Martinytsjerke (Snits): ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
RomkeHoekstra (oerlis | bydragen)
Ynfoboks en ôfbylden tafoege
Rigel 1:
{{Ynfoboks bouwurk
[[File:34008_Martini_kerk.jpg|thumb|right|300px]]
| namme = ''Grutte- of Martinytsjerke''
[[Ofbyld:Martinikerk Sneek voor 1681.jpg|thumb|right|300px|''Martinitsjerke foár 1681'']]
| ôfbylding = Martinytsjerke, Snits.jpg
| ôfbyldingsbreedte = 275px
| ôfbyldingstekst =
| lân = [[File:Flag of the Netherlands.svg|20px]] [[Nederlân]]
| bestjoerlike ienheid 1 = provinsje
| namme bestjoerlike ienheid 1= [[File:Frisian flag.svg|20px]] [[Fryslân]]
| bestjoerlike ienheid 2 = gemeente
| namme bestjoerlike ienheid 2= [[File:Sûdwest-Fryslân wapen nieuw.svg|20px]] [[Súdwest-Fryslân]]
| bestjoerlike ienheid 3 =
| namme bestjoerlike ienheid 3=
| plak = [[File:Sneek wapen.svg|20px]] [[Snits]]
| adres = Grutte Tsjerkstrjitte
| koördinaten =
| type bouwurk = [[Tsjerke]]
| keatling =
| boujier = 15e iuw
| sloopjier =
| arsjitekt =
| boustyl = Letgoatysk
| oerbrêget =
| tunnelet ûnder =
| wei of spoar =
| monumintale status = [[ryksmonumint]]
| monumintnûmer = 34008
| hichte =
| lingte =
| oerflak =
| tal ferdjippings =
| kosten =
| webside = [https://www.pknsneek.nl/ Side PKN Snits]
}}
 
De '''Grutte of Martinitsjerke''' is de meast sintrale tsjerke yn [[Snits (stêd)|Snits]]. Se krige har namme troch [[Martinus fan Tours|Sint-Maarten]], de skutspatroan fan Snits.
 
== Skiednis ==
=== Gebou ===
[[Ofbyld:Martinikerk Sneek voor 1681.jpg|thumb|right250px|300pxleft|''Martinitsjerke foár 1681'']]
De Martinytsjerke is boud yn de [[11e iuw]] en is boud fan [[dowestien]]. Nei alle gedachten hat yn de 11e iuw de âldste, houten tsjerke op dat stee boud west. Ein 13e iuw, doe Snits in stêd en in selsstannich dekanaat wurden wie, en it grutste part fan de gebouwen troch in stêdbrân ferwoastge waard, waard op dat stee in stienen tsjerke boud mei twa tuorren. Der waard ek in houten klokketoer út [[1489]], mei liedklokken út [[1466]] en [[1543]] byboud.
 
Line 12 ⟶ 45:
 
=== Ynterieur ===
[[File:Martinytsjerke, Snits, oersjoch ynterieur.jpg|thumb|250px|''Oersjoch ynterieur'']]
Troch de [[Reformaasje]] giet de tsjerke yn [[1580]] oer yn protestantske hannen. It ynterieur wurdt fersobere, alters en bylden ferdwine, it oargel mei net mear brûkt wurde. Yn de 17e iuw wurdt de tsjerke wer wat oanklaaid mei skilderstikken en tekstboerden.
Yn [[1795]] is de [[Bataafse Revolúsje]], it giet om "Frijheid, gelykheid en bruorskip". De brânskildere ramen wurde ferfongen troch helder glês, de 'eptige' rouboerden en famyljewapens op de banken wurde weihelle.
Line 24 ⟶ 58:
== Muzyk==
=== Oargel ===
[[File:Martinytsjerke, Snits (Arp Schnitger oargel).jpg|thumb|left|200px|''Arp Schnitger oargel'']]
It haad[[oargel]] is boud yn 1710-1711 troch de ferneamde oargelbouwer [[Arp Schnitger]]. Yn [[1925]] waard it noch oarspronklike Schnitgerpedaal ferfongen troch in nij pedaal mei pneumatyske kegelladen.
 
Yn 1988 waard it oargel restaurearre troch [[Bakker & Timmenga]] út [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]] en it yn 1925 pleatste pedaal waard ferfongen troch in pedaal mei meganyske [[traktuer]]. Ek waard it ynstrumint útwreide mei in Rêchwurk yn de besteande kas. It oargel hat no 39 stimmen, ferdield oer Haadwurk, Rêchwurk, Swolwurk en Pedaal.
Line 41 ⟶ 76:
Elke moanne organisearret Stichting Kulturele Eveneminten in foarstelling yn de tsjerke.
 
== Ofbylden ==
<center><gallery perrow=6 widths="150px" heights="150px">
Martinytsjerke, Snits, liturgysk sintrum.jpg|''Liturgysk sintrum''
Martinytsjerke, Snits (Wet fan de Heare) 1.jpg|''Boerd [[Tsien Geboaden|Wet fan de Heare]]''
Martinytsjerke, Snits (brânskilderd raam).jpg|''Brânskilderd raam''
Martinytsjerke, Snits, koeroargel.jpg|''Koeroargel''
</gallery></center>
== Keppeling om utens ==
* [http://www.kerk-en-orgel.nl/record.php?term=sneek&id=6665&search=smart&action=display_ordered&item=18 Skiednis en disposysje Schnitger-oargel]
* [http://www.kerk-en-orgel.nl/record.php?term=sneek&id=6662&search=smart&action=display_ordered&item=19 Skiednis en disposysje koer-oargel
{{Boarnen|boarnefernijing=
* [http://www.pknsneek.nl/ Martinytsjerke]