Albrecht fan Beieren: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
No edit summary |
rest van artikel, moet nog vertaald |
||
Rigel 28:
'''Albrecht fan Beieren''' (of ''Albert''; [[München]] [[25 juli]] [[1336]] - [['s-Gravenhage]], [[16 december]] [[1404]]) was [[greve]] fan [[Greefskip Hollân|Hollân, Seelân]] en [[Greefskip Henegouwen|Henegouwen]].
Hij ging de Nederlandse geschiedenis in door het ingrijpende privilege dat hij verleende aan het bestuur van de stad [[Amsterdam]], waardoor de burgemeesters van de stad bijna 4 eeuwen lang een grote mate van onafhankelijkheid verkregen. Ook heeft hij een grote rol gespeeld in de ontwikkeling van [[Den Haag]].
Albrecht kwam aan de macht nadat zijn broer graaf [[Willem V van Holland|Willem V]] in [[1358]] op een feestavond krankzinnig werd en één van zijn vazallen doodstak. Volgens bronnen uit de tijd was graaf [[Willem V]] al langer geestesziek. Omdat de graaf niet langer in staat was zijn gebieden te besturen werd Albrecht naar Holland geroepen. Albrecht nam als [[ruwaard]] de macht over en liet zijn broer opsluiten in het grafelijk kasteel van Le Quesnoy in Henegouwen (tegenwoordig in Frankrijk).
Albrecht woonde voor een groot deel van zijn leven aan het hof in Den Haag, dat zich van een klein dorp ontwikkelde tot een echte hofstad(je). Omdat [[Leiden]] en [[Delft]] geen toestemming gaven, kreeg Den Haag geen [[stadsrechten]], maar desondanks nam hij enkele maatregelen die ervoor zorgden dat Den Haag een stads karakter kreeg. Zo gaf hij belastingvoordeel aan iedereen die zich in Den Haag vestigde: hierdoor steeg het aantal inwoners van het dorp. Ook benoemde hij een eigen bestuur en gezagshandhavers en kregen inwoners van Den Haag vrijstelling van tolheffingen.
Verder liet Albrecht de [[Hofvijver]], dat toen nog een duinmeertje was, rechthoekig maken. Ook was hij verantwoordelijk voor het uitdiepen en het opknappen van het [[Spui (Den Haag)|Spui]], dat zich in zijn bewindsperiode ontwikkelde van een armoedige veengebiedje ten zuiden van Den Haag waar vissers en jagers woonden, tot één van de meest aanzienlijke grachten van Den Haag.
Albrecht gaf ook toestemming tot de oprichting van een klooster. Het gebied dat hij hiervoor aanwees, zou zich ontwikkelen tot het [[Lange Voorhout]], één van de meest voorname en belangrijke straten van Den Haag. Het klooster bestaat niet meer, maar de bijbehorende [[Kloosterkerk]] is nog steeds in gebruik.
Op [[21 september]] [[1392]] werd zijn minnares [[Aleid van Poelgeest]] tijdens een wandeling bij de [[Gevangenpoort]] vermoord door politieke tegenstanders ([[Hoeken en Kabeljauwen|Hoeken]]). Als wraak liet Albrecht kastelen van edelen die partij hadden gekozen voor de Hoeken veroveren en afbreken. Ook veroverde hij de stad Delft, die eveneens de Hoekse kant had gekozen. Hij liet de stadsmuur van Delft afbreken en gebruikte de stenen om de muren rond het [[Binnenhof (Den Haag)|Binnenhof]] in Den Haag te versterken. Ook liet hij duizend Delftse mannen blootvoets naar Den Haag lopen om daar vergiffenis voor de stad te vragen. Deze mannen werden gevolgd door 500 vrouwen die in hun mooiste jurk en met losse haren moesten smeken om het leven van de mannen.
== Huwelijk/overlijden ==
Albrecht trouwde op 28 juli 1353 met [[Margaretha van Brieg]] (1336 - 18 of 22 februari 1386), dochter van graaf Lodewijk I van Silezië-Liegnitz en Agnes van Glogau en kreeg met haar zeven kinderen:
* Johanna van Beieren (1356 - 31 december 1386) (huwde in (1370?) [[1376]] met koning [[Wenceslaus van het Heilige Roomse Rijk|Wenceslaus van Bohemen]])
* [[Catharina van Beieren|Catharina]] (30 mei 1361 - Hattem, 19 november 1400), die in 1371 huwde met [[Eduard van Gelre]] (sneuvelde nog datzelfde jaar) en op 18 september 1379 huwde met hertog [[Willem III van Gulik en Berg]]
* [[Margaretha van Beieren-Straubing]] (1363 - Dijon, 24 januari 1424) gehuwd in [[1385]] met [[Jan zonder Vrees]], zoon van [[Filips de Stoute]]
* [[Willem VI van Holland|Willem]] (5 mei 1364 - [[1417]]), gehuwd met Margaretha van Bourgondië, dochter van [[Filips de Stoute]])
* [[Albrecht II van Beieren]] (1368 - 21 januari 1397)
* Johanna (München, 1373 - Wenen, 15 november 1410), gehuwd met aartshertog [[Albrecht IV van Oostenrijk]]
* [[Jan van Beieren|Jan zonder Genade]] (1374 - [[Den Haag]] 5 januari [[1425]])
Albrecht trouwde op 30 maart 1394 voor een tweede maal, met Margareta van Kleef (overleden 1411), dochter van [[Adolf III van der Mark]], dit huwelijk bleef kinderloos.
Albrecht overleed in 1404. Zijn lichaam werd begraven in de Hofkapel op het Binnenhof, dat enkele eeuwen later bij een brand verloren ging. Hij werd opgevolgd door zijn zoon [[Willem VI van Holland|Willem VI]].
[[Kategory:Hartoch fan Beieren]]
| |||