Willem Drees: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
wurk
No edit summary
Rigel 4:
 
== Syn jonge jierren ==
Drees groeide op in ortodoks-herfoarme húshâlding. Syn heit wie in oanhinger fan [[Abraham Kuyper]]. Heit ferstoar doe't Drees fiif jier âld wie. De mem en trije bern bleaune efter en sûnder ynkommen. Troch stipe fan in rike omke koe Drees nei de [[legere skoalle]] troch nei de trijejierrige [[Hegere Boarger Skoalle]] en de twa heechste klassen fan de iepenbiere hannelsskoalle. As HBS-er krige Drees belangstelling foar politike maatskiplike fraachstikken. Op syn sechtjinde sluet hy him oan by de Nederlânske feriening ta ôfskaffing fan alkoholhâldend dranken. Syn hiele libben soe er [[hielûnthâlder]] bliuwe. Mei sosjalistyske tinkbylden kaam er yn oanrekking troch klasgenoaten op de hannelsskoalle, soannen fan diamantbewurkers dy’t lid wienen fan it Algemiene Nederlânske Diamantwurkers Bûn. By in gearkomst yn desimber [[1902]], dêr't [[Pieter Jelles Troelstra]] spruts nei syn ferkiezingsoerwinning yn [[Amsterdam]], waard Drees lid fan de [[SDAP]]. Hy bruts mei de tsjerke yn dy tiid. Nei it eineksamen fan de hannelsskoalle gie Drees oan't wurk by de Twintske bank. Syn belangstellingniget gie hieltiten mear út nei polityk en stenografy. Op de [[HBS]] hie er kennis makke my [[stenografy]]. Hy fûn it sa moai dat er nei trije jier ûntslach naam by de bank en profesjoneel stenograaf waard. Hy wurke ûnder mear yn opdracht fan de [[gemeenterie]] fan [[Amsterdam]] en de [[Twadde Keamer]]. Neist syn wurk wie er aktyf yn de [[kuorbal]]klub dy't er mei holpen hie op te rjochtsjen. Foar syn stúdzje middelber ûnderwiis steatshúshâldkunde folge hy priveelessen by de [[sosjolooch]] en SDAP-teoretikus R. Kuyper dy’t him advisearre om de klassike sosjalistyske boeken te lêzen. Drees bewûndere de poëzij fan [[Henriëtte Roland Holst]] en [[Herman Gorter]] al sympatisearre er net mei harren ortokske [[marksisme|marksistyske]] stânpunten. Yn 1907 krige Drees in fêste oanstelling as keamerstenograaf, wêrnei't er him yn [[Den Haach]] nei wenjen sette. Dêr begûn syn politike en bestjoerlike wurkpaad.
{{wurk}}
{{stavering}}
== Syn politikePolitike karriêre ==
Syn krêft as bestjoerder lei foar in grut diel yn syn ûnderfinings as stenograaf. Hy koe dingen ta de kearn beneame. Yn [[1910]] kaam Drees yn it bestjoer fan de ôfdieling fan DenDe Haach. In jier letter op syn fiifentweintichste waard hyer keazen ta foarsitter. Dy funksje soe er hâlde oant [[1931]]. Yn [[1913]] waard hy keazen ta lid fan de gemeenterie fan De Haach en yn 1919 kaam hyer yn de [[provinsjale steaten]] fan [[Súd-Hollân]].
 
Yn dy tiid diskusjearre Drees sear felfûl. Ien kear is de gearkomst sletten omdat de [[boargemaster]] fûn dat it debat te fûl wie. DitDat iswie in grut kontrast mei letter wêryndoe't Dreeser priizge wurdtwaard foarom syn rêst en kalmte byyn debatten. Ut niksneat blyktdie bliken dat Drees, lykasoars as Troelstra yn [[1918]] in revolúsje yn Nederlân ferwachte of woe. Wol pleite hy yn de gemeenteried foar ynfiering fan yngripendeyngeande herfoarmingen. De gemeente moast him ynneffens syn fyzje ûntwikkelje ta in bestjoersorgaan dat tsjinstber wie oan de mienskip. Yn [[1919]] waard Drees neist [[Johan Willem Albarda|Johan Albarda]] keazen ta de twadde sosjalistyske demokratyske [[wethâlder]] fan DenDe Haach yn in kolleezje wêrdêr't de wichtichste streamingen yn fertsjintwurdige wiene. Drees wie foarstanner fan in brede gearwurking. Hy stiehie krityskkrytyk tsjinoerop de eask fan syn partij dat oare partijen it mei SDAPit SDAP-minimumprogramma iens wêze moasten foardat de [[SDAP]] oanskowe mocht yn in kolleezje. Drees wie fan 1919 oant [[1931]] wethâlder fan [[sosjale saken]]. Fan 1931 oant 1931 wie hyer ek wethâlder fan finânsjen en iepenbiere wurken. Yn de tiid fan it [[ynterbellum]] wie Drees de lieder fan de HaagskeHaachske sosjale demokrasysosjaaldemokrasy. As wethâlder stie er bekend dat er best gearwurkje woe om dingen te regeljen. Hy wie saaklik en persyssekuer en hie in snelleflugge manier fan wurkjen. Hy waard dandêrom ek troch de parse yn moaie wurden priizge. Op siik nei in goeie bestjoerder om partijfoarsitter te wurden kamen se yn 1926 terjochte by Drees. DizzeHy woe wol, mar net fan herte. Sekretaris Werkhoven fersette him tsjin de oanstelling fan Drees. Drees soe neffens him net genôch lanlike ferneamdheid hawwe. Drees hâlde de eare oan himsels en luts him werom. Yn [[1927]] kaam hyer as gewoan lid yn it partijbestjoer. Dêrmei begûn syn baan yn de lanlike polityk.
 
== Lanlike polityk ==