarder fan de [[Augustiner koarhearenKoarhearen]] waard stifte as kapel yn [[1157]]. It inisjatyf gie út fan de famylje Ludinga, en dan benammen troch in Eilwerd Ludinga yn [[Almenum]]. Godefridus fan Renen, de acht en tweintichste biskop fan Utert dy’t de Fries Wigbolt as oerste beneamde, bepaalde dat de helte fan de ynkomsten fan de tsjerke fan [[Minnertsgea]] foar it kleaster wie. De konvinten[[konvint]]en Eanjum, Achlum, Skilwert en [[Oegekleaster]] waarden út Lúntsjerk wei stifte. It kleaster kaam yn besit fan grutte stikken lân op [[Tessel]] en fan de Roomske kening krige it ek hiel [[Flylân]] yn besit. In [[1237]] waard troch in stoarm de [[stins]] fan Lúntsjerk fernield en strûpten grutte stikken lân ûnder wetter. De muontsen groeven grêften om de handelsfearthannelsfeart te ferbetterjen en Lúntsjerk waard dêrtroch ien fan de rykste kleasters fan Fryslân. De omkriteomkriten ten westen fanbewesten Almenum, Harns waard dêrtroch ek foaroansteand dat it yn 1234 stedsrjochten[[stedsrjocht]]en krige.

Yn [[1516]], by de Gelderske en Saksyske striid yn Fryslân hie Lúntsjerk in soad te lijen. Op it lêst wie der safolle fernield dat allinnich itde tsjerke en ien oar gebou noch oerein stiestiene. De Saksyske oanhingers hawwe dy doe mar yn ’e brân stutsen. De Harnzer drost Crombach hat de stiennen brûkt foar it bouwen fan de by it eardere kastiel (no de Westertsjerke) yn Harns. Op dizze toer waarden yn 1566 de edele Friezen Sjoerd fan Beyma en Hartman fan Galama finzen setten. Lúntsjerk hat fan [[1167]] oant [[1556]], krekt 359 jierren bestien.