Kop-hals-romppleats: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
Rigel 1:
[[Ofbyld:Hallum pleats Mariëngaarde.wiki.jpg|250px|thumb|right|Kop-hals-romppleats ûnder Hallum]]
[[Ofbyld:Willem loreweg 30.jpg|thumb|250px|Kop-hals-romppleats by Kollum]]
De '''kop-hals-romppleats''' is in type [[pleats]] dat in soad foarkomt yn [[Fryslân]] en yn it westen en noarden fan [[Grinslân]]. De pleats hat dizze beneaming krigen trochdat de foarm tinken docht oan in lizzende ko. Hjirby is it wenhûsgedieltewenhûsdiel de kop, it middengedieltemiddendiel de hals en de skuorre de romp.
 
==Skiednis==
De kop-hals-romppleats is ûntstien út de [[langhûs]]pleats. Om 1600 gie it yn Fryslân tige goed yn de [[lânbou]]sektor en wiene foar de rispinge gruttere opslachplakken needsaaklik. Oan de sydkant fan de pleats waard in stik oanboud. Hjirtroch ûntstie de kop-hals-romppleats, wêrby't it wengedieltewendiel net rjocht foar de skuorre stiet. De nije pleatsen waarden sûnt dy tiid ek op dizze wize boud.
 
De kop-hals-romppleats is ek geskikt foar it moderne boerebedriuw.
Rigel 16:
 
==Farianten==
*De ''kop-hals-romppleats sûnder hals'' of ''kop-romppleats'' is in fariant, wêrby't de kop en de hals net sichtber skieden binne, mar wêrby de wen- en leeffunksjelibbensfunksje sa skieden binne yn de kop, dat er dochs sprake is fan in gedieltediel mei halsfunksje. Dizze pleatsen komme foar yn it easten fan Fryslân en yn it [[Westerkertier]], wêr't de grûn bestiet út sângrûn, dy't minder fruchtber is as de klaaigrûn yn Noard-Fryslân en Grinslân.
* De ''[[Biltse pleats]]'' is in fariant fan de kop-hals-romppleats wêrby’t it foarhûs heaksk op de skuorre stiet yn in L-foarm. Dizze fariant is te finen ynop [[It Bilt]].
 
[[Kategory:Arsjitektuer yn Fryslân]]