Tromboane: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
"Trombone.jpg" is op Commons fuorthelle Jcb om't: Copyright violation; see c:Commons:Licensing (F1).
Frysk
 
Rigel 2:
De '''tromboane''' (troch guon ek - ferkeard - skotrompet neamd) is in [[koperblaasynstrumint]] en wurdt ta it ''skerp'' koper rekkene. De tromboane bestiet út trije parten: In tsjettelfoarmich of V-foarmich mûlestik. Dat stekt yn in lange silindryske metalen u-foarmige út te skowen buis (de coulisse). Dêrnei komt it bekerstik, dat wol koanysk útrint. Troch it útskowen kin de bespiler de effektive buislingte langer of koarter meitsje wêrmei't ek de toanhichte feroaret.
 
It lûd ûntstiet by it mûlestik. Dêr wurdt de lucht troch liptrillings yn beweging brocht en sa ûntstiet in steande golfweach yn de buis. Omdat yn in beskate buislingte mear hiele steande golven passe, is it mooglik om by gelyk bliuwende buislingte mear toanen te produsearjen, de saneamde boppetoanen: 1 golfweach mei lingte "X" (de grûntoa), 2 golvenweagen mei lingte 1/2 "X" (earste boppetoan), 3 golvenweagen mei lingte 1/3 "X" (twadde boppetoan) ensfh.
 
Yn de fierst útskode posysje is de buislingte sawat oardel kear sa lang as yn ynskode tastân. De produsearre grûntoan is dêrmei in fermindere kwint leger. Ienkear oerblaze - troch it ferheegjen fan de lipspanning - jout in toan dy't in oktaaf heger is en dus de heale golflingteweachlingte hat. Nochris oerblaze jout 1/3 fan de golflingteweachlingte en in oktaaf + kwint heger.
 
Ut de fierst útskode stân wie is de toan in fermindere kwint leger, mei oerblazen kin in oktaaf fan dy toan krigen wurde, der mist lykwols in suver kwart yn it ûnderste oktaaf. Mei in saneamd kwartfentyl kin dat 'gat' sljochte wurde. In kwartfentyl jout in ekstra ferleging sadat de effektive buislingte úteinlik hast ferdûbele wurde kin (de skúf meirekkene) en it ynterfal in grut septym omfiemet.
 
Troch de skúf yn te lûken ûntstiet in steande golfweach mei koarte golflingteweachlingte en wurdt de toan heger. Fan alle mooglike skoposysjes wurde ornaris 7 brûkt dy't oerienkomme mei 7 opienfolgjende heale toanen. Alle tuskenlizzende posysjes wurde benammen brûkt foar glissando.
 
De klank fan de trombone is wat plechtich.