Laptevsee: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
Rigel 14:
}}
 
De '''Laptevsee''' ([[Russysk]]: ''мо́ре Лáптевых'') is in [[binnensee]] fan de [[Arktyske Oseaan]]. ItDy leit tusken de eastkust fan [[Sibearje]], it Taimyr [[Skiereilân]], [[Noardlân (arsjipel)|Noardlân]] en de [[Nij Sibearyske Eilannen|Nij-Sibearyske Eilannen]]. De noardlike grins rint fan de [[Arktyske Kaap]] oant [[Kaap Anisi]]. De [[Karasee]] leit neiyn it westen, de [[East-Sibearyskesee]] leit neiyn it easten. De Laptevsee is likernôch 672.000 kante kilometer grut. ItHy is te befarren yn [[augustus]] en [[septimber]].
 
De namme fan de see komt fan de Russyske ûntdekkingsreizgers [[Dmitry Laptev]] en [[Khariton Laptev]]. Earder hie de Laptevsee de namme Nordenskjoldsee (Russysk: мо́ре Норденшельда), nei de ûntdekkingsreizger [[Adolf Erik Nordenskiöld]].
 
== Geografy ==
De grutste rivier dy’t yn de Laptevsee útkomt, is de [[Lena (rivier)|Lena]]. Oare wichtige wetterleveransiers binne de [[Khatanga]], de [[Anabar]], de [[Olenyok]], de [[Omoloy]] en de [[Yana]].
 
De grutte baaien fan de see binne de [[Khatanga Baai]], de [[Olenyok Baai]], de [[Buor-Khaya Baai]] en de [[Yana Baai]].
Rigel 25:
== Skiednis ==
=== Iere ekspedysjes ===
[[Yakov Permyakov]] en [[Merkury Vagin]] ferkenden it eastlike part fan de Laptevsee yn [[1712]], en se ûntdektenûntdutsen doe [[Bolshoy Lyakhovsky Eilân]]. Spitigernôch waarden Permyakov en Vagin fermoarde op de weiweromreis weromfermoarde troch harren eigen bemanning, dy’t inyn oproeropstân makkenkaam.
 
Yn [[1735]] sylde de Russyske ûntdekkingsreizger [[Vasili Pronchishchev]] fan [[Jakutsk]] de Lena by delbydel yn in sloep mei de namme ''Yakutsk''. Hy ferkende de eastkust fan de Lena -delta en stoppehold yn de winter ta oan de mûning fan de Olenyok. Spitigernôch kaam in grut part fan syn bemanning om it libben nei dat't se siik waarden, benammen oantroch [[skuorbúkSkuorbot|skuor]], wurden wienen<nowiki/>bot. Nettsjinsteande dizzedy swierrichheden kaam hyer yn [[1637]] oan op de eastkust fan it Taymyr Skiereilân, wêrnei't hyer fierder neiby itde noarden tôchkust lâns denei it noarden kustlineteach. Pronchishchev en syn frou Maria krigen ek skuorbúkskuorbot en kamen op harren wei werom om it libben.
 
=== UntdekkingsreizenÛntdekkingsreizen fan de neven Laptev ===
Fan [[1739]] oant [[1742]] waard de [[Twadde Kamtsjatka Ekspedysje]] dien,holden. ienIen fan de minsken dy’t mei wiegiene, wie [[Dmitry Laptev]],. dy’tHy fear de kustlinekust del fan de mûning fan de Lenarivier Rivierde Lena, lâns de Buor-Khaya Baai en de Yana Baai, nei de seestrjitte dy’t hjoed -de -dei syn namme hatdraacht, de [[Dmitry Laptev Strjitte]]. Ek deIn neef fan Dmitry Laptev wie ek mei, [[Khariton Laptev]], dy’t de lieding hie oer in ekspedysje dy’t de kust fan it Taimyr Skiereilân ferkende, startendeen fanbegûn by de mûning fan de Khatanga.
 
Yn [[1892]] oant [[1894]] en wer fan [[1900]] oant [[1902]] ferkende Freiherr von Toll ([[Baron Eduard von Toll|Baron Eduard Von Toll]]) de Laptevsee. Toll dy’tdie geologysk en geografysk ûndersyk foar de Russyske YmperialistyskePiterboarchske Akademy fan de KeunstenWittenskippen. Yn syn lêste ekspedysje rekke Toll op frjemde wize fuortwei fanby de Nij Sibearyske Eilannen.
 
=== Sovjettiid ===
Yn de tiid fan de [[Sovjet-Uny]] ûntstie der ekonomyske foarútgong trochdat iisbrekkers de [[Noardlike Seerûte]] frij makkefrijmakken. It plak [[Tiksi]] krige in aktive fleanfjild en [[Nordvik]] wie in havenplak dy’tdat flink groeie koe, alhoewol’t it sletten waard yn [[1956]].
 
Nei it stilfallen fan de kommersjele skipfeart yn de Sovjet-Uny waard der kwealik farrefearn yn de Laptevsee. Allinnich fan [[Moermansk]] nei [[Dudinka]] yn it westen en fan [[Vladivostok]] nei [[Pevek]] yn it easten wurdt út en troch fartfearn.
 
== Namme feroarings ==
De namme fan de Laptevsee is mear danas ien ienskear feroare. Yn de [[16e iuw]] wiestie itdy bekend as de ''TatarenseeTataresee'' (Russysk: Татарское мо́ре), yn de [[17e iuw]] wie it bekend as de ''Lenasaa'' (Russysk: Ленское мо́ре), yn de [[18e iuw]] wiewaard de namme de ''Sibearyskesee'' (Russysk: Сибирское мо́ре) en yn de [[19e iuw]] stie itdy bekend as de ''Iissee'' (Russysk: Ледовитое мо́ре). Yn [[1893]] krige iter de namme ''Nordenskjoldsee'' (Russysk: мо́ре Норденшельда). Ynen yn [[1913]] krige it de hjoeddeiske namme: Laptevsee.
 
De lêste werneamingomneaming komt neifoar alleit gedachtenneiste fan de Russyske geograaf [[Yuly Shokalsky]].
 
[[Kategory:See yn Aazje]]