Ocko Scharlensis (mooglik ôfkomstich fan Skarl, by Warns) wie in midsiuwske skiedskriuwer en neffens Andreas Cornelius fuortsetter (± 970) fan in Latynske kronyk oer Fryslân fan Solke Forteman760) (ek:Solcko of Solko), broer fan Gustavus of Gosse Forteman van Almenum en stifter fan de earste tsjerke (neamd 'Dom fan Almenum') yn Fryslân. Dizze kronyk, letter troch Johannes Flieterp oersetten en fuortsetten, soe troch Cornelius brûkt en útjûn wêze (1597, 1742, 1753).

De wurklikheid wurdt troch Joke van der Wiel yn it neiwurd by de troch har besoarge útjefte fan Jacob van Lennep syn boek De roos van Dekama út 1836 sa omskreaun:

De kroniek (Croniicke, ende warachtige beschryvinghe van Vrieslant) van Scarlensis zou omstreeks 970 samengesteld zijn uit stukken van nog ouder datum. In de veertiende eeuw zou Johannes Vlijtarp (Vlie-terp) de geschiedenis hebben voortgezet, terwijl tegen het einde van de zestiende eeuw Andreas Cornelius van Staveren het werk voltooide en uitgaf. In 1597 werd de kroniek voor het eerst gedrukt, maar er zijn tevens diverse handschriften in omloop. In werkelijkheid was zij geheel van de hand van deze Andreas Cornelius, een Harlings organist: een ‘typisch humanistische vervalsing’, die door Waterbolk een staaltje van ‘geleerde razernij’ wordt genoemd.

Boarnen, noaten en referinsjes bewurkje seksje

Boarnen, noaten en/as referinsjes:
  • J. Bolhuis van Zeeburg, Kritiek der friese Geschiedschrijving (Den Haach (1873), 148;
  • E.H. Waterbolk, Twee eeuwen Friesche Geschiedschrijving (Grins, 1952), passim
  • Jacob van Lennep, De roos van Dekama, 1836.