Eise Eisinga: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Mysha (oerlis | bydragen)
L Ik haw fan Fenus in planeet makke.
L red
Rigel 19:
| webside =
}}
 
[[Ofbyld:Franeker, Planetarium.jpg|thumb|''Planetarium'']]
[[Ofbyld:Eise Eisinga.JPG|thumb|''Eisinga-monumint, Frjentsjer'']]
'''Eise Eisinga''' ([[Dronryp]], [[21 febrewaris]] [[1744]] - [[Frjentsjer]], [[27 augustus]] [[1828]]) wie in [[wolkjimmer]], amateur [[astronoom]] en skepper fan it planetarium yn Frjentsjer. Njonken dat hat er noch ferskate funksjes yn Frjentsjer hân.
 
== Libbensrin ==
Eisinga waard berne as de soan fan in [[wolkjimmer]]. Hoewol't er heechbejeftige wie, mocht er net nei it [[gymnasium]]. Hy krige ûnderwiis fan syn heit, dy't in soad niget hie oan [[wiskunde]] en [[stjerrekunde]]. Doe't [[Wytze Foppes Dongjuma]] in wichtige astronomyske waarnimming die, wie hy dêrby oanwêzich. Op syn fyftsjinde joech er sels in wiskundeboek út fan goed 650 siden. Op syn sechtjinde joech er in boek út oer de grûnslaggen fan de [[astronomy]]. Ek syn broer Stephanus Jeltes wie ynteresseare yn wis- en [[stjerrekunde]]. Eisinga waard wolkjimmer en bekwaam him yn de tiid dy't er oer hie troch [[autodidakt|selsstúdzje]] oan de Frjentsjer Akadeemje yn de wiskunde en de astronomy. Troch heechlearaar en fysikus [[Jean Henri van Swinden|J. H. van Swinden]], in patriot waard hy stipe. Eizinga ferdjippe him yn [[sinnewizer]]s, en publisearre in boek mei tekeningen fan sa'n 150 sinnewizers. Op 24-jierrige leeftyd boaske hy mei Pietje Jacobs, dêr't hy twa soannen mei krige.
[[Ofbyld:Franeker, Planetarium.jpg|thumb|''left|It [[Eise Eisinga Planetarium'']] yn [[Frjentsjer]].]]
 
=== Polityk ===
Line 38 ⟶ 36:
 
== Neitins ==
Eise Eisinga is as ien fan de 50 tema's opnomd yn de [[Kanon fan de Nederlânske skiednis]] fan de kommisje-[[Frits van Oostrom|Van Oostrom]]. Teffens is er opnaam yn de [[Kanon fan de Fryske skiednis]] en yn Frjentsjer stiet in monumint ta syn neitins. De skriuwer [[Piter Terpstra]] hat in roman oer it libben fan Eise Eisinga skreaun mei de titel ''Wolken en stjerren'' en [[Willem Bartels van der Kooi]] hat syn portret skildere.
 
De skriuwer [[Piter Terpstra]] hat in roman oer it libben fan Eise Eisinga skreaun mei de titel ''Wolken en stjerren'' en [[Willem Bartels van der Kooi]] hat syn portret skildere.
 
== Grêfstien ==
Eise Eisinga waard yn 1744 berne en yn 1828 is hy in pear hûndert meter fierderop begroeven op it begraafplak fan d'Alde Wite yn it doarp. En sûnt doe lûkt syn grêf in soad besikers nei it doarp. Mar dy kamen bytiden mei klachten. En sadwaande gie it doarp op syk nei jild foar in opknapbeurt. En mei tank oan inkelde fûnsen koe al gau restaurateur Hindrik Heerschop út [[Ysbrechtum]] oan de slach. Hy hat de stien, en benammen de tekst op de stien, flink ûnder hannen naam.Op syn grêfstien stiet in harsenkreaker oer wannear't syn heit stoar en hoe âld oft hy doe wie: syn stjerjier plus syn leeftiid doe't hy stoar is 1854. En in kwart fan dy leeftiid fermannichfâldige mei syn stjerjier is 31120.
 
<gallery mode=packed heights=150px style="text-align:left">
[[OfbyldFile:Eise Eisinga.JPG|thumb|''It Eise Eisinga-monumint, Frjentsjer'']]Frjetsjer
File:Eise Eisinga stânbyld Dronryp.JPG|It byld fan Eise Eisinga, Dronryp
</gallery>
 
{{boarnen|boarnefernijing=