Romeinen yn Fryslân: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rigel 5:
De status fan de Friezen yn it [[Romeinske ryk]] is hjoed-de-dei lykwols net dúdlik. Ut ferskate fynsten docht bliken dat de Friezen in bân hân hawwe mei it ryk. Der binne sânentritich brûnzen goadebyldsjes fûn, munten, soldateskuon en wapens. En de Friezen betellen, neffens de ôfspraak mei Drusus, skatting. Mar it is net wis oft de Frisii as part fan it ryk beskôge waarden. De munten betsjutte mooglik allinnich dat der hannel wie tusken Friezen en Romeinen.
It liket der mear op dat de Romeinen harren grinzen fan macht oan it ferkennen wienen. Doe't yn [[47]] it beslút naam waard om de [[Ryn]] ta ryksgrins te meitsjen, waarden de [[Frisiavones]] dêrmei ál yn it ryk opnaam, mar de Frisii nét. Yn hjoeddeisk [[Fryslân]] binne oant no ta dan ek gjin forten fûn, al wize fynsten yn [[Winsum (Littenseradiel)|Winsum]] wol op de oanwêzigens fan Romeinske soldaten bûten de ryksgrins. Sokke forten waarden nammentlik boud troch de Romeinen as se in folk ferslein hienen en se bliuwe woenen. Mooglik hie Drusus kampen ynrjochte op de fierste punten fan syn tocht, oan de [[Iems]] en de [[Weser]] yn it gebiet fan de [[Sjauken]] en hawwe sy ek yn de
== De Fryske Opstân ==
Yn [[28]] nei Kristus stelde [[Olennius]] dat de kowehûden net de mjitten fan hûden fan de lytse Fryske kij hawwe
== De swette ==
[[Ofbyld:Limeswachturm_WP_14-63.jpg|left|thumb|190px|Romeinske wachttoer oan de grins]]
De opstân besoarge de Frisii in bêste reputaasje by oare Germaanske folken. Sy loeken harren net folle mear oan fan de Romeinen. Kloften Friezen besetten lânbougrûn dy't troch [[Romeinske Ryk|Rome]] foar soldaten ornearre wie. Ek woenen se net út de nije delsettings wei gean dy't se krekt stifte hienen. Yn [[47]] nei Kristus waarden de Friezen op 'en nij ferslein. Diskear troch [[Korbulo]], mar allinnich foar in koarte tiid. Fan Korbulo is wis dat er wol besocht hat om de Frisii yn it ryk op te nimmen. Hy boude in fort op Fryske grûn en yntrodusearre in bestjoer neffens Romeinske styl. Wêr't it fort (wierskynlik in [[kastellum]]) krekt
Yn [[54]] nei Kristus feroveren de Friezen, op inisjatyf fan [[Ferritus]] en [[Maloriks]], in buffergebiet by de [[Ryn]] lâns. Doe't de Romeinske generaal [[Dubius Avitus]] dermei drige om legioenen yn te setten om de swette wer frij te meitsjen, waard der in delegaasje nei keizer [[Nearo]] stjoerd. Dy delegaasje frege goedkarring om it gebiet yn besit te nimmen. Nearo wegere dat en hiet de Frisii om de Rynstreek te ûntromjen. Doe't de Frisii har net ferplakten, waarden hja koarte tiid letter troch hynstemannen en helptroepen fuortreage.
Rigel 23:
== Ynfal troch de Sjauken ==
Yn it tiidrek 172-174 binne de [[Sjauken]], it buorfolk fan de Friezen, op oarlochspaad en hâlde plondertochten yn Gallia Belgica (it hjoeddeiske Flaanderen). Arras wurdt platbaarnd, de stêden Bavay, Thérouanne en Doarnik wurde foar it grutste part fernield. Mar ek de Friezen hawwe ûnder dy kriichsoprisping fan de Sjauken te lijen, want der is sprake fan in ynfal yn harren gebiet. Yn in part fan Frisia (
== It weromlûken ==
|