Slach by Adrianopel: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
st
Rigel 1:
De '''slach by Adrianopel''' fûn plakwie op [[9 augustus]] [[378]] yn Adrianopel, ( tsjintwurdich [[Edirne]] en) waarden striedengie tusken
{{stavering}}
De '''slach by Adrianopel''' fûn plak op [[9 augustus]] [[378]] yn Adrianopel, tsjintwurdich [[Edirne]] en waard strieden tusken
[[Romeinsen|Romeinske]] en [[Fisigoaten|Fisigoatyske]] troepen.
It leger fan de Romeinen stie ûnder befel fan keizer [[Falens]] en dat fan de Fisigoaten waard oanfierd troch kening [[Fritigern]]. De Romeinske nederlaach wie sadanich, dat al gauris sprutsen waard oer in twadde [[Cannae]]'. De oerwinning fan de Fisigoaten soe de earste oanset foarmefoarmje fan grutte oermasteringstochoermasteringstochten dy't de Goaten sûntiidssûnt dy tiid troch Jeropa ûndernommen.
 
== Oanlieding ==
De oanlieding foar dizze slach is dúdlikedúdlik. Inkele jierenjierren earder hienen de Fisigoaten tastimming krigekrigen fan de Romeinen om harren yn it Romeinske Ryk te festigjen. Hja wienen troch de [[Hunnen]] út harren wêngebietenwengebieten ferdreaun, mar de yntegraasje yn it Ryk ferrûn lykwols min. De Fisigoaten waardenwaard swiere belêstingsbelestingen oplein en waarden as twadderangs burgersboargers beskôggebeskôge. De frustraasjes hjiroer late yn 378 ta de Slach by Adrianopel.
 
== De slach ==
De Romeinse keizer Falens fierde sels it befel oer it Romeinske leger dat út likernôch 12.000 oant 15.000 soldaten bestie. It adviesadvys fan syn riedsmannen om te wachtsjen op fersterkings sloegsloech hy yn de wyn. Hy wanemiende him fan foarenfoarôf al oerwinnaaroerwinner. De Goaten wienen by dizze fjildslach yn de mearderheid, alhoewol dizze mearderheid wierskynlik letter troch Romeinske skiednisskriuwers oerdreaun is. By it earste treffen wie de Goatyske (swiere) kavalery sels hielendal net hielendal oanwezigoanwêzich, omdat dizze de ochtend temoarns vorentefoaren it kamp ferlitten hie. De efterbleaune Goatyske ynfantery hie har ferskanstferskânze yn in saneamdesaneamd 'Laager', in sirkel fan wagensweinen. Doe't de Romeinen erder net yn slaggeslaggen om dizze ynfantery te ferslaan kearde de striid sichhim tsjin de Romeinen troch de komst fan de tebekroppenwerom roppen Goatyske kavalery.
 
De slach sels fûn plakbarde yn de heuvels by de stêd. It Romeinske leger rekterekke al gau ynsletten troch de nûmerike starkeresterkere tsjinstanner en úteinlik einige de striid yn in ferpletterjendeferskuorrende nederlaach foar de Romeinen. De oerwinning wie totaalfolslein omdat keizer Valens selfsels by de sneuveldendeaden hearde. Amper in tredde fan de Romeinen soe de slach oerlibjenoerlibje.
 
==Betsjutting==
De Fisigoaten keinenkoenen lykwols net foartendaliksfuortendaliks profitearje fan harren oerwinning. Hja koenen Adrianopel net oermastereoermasterje en harren oanfal op Konstantinopel waard in komplete mislearingmislearring. Dochs beskikten sy wol oer in enoarme machtsposysje. Uteinlik wienen sy tefreden met it werbevestigjenopnij befestigjen fan de ôfspraak mei de Romeinen oer harren festigingsrjuchtenfestigingsrjochten yn it Romeinske Ryk.
 
De gefolgen fan de slach op lange termyn wie lykwols ellenichillendich foar it Romeinske ryk,. wêrfanSe itsoenen de sichslach nea hielendalwer werstelleteboppe koekomme. Benammen it leger soe it grutte ferlies oan mankreftmankrêft net mear te boppenboppe komme.
 
== Boarne en Literatuerferwizing ==