Blêdluzen: ferskil tusken ferzjes

| namme19 =

| beskriuwer, jier = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758

}}

'''Blêdluzen''' (Aphidoidea) binne lytse [[herbifoar|plante-itende]] [[ynsekt]]en dy’t har mei stekkende en sûgende mûlstikken (stiletten) passyf fuorje mei soppen út it [[floëem]] (krekt as in tal besibbe superfamyljes, lykas ‘[[wite mich]]’ bygelyks [[superfamylje (biology)|superfamylje]] Aleurodidae), It floëemsop streamt troch de seefieren en stiet ûnder hege druk. It wurdt troch de plant yn it itenskanaal fan de blêdlús parse sadree’t de stiletten in floëemier oanprippe.

 

De stiletten fan blêdluzen penetrearje fan de epidermis nei it floëem tusken de plantesellen troch (yntersellulêr) en tusken de [[selluloaze]]fezels in gel foarmet (sjelearjende flibe). De stiletten wurde sadwaande hielendal troch dy flibe bedutsen, de saneamde flibeskie dy’t nei weromlûken yn de plant efterbliuwt. In soad sellen by it stiletpaad lâns wurde lykwols koart (sawat 5 tellen) oanpript (yntrasellulêr). By dy koarte selpunksjes wurdt (net sjelearjende, wetterige) flibe yn de sel ynjektearre en dêrmei wurde de planten mannich kearen mei firussen ynjektearre.

 

De firusoerdracht foarmet de wichtichste boarne fan de ekonomyske skea dy’t troch blêdluzen feroarsake wurdt. By in selpunksje wurdt dêrnei ek wat sop opsûgd en preaun, foar’t neist om de kwaliteit fan de planten nei te gean. Nei de selpunksje lûke de stiletten har wer wat werom en geane fierder op har yntersellulêr paad. Op inselde wize wurde ek de floëemsellen oanpript, mar dan faak langer. Nei earst flibe yn de seefier pompt te hawwen, wurdt der yn it itenskanaal in klepke iepene en soarget de druk derfoar dat it floëemsop it itenskanaal ynstreamt. De fiedselopname kin oeren, sels dagen efterinoar trochgean sûnder dat it stiletpunt fan plak feroaret.