George Bernard Shaw: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
red
 
Rigel 1:
{{stavering}}
[[Ofbyld:George bernard shaw.jpg|thumb|''George Bernard Shaw'']]
[[Ofbyld:George Bernard Shaw 1925.jpg|thumb|''George Bernard Shaw yn 1925'']]
Line 11 ⟶ 10:
Nei de [[Earste Wrâldoarloch]] brocht er serieuzer wurk út, dêr't ''Heartbreak House'' (1919) en ''[[Saint Joan]]'' (1923) ûnder rekkene wurde moatte. Karakteristyk foar syn toanielstikken is it lange foarwurd dat oan elts dêrfan foarôf giet, soms tsientallen bledsiden lang, dêr't de stof fan it toanielstik yn analysearre wurdt. Hy ferkundige dêr kontroversjele stânpunten yn oer de saken dy't yn it toanielstik oan de oarder kamen. Guon fan dy foaropwurden binne langer as it toanielstik sels. Yn it foaropwurd by ''Androcles and the Lion'' en yn it stik sels komt er der bygelyks dúdlik foar út dat neffens him immen dy't de oarloch ferhearliket, in oanhinger is fan de oarlochsgod Mars en gjin kristen wêze kin. Syn populariteit belune sterk nei syn essay ''Common Sense About the War'' (1914), dat ûnheitelânsleavjend neamd waard. Mei syn stik ''Saint Joan'' (1924) slagge it him om it publyk wer op syn hân te krijen en waard er fereare as 'de twadde [[William Shakespeare|Shakespeare]]'. It stik is basearre op it libben fan [[Jeanne d'Arc]] dy't fjouwer jier dêrfoar hillich ferklearre wie. Hy fertelt it ferhaal net mei har as heldinne of [[martelder]], mar sjocht har as in koppige, seksleaze jonge frou mei in soad krêft en sterke wil.
 
Nei in besite oan de [[USSRSovjet-Uny]] yn de [[1930-1939|jierren tritich]], wêrby't er [[Jozef Stalin|Stalin]] moete, waard Shaw in sterke supporter fan de stalinistyske USSR en wurdt dêrom beskôge as in typyske ''[[Fellow traveller]]''. It foarwurd by syn toanielstik ''On the Rocks'' (1933) is primêr bedoeld as ferdigening fan de pogroms dy't troch de steatsfeilichheidstsjinst (OGPOe/[[NKVD]]) útfierd waarden yn de USSR foar en yn de perioade fan de [[Grutote Suvering|Grutte Suvering]]. Yn in iepen brief oan de krante ''Manchester Guardian'' bestimpele er ferhalen oer Sovjet-hongersneden as lasterlik en neamde er rapporten oer ít útrûpeljen fan de arbeiders (sjoch: [[Stachanowist|Stachanowisme]]) yn de USSR ferkeard.<ref>[http://www.garethjones.org/soviet_articles/bernard_shaw.htm ''Letters to the Editor: Social Conditions in Russia by George Bernard Shaw'', yn ''The Manchester Guardian'', 2 maart 1933. 2007-06-03. Gareth Jones' Memorial Website]</ref>. Hy ferdigene Stalin ek yn oare opsichten, lykas yn in brief oan it tydskrift ''Labour Monthly'' oangeande Stalins bemuoienis mei de biology, wêrby't de tinkbylden fan [[Trofim Lysenko]] oan de wittenskip opkrongen waarden<ref>Shaw, George Bernard, ''The Lysenko Muddle'' (ôfskrift fan it betreffende artikel yn de Labour Monthly, Jan. 1949)
[http://www.marxists.org/reference/archive/shaw/works/lysenko.htm]</ref>.
Shaw, George Bernard, ''The Lysenko Muddle'' (ôfskrift fan it betreffende artikel yn de Labour Monthly, Jan. 1949)
[http://www.marxists.org/reference/archive/shaw/works/lysenko.htm]
</ref>.
 
== Tematyk ==
Yn syn toanielstikken kombinearre Shaw morele problemen fan al den dei mei in iroanyske toan en paradoks, en produsearre siswizen as ''"He who can, does. He who cannot, teaches"'' ('Wa't eat kin, docht it. Wa't it net kin, ûnderwiist it'), ''"England and America are two countries divided by a common language"'' ('Ingelân en Amearika binne twa lannen dy't skaat wurde troch in mienskiplike taal') en ''"The fact that a believer is happier than a skeptic is no more to the point than the fact that a drunken man is happier than a sober one"'' ('It feit dat in leauwige lokkiger is as in skeptikus, docht net mear ta de saak as it feit dat in dronken man lokkiger is as in nofterenien'). Syn wurk is ek foar in hjoeddeisk publyk noch altiten tige lêsber en wurdt noch frij geregeld opfierd.
 
Doe't er ferstoar, wie er net allinnich bekend op de Britske eilannen, mar wrâldwiid. Hy siet yn noed oer de ûndúdlikens fan de Ingelske stavering en hy joech in part fan syn rykdom oan in stifting dy't in nij fonetysk alfabet, it [[Quickscript|Shavian]]-alfabet, foar de Ingelske taal gearstalle moast.
Line 25 ⟶ 22:
---------
 
<references />
 
 
 
[Letters to the Editor: Social Conditions in Russia by George Bernard Shaw, in: The Manchester Guardian, 2 maart 1933]. Gareth Jones' Memorial Website
Shaw, George Bernard, The Lysenko Muddle (afschrift van het betreffende artikel in de Labour Monthly, januari 1949)] <references /> Oersettings: 'Ofbylden' moat 'Ôfbyldings' wêze en 'betreffende' moat 'oanbelangjende' wêze. Efkes oanpasse.
}}