Berlynske Muorre: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
Rigel 1:
[[Ofbyld:Bundesarchiv Bild 183-1986-0813-460, Berlin, Parade von Kampfgruppen zum Mauerbau.jpg|thumb|''Parade by de bou fan de Berlynske muorre'']]
De '''Berlynske Muorre''' ([[Dútsk]]: ''Berliner Mauer'') hat de stêd [[Berlyn]] yn twa stikken parteferparte fan [[1961]] oant [[1989]]. De totale grins om West-Berlyn hinne wie ûnderdiel fan de Dútsk-DutskeDútske grins en wie 167,8 km lang, dêr't 45,1 km fan foarme waard troch de Berlynske Muorre. De Berlynske Muorre wie it bekendste symboal fan de [[Kâlde Kriich]]. By flechtbesikings hawwe minstens 136 minsken it libben ferlern.
 
== Dútslân nei de Twadde Wrâldkriich ==
[[Ofbyld:Besatzungszonen ohne text.gif|thumb|right|Dútske besettingsône nei de twadde wrâldkriich]]
Nei de [[Twadde Wrâldkriich]] waard Dútslân parteferparte yn ferskate sônes, ien foar eltse alliearde naasje: [[Frankryk]], [[Grut-Brittanje]], de [[Feriene Steaten]] en de [[Sowjetuny]]. Oer it generaal sjoen wie Dútslân partenferdield yn fjouwer sônes. Mar ekEk de haadstêd [[Berlyn]] wiehie yn fjouwer besettingsônes parte, en wie dêrtroch in eilân[[eksklave]] ynfan de Sowjet sône. Yn 1949, binne de Frânske, Britske, en Amerikaanske sône gearfoege ta de ''[[Federale Republyk Dútslân]]'' (''Bundesrepublik Deutschland'', ''BRD''). De Sowjet sône krige de namme ''[[Dútske Demokratyske Republyk]]'' (''Deutsche Demokratische Republik'', ''DDR''). Fergelykjend wie [[Eastenryk]] ek parte yn ferskate sônes (letter ûnder it regear fan ien lân). Itselde barde oer hiel Jeropa, der wie in eastlike Sowjet sône en in westlike net-Sowjet sône. Dit partsjen fan Jeropa, Dútslân en benammen Berlyn ta twa politike blokken wurd as in part sjoen fan de [[Kâlde Kriich]] tusken de Feriene Steaten mei Jeropeeske lannen tsjin de Sowjetuny mei lannen ûnder harren regear, as gefolch fan it winnen fan de Twadde Wrâldkriich op [[Nazi-Dútslân]].
 
== Hoe't de muorre ta stân kaam ==
Sûnt it partsjen fan Dútslân yn 1949, binne likernôch twa miljoen East-Dútsers as gefolch fan it [[Kommunisme]] útnaait nei [[West-Dútslân]]. Om it flechten te stopjen joech it Kommunistysk regear fan East-Dútslân yn augustus [[1961]] it befel in muorre te bouwen om West-Berlyn te isolearjen en East-Berliners net flechtsje te litten. <br />
De Berlynske muorre wie in part fan it saneamde [[Izeren Gerdyn]], de sletten en goed beweitse [[stiekeltried]]grins tusken it westen en it easten.
 
== De ein fan de muorre ==