Aarhus: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rigel 1:
'''Aarhus''' (offisjeel stavere as ''Århus'' fan 1948 oant 31 desimber 2010) is de twadgrutste stêd fan [[Denemark]] en it haadplak fan de gemeente Aarhus. It leit oan 'e eastkust fan it skiereilân [[Jutlân|Jutlân,]], yn it geografyske sintrum fan Denemark, 187 kilometer noardwestlik fan Keappenhaven ([[Kopenhagen|Kopenhagen)]] en 289 kilometer ten noarden fanbenoarden [[Hamburch|Hamboarch]] (Hamburg). De stêd hat 269.022 ynwenners (1 jannewaris 2017) en de gemeente hat 335.684 ynwenners (2017).<ref>StatBank Denmark. ''[http://www.statbank.dk/BY1 Population 1. January by urban areas, age and sex].'' Statistics Denmark</ref> Aarhus is de sintrale stêd yn de Stedsregio East-Jutlân dat yn 2015 in totale befolking fan 1.279.492 minsken hie.{{Universele ynfoboks bestjoerlike ienheid
{{Universele ynfoboks bestjoerlike ienheid
| namme = Aarhus
| ôfbylding = Montage of Aarhus - view from city hall, city hall by night, isbjerget, park alle.jpg
Rigel 11:
| grutstestêd =
}}
Tsjintwurdich is Aarhus de kulturele en ekonomyske kearn fan 'e regio en it grutste sintrum foar hannel, tsjinsten en yndustry yn Jutlân. De stêd is de 92e grutste stêd yn 'e [[Europeeske Uny]] en nûmer 234 yn 'e list fan wrâldstêden. Aarhus stiet ek yn de top 100 fan stêden dêr't de measte konferinsjes hâldenholden wurde. Aarhus is de wichtichste yndustriële haven fan it lân op it mêd fan kontenerhandlingkontenerferwurking en in wichtigewichtich hannelsplak yn it [[Kattegat]]. Grutte Deenske bedriuwen hawwe hjirdêr har haadkantoar en der reizgje in protte forinsenforinzen út de hiele regio [[Midtjylland]] foar wurk en frije tiid nei de stêd. It is in sintrum foar ûndersyk en ûnderwiis yn 'e Skandinavyske lannen en hat mei de universiteit fan Aarhus de grutste universiteit fan [[Skandinaavje]], ûnder oaren Aarhus University Hospital en INCUBA Science Park binne ûnderdiel fan de universiteit fan Aarhus. Mei 48.482 ynwenners ûnder de 18 jier is Aarhus de jongste stêd fan [[Denemark]]. Aarhus is ek de twadde snelstgroeiendefluchstgroeiende Deenske stêd, mei in gemiddeldetrochsneed groei fan 4.500 minsken perit jier sûnt 2008.<ref>StatBank Denmark. ''[http://www.statistikbanken.dk/02 Befolkning og valg].'' Statistics Denmark</ref>
'''Aarhus''' (offisjeel stavere as ''Århus'' fan 1948 oant 31 desimber 2010) is de twadgrutste stêd fan [[Denemark]] en it haadplak fan de gemeente Aarhus. It leit oan 'e eastkust fan it skiereilân [[Jutlân]], yn it geografyske sintrum fan Denemark, 187 kilometer noardwestlik fan [[Kopenhagen]] en 289 kilometer ten noarden fan [[Hamburch]]. De stêd hat 269.022 ynwenners (1 jannewaris 2017) en de gemeente hat 335.684 ynwenners (2017).<ref>StatBank Denmark. ''[http://www.statbank.dk/BY1 Population 1. January by urban areas, age and sex].'' Statistics Denmark</ref> Aarhus is de sintrale stêd yn de Stedsregio East-Jutlân dat yn 2015 in totale befolking fan 1.279.492 minsken hie.
 
Tsjintwurdich is Aarhus de kulturele en ekonomyske kearn fan 'e regio en it grutste sintrum foar hannel, tsjinsten en yndustry yn Jutlân. De stêd is de 92e grutste stêd yn 'e [[Europeeske Uny]] en nûmer 234 yn 'e list fan wrâldstêden. Aarhus stiet ek yn de top 100 fan stêden dêr't de measte konferinsjes hâlden wurde. Aarhus is de wichtichste yndustriële haven fan it lân op it mêd fan kontenerhandling en in wichtige hannelsplak yn it [[Kattegat]]. Grutte Deenske bedriuwen hawwe hjir har haadkantoar en der reizgje in protte forinsen út de hiele regio [[Midtjylland]] foar wurk en frije tiid nei de stêd. It is in sintrum foar ûndersyk en ûnderwiis yn 'e Skandinavyske lannen en hat mei de universiteit fan Aarhus de grutste universiteit fan [[Skandinaavje]], ûnder oaren Aarhus University Hospital en INCUBA Science Park binne ûnderdiel fan de universiteit fan Aarhus. Mei 48.482 ynwenners ûnder de 18 jier is Aarhus de jongste stêd fan [[Denemark]]. Aarhus is ek de twadde snelstgroeiende Deenske stêd, mei in gemiddelde groei fan 4.500 minsken per jier sûnt 2008.<ref>StatBank Denmark. ''[http://www.statistikbanken.dk/02 Befolkning og valg].'' Statistics Denmark</ref>
 
== Skiednis ==
De skiednis fan Aarhus begûn mei in fersterke delsetting, dy't yn 'e 8e iuw troch [[Wytsingen]] oprjochte waard. De stêd waard oprjochteboud op de noardlike iggen fan in [[fjord]] mei in natuerlike haven en de primêre ekonomyske groeifaktor wie iuwenlang de oerseeske hannel fan lânbouprodukten. Merkrjocht waard yn 1441 ferliend, mar de groei stagnearre yn 'e 17e iuw doe't de stêd blokkearre en bombardearre waard yn' 'e Sweedske oarloggen. Yn 'e 19e iuw waard it twa kear beset troch Dútske troepen yn' 'e Sleeswykske oarloggen. Doe't de [[yndustriële revolúsje]] de ekonomy in slinger joechtjoech, groeide de stêd yn de 20e iuw ta de twadgrutste fan it lân.
 
Aarhus is ferneamd om syn muzikale skiednis. Yn 'e fyftiger jierren ûntstienen der in protte jazzclubs yn 'e stêd in protte jazzklups, dy't troch de jonge befolking genôch besikers hienen. Yn de jierren '60 fan de tweintichste iuw naam it ferskaat oan muzyk ta mei rock en oare genressjenres. Yn 'e jierren 1970 en 1980 waard Aarhus it sintrum foar de Deenske rockmuzyk mei ferneamde bands as TV-2 en Gnags. Aarhus is de festivalstêd foar it jierlikse acht dagen duorjende Aarhus International Jazz Festival, it SPoT Festival en it NorthSide Festival.
 
Yn 2017 waard Aarhus keazen as [[Kulturele Haadstêd fan Jeropa|Kulturele Haadstêd fan Europa]], tegearre mei Paphos op [[Syprus]].<ref>[http://www.aarhus2017.dk/en/ Webside Aarhus 2017]</ref>