De ferzje fan 20 mai 2020 om 02.23 wizigje Wutsje (oerlis \| bydragen) Behearders 12.911 edits L st; fl ←Toan eardere ferskillen		De hjoeddeiske ferzje sûnt 5 jun 2020 om 04.11 wizigje weromsette Wutsje (oerlis \| bydragen) Behearders 12.911 edits L st
Rigel 5: Magma bestiet meastal út floeibere silika mei dêryn oploste [[ion (dieltsje)\|ioanen]] fan [[alkalimetaal\|alkalimetalen]] (llykas natrium en kalium), [[ierdalkalimetaal\|ierdalkalimetalen]] (lykas magnesium en kkalsium) en izer. Magma's wurde krektas lava's ferdield nei [[pH\|soergraad]], fan [[felsysk]] ([[soer (gemy)\|soer]]) oant [[mafysk]] ([[base (skiekunde)\|basysk]]). De pH fan in raand stiente hinget ôf fan it persintaazje raande silika. It silikaat-ion foarmet op molekulêre skeal in [[~~tetraëder~~tetraeder]], wêrby't in [[silisium]]-ion omjûn wurdt troch fjouwer [[Okside\|soerstof-ioanen]]. Yn silikaten mei in heech gehalte oan SiO<sub>2</sub> sille de ~~tetraëders~~tetraeders keatlings foarmje, wêrby't ien of meardere soerstof-ioanen op de hoeken fan de ~~tetraëders~~tetraeders dield wurde. Yn in magma sitte de ~~tetraëders~~tetraeders fansels net fêst, mar de molekulêre struktuer yn de raan komt ticht by de struktuer fan fêste stoffen mei fergelykbere gearstalling, as de temperatuer oant flak boppe it raanpunt sakket. Yn relatyf koel magma foarmje de silika-~~tetraëders~~tetraeders dêrom faak losse binings. Yn in mafysker magma sit minder silika as yn in felsysker magma, sadat de silika-~~tetraëders~~tetraeders faker los lizze. Dit makket in felsysk magma [[fiskositeit\|fiskeuzer (sjerperiger)]] as mafysk magma; en relatyf koel magma sjerperiger as relatyf hjit magma. As de earste mineralen útkristallisearje, ûntstiet in mingsel fan magma en kristallen, dat him noch sjerperiger gedraacht.<ref name="winter46">Winter (2001), p 46</ref> Net allinnich it persintaazje silika hat ynfloed op de fiskositeit. [[Wetter\|Water (H<sub>2</sub>O)]] en de ioanen fan [[alkalimetaal\|alkalimetalen]] kinne yn it magma ek biningen oangean mei silika-~~tetraëders~~tetraeders. Magma dat ryk is oan dizze bestândielen, is dêrom relatyf minder fiskeus.<ref name="winter46"/> De fiskositeit fan magma hat grutte ynfloed op hoe't it [[yntrúzje\|yntrudearje]] kin of útfloeie kin by in erupsje. Fiskeus felsysk magma (mei hege konsintraasjes silika) beweecht traach en sjerperich. Wetter en gassen (volatiles) dy't by it omheechkommen frijkomme troch it ôfnimmen fan de druk, kinne minder maklik ûntsnappe út it raande stiente. Dêrtoch ûntsteane eksplosive erupsjes lykas by [[stratofulkanen]]. Oer it generaal ferrint in erupsje rêstiger nei gelang it magma mafysker is.

Magma (stiente): ferskil tusken ferzjes