Schoonhoven: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L Ieneach fan 'e Esk moved page Schoonhoven to Skoanhoven over redirect: ferfryske
L red+kat
Rigel 1:
[[Ofbyld:Schoonhoven grêft fan de súdkant ôf.JPG|thumb|300px|''Stedsgrêft fan de súdwestkant ôf (2009)'']]
[[Ofbyld:Blaeu 1652 - Schoonhoven.jpg|thumb|300px|''Plattegrûn út Blaeu's Toonneel der Steden (1652)'']]
'''SchoonhovenSkoanhoven''' ([[Nederlânsk]]: ''Schoonhoven'') is in stêd en in eardere gemeente yn [[Súd-Hollân]]. De gemeente hat in 12.000 ynwenners (2009) en in oerflakte fan 6,96 [[kante kilometer|km²]] (dêrfan 0,67 km² wetter). Binnen de gemeentegrinzen lizze ek de doarpskearnen fan de eardere gemeente [[Willige Langerak]] en in diel fan de [[buorskip]] [[Bovenberg]].
 
== Lizzing ==
SchoonhovenSkoanhoven leit benoarden de [[Lek (rivier)|Lek]] en der is in [[pont]] foar auto's en fytsen. De stêd hat in skildereftich sintrum mei smelle grêften en in soad grien. SchoonhovenSkoanhoven is bekend troch syn [[Sulversmid|sulversmidden]] en [[sulver]]yndustry.
 
== Skiednis ==
SchoonhovenSkoanhoven waard yn 1247 foar it earst neamd as ''Sconhouen''. Yn [[1280]] krige Skoanhoven [[stedsrjochten]]. Yn 1375 en in july 1518 wienen der grutte stedsbrannen. Yn 1575 waard SchoonhovenSkoanhoven ferovere troch de [[Fernando Álvarez de Toledo|Hartoch fan Alva]], dy't lykwols twa jier letter hiel Hollân opjoech.
 
Al yn de [[17e iuw]] wienen der bekende sulversmidden. SchoonhovenSkoanhoven hat anno 2009 noch in ynternasjonale [[Sulverskoalle]]. De stêd stiet dan ek bekend as de Sulverstêd.
 
Per [[1 jannewaris]] [[2015]] gie de gemeente Skoanhoven mei fjouwer oare gemeenten op yn 'e nije fúzjegemeente [[Krimpenerwaard]].
Rigel 15:
== It besjen wurdich ==
* It [[Nederlânsk Goud-, Sulver- en Klokkemuseum]].
* De 17e-iuwske [[Fearpoarte (SchoonhovenSkoanhoven)|Fearpoarte]].
* It stedhûs fan SchoonhovenSkoanhoven hat in 50 klokken tellend [[klokkespul]]. It oarspronklik yn [[Goatyk|goatyske]] styl útfierde gebou komt út de [[15e iuw]] mar waard by restauraasjes yn 1776 en 1927 sterk wizige, wêrtroch fan it oarspronklike karakter net folle oer is.
* De [[Grutte of Bartholomeustsjerke]]. Yn 1775 waard in kanon, dat [[Olivier fan Noort]] oan de stêd skonken hie, omraand ta inkele klokken dy't tsjinst dogge yn it klokkespul fan it stedhûs. De grutste klok hat as ynskripsje: ''Myn schor geloey op reys, voor dapperen van Noort, klinkt na een lange rust, thans in een fray akkoort.''. Hoewol't yn in artikel oer Olivier fan Noort op de webside fan it streekargyf Midden Hollân sprutsen wurdt oer it klokkespul fan de tsjerke blykt it oer it klokkespul fan it stedhûs te gean.
* Yn de 18e-iuwske eardere [[Synagoge (SchoonhovenSkoanhoven)|synagoge]] sit, ûnder de namme ''Edelambachtshuys'', in [[museum]] foar SchoonhovensSkoanhoven sulverwurk.
* It [[Stedsnôtpakhûs]], in [[16e iuw|16e-iuw]]sk [[pakhûs]] foar nôtopslach.
 
Rigel 29:
* [[GrienLinks]] 2 sitten
 
== Berne of opgroeid yn SchoonhovenSkoanhoven ==
* [[Jan fan SchoonhovenSkoanhoven]] (±. 1356), skriuwer
* [[Marigje Arriens]] (± 1527), krûdewyfke, as [[heks (persoan)|heks]] ferbaarnd yn 1591
* [[Reinier de Graaf]] (1641), dokter en anatoom
Rigel 45:
== Ferskaat ==
* Yn de jierren tachtich fan de foarrige iuw waarden ûnder mear ôfleveringen foar it berneprogramma [[Bassie en Adriaan]] yn de stêd opnomd.
* It berneprogramma [[Villa Achterwerk]] waard oant ein [[1990-1999|jierren njoggentich]] yn it sintrum fan de stêd opnomd. Yn 2005 kaam it programma werom yn SchoonhovenSkoanhoven, op in oare lokaasje yn it sintrum.
 
<gallery>
|titel=SchoonhovenSkoanhoven yn byld
|breedte=150
Image:Stadhuis_Schoonhoven.jpg|''It stedhûs''
Image:Veerpoort_Schoonhoven.jpg|''De [[Fearpoarte (SchoonhovenSkoanhoven)|Fearpoarte'']]
Image:Voorhaven_Schoonhoven.jpg|''Foarhaven (efteroansjoch)''
Image:Watertoren Schoonhoven.jpg|''De [[Wettertoer (SchoonhovenSkoanhoven)|wettertoer]]''
</gallery>
 
== Keppeling om utens ==
* [http://www.schoonhoven.nl Webstee fan de gemeente]
* [http://home.wxs.nl/~zwart364/schoonho.htm It klokkespul fan SchoonhovenSkoanhoven]
* [http://books.google.nl/books?id=3qoJQOneiWEC&pg=PA345&dq=Buisman+branden+teisteren+Schoonhoven Oer de brân yn 1518]
* [http://www.vrtour.nl/dezilverstad/ Firtuele wanneling troch de sulverstêd]
* [http://www.digiwaard.nl/ De Krimpenerwaard op ynternet]
* [http://www.historischeverenigingschoonhoven.nl/pdf/WandelingHISTORISCHgroen_schoonhoven.pdf Webstee fan de histoaryske feriening SchoonhovenSkoanhoven]
 
{{Koördinaten|51_56_45_N_4_51_23_E_region:NL_scale:60000|51° 56' NB 4° 51' EL}}
{{GemeentenSúd-Hollân}}
 
[[Kategory:SchoonhovenSkoanhoven| ]]
[[Kategory:Plak yn Krimpenerwaard]]
[[Kategory:Eardere gemeente yn Súd-Hollân]]
[[Kategory:Bestjoerlike ienheid oprjochte yn 1280]]
[[Kategory:Bestjoerlike ienheid opheft yn 2015]]