Frâns fan Anzjû: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L red
L grammatika en typografyske puntsjes behannele
Rigel 3:
 
== Skiednis ==
By syn berte krige hy de titel [[hartoch fan Alençon]], mar by de troansbestiging fan syn broer Hindrik yn [[1575]] naam hy syn oarspronklike titel hartoch fan Anjou oer. Hy waard no de earstfolgjende yn de line fan de Frânske troan. Dat hy as kroanprins fan in grut lân dat tsjinwicht biede moast tsjin Spanje, soe syn fierdere libben bepale.
 
Yn [[1579]] gie hy nei Ingelân foar in polityk houlik mei [[Elizabeth I fan Ingelân]]. Sy mocht wol oer him, mar hy wie 22 jier jonger en boppedat katolyk. Dat foel net goed by it Ingelske folk, dêr't by kaam dat syn mem Catharina haadferantwurdlike wie foar de romrofte [[Bartelomeusnacht]] yn 1572. De Ingelsken woenen soksoartige problemen net hawwe. De ferloving levere him de bynamme op “myn kikkertsje” op. Ek hat Elizabeth persoanlik in gedicht skreaun oan him mei de namme "On Monsieur’s Departure" mar lang om let draaide it op niks út.
 
Yn 1581 kaam Frâns fan Anzjû nei de [[Nederlannen]]. Hy waard troch de [[Steaten-Generaal]] oansteld as [[soeverein]] foarst. De opstannelingen hopen dat de Frânsen harren soenenminge mingensoenen yn de kriich tsjin Spanje. Frâns fan Anzjû easke dat de NederlânenNederlannen har ûnôfhinklik ferklearje soenen fan Spanje. Dat wie ek logysk omdat hy binnen helle wie om as soeverein foarst te regearen. Dus dat barde yn 1581 mei de [[Plakkaat van Verlatinghe|Akte van Ferlatinghe]]. Mar de kar foar Anjou wie dôchsdochs in fersin. De hartoch dy’t net in soad politike macht krigen hie, hâlde him mear dwaande mei feestenfeestjen as mei it regearenregearjen. Ek hjir wurke it feit dat hy katolyk wie net mei. Doe't yn 1582 in oanslach plege waard op it libben fan [[Willem fan Oranje]] tochten in soad minsken dat Anjou der wat mei te krijen hie.
 
Teloarsteld yn syn by rolbyrol, beslutebesleat Frâns fan Anzjû om syn macht te fergrutsjen. Yn jannewaris 1583 waarden inkele stêden yn [[Flaanderen]] en [[Brabân]] folset mei Frânske garnisoenengarnizoenen. Dit om dêrnei de grutste Nederlânske stêd [[Antwerpen (stêd)|Antwerpen]] by ferrassing yn te nimmen. De ynwenners hienen de [[Spaanske fuery]] fan 1576 noch farsk yn it ûnthâld en hienen dan ek net folle op mei al dy bûtenlânske soldaten. Sy freesden in [[Frânske fuery]]. De 1500 man sterke striidmacht waard yn in mûklaach lokke en gruttendielsfoar in grut part ôfslachte. De posysje fan Anjou wie net langer hâldber. Anjou ferliet derop de Nederlannen yn juny [[1583]]. Hy ferstoar op 10 juny oan [[tuberkuloaze]]. Mei syn dea wie it ôfrûn mei de Frânske stipe foar de opstân.
 
{{DEFAULTSORT:Anzju, Frans fan}}