Skaal fan Beaufort

De skaal fan Beaufort is in mjitsysteem (ôfkoarte ta Bft) om 'e faasje fan 'e wyn (oftewol de wynkrêft) oan te tsjutten. Dit systeem waard yn 1805 opsteld troch de Ier Francis Beaufort, dy't admiraal by de Britske Keninklike Marine wie. Doe't hy gesachfierder wie fan it fregat de Woolwich, makke dyselde in yndieling yn 12 wynsterkten oan 'e hân fan 'e seilfiering fan syn skip. Syn skaal wie sadwaande oarspronklik basearre op 'e krêft dy't de wyn per oerflakte-ienheid op 'e seilen útoefene, en net op 'e faasje fan 'e wyn, mei't er seach nei it effekt fan 'e wyn op syn skip ynstee fan nei de wyn sels. Yn 1838 stelde de Britske Keninklike Marine de skaal fan Beaufort ferplichte foar wynkrêftoantsjuttings yn skipssjoernaals.

De omskriuwings fan Beaufort rûnen útinoar fan "gjin fertier" (0 Bft) oant "seilen waaie út 'e liken" (12 Bft). Yn 1905 waard de skaal fan Beaufort troch sir George Simpson oanpast oan 'e steamfeart, en yn 1921 fierde dyselde nochris wat oanpassings troch om 'e skaal begryplik te meitsjen foar lânrotten. Dêrby foege er ek de respektivelike faasjes fan 'e wyn oan 'e yndieling ta. Yn 1946 waard it hiele systeem yngeand feroare troch it Ynternasjonaal Meteorologysk Komitee, en waard de yndieling basearre op 'e trochsneed faasje fan 'e wyn oer in tiidsspanne fan tsien minuten op in hichte fan tsien meter boppe de grûn. Teffens waarden der doe oan 'e boppekant fan skaal in tal ienheden tafoege om hegere wynfaasje kategorisearje te kinnen.

Skematysk oersjoch

wynkrêft	beneaming fan it KNMI	beneaming yn de seefeart	wynfaasje yn km/h *	wynfaasje yn m/s *	wynfaasje yn knopen	útwurking boppe lân en by de minske	útwurking boppe see	warskôgingsflaggen
0	stil	wynstil	0-1	0-0,2	0-1	reek stiget rjocht of frijwol rjocht op	spegelglêd wetteroerflak
1	tige swak	flau en stil	1-5	0,3-1,5	1-3	wynrjochting goed ôf te lieden út reekplommen	lytse weachjes, skolperich wetteroerflak
2	swak	flauwe koelte	6-11	1,6-3,3	4-6	wyn fielber yn it gesicht, waarhoannen wize no juste rjochting oan, blêdte risselet, flagge beweecht	lytse, koarte weagen
3	frij licht	lichte koelte	12-19	3,4-5,4	7-10	opwaaidende moude, flaggen wapperje, blêden bewege dúdlik	lytse weagen brekke, earste skomkoppen
4	licht	tuskenbeiden koelte	20-28	5,5-7,9	11-16	papier waait op, tûken bewegen, hier rekket út model, klean wapperje, gjin langpoaten mear	weagen wat langer, mear skomkoppen
5	frij krêftich	frisse rûzer	29-38	8,0-10,7	17-21	blêden rûzje, strewellen en beamkeguod beweecht, lege ôffalcontainers waaie om	tuskenbeiden weagen, oansjittende see (oeral skomkoppen), hjir en dêr wat opwaaiend skom
6	krêftich	stevige rûzer	39-49	10,8-13,8	22-27	grouwe tûken bewege, swierrichheden mei paraplu's, huodden waaie ôf	gruttere weagen, skomplakken, aardich wat opwaaiend skom
7	hurd	hurde wyn	50-61	13,9-17,1	28-33	hiele beammen bewege, flaggen steane strak, dreech om tsjin 'e wyn yn te fytsen of te rinnen	weagen wurde heger, begjinnende skomstreken
8	stoarmeftich		62-74	17,2-20,7	34-40	twigen brekke fan 'e beammen ôf, rinne of fytse wurdt hiel dreech	tuskenbeiden hege weagen, skomstrepen
9	stoarm		75-88	20,8-24,4	41-47	dakpannen waaie fan 'e dakken, bern hawwe muoite om har stean te hâlden, tûken brekke ôf, allinnich swellen en einen fleane noch	hege weagen, sicht minderet troch skomfleagen
10	swiere stoarm		89-102	24,5-28,4	48-55	skea oan gebouwen, folwoeksenen hawwe muoite om har steande te hâlden, beammen ûntwoartele, alle fûgels oan 'e grûn	tige hege weagen, see wurdt wyt fan it skom, oerslaande weagen, fermindere sicht
11	tige swiere stoarm / orkaaneftich		103-117	28,5-32,6	56-63	oansjenlike skea oan bosken en gebouwen	ekstreem hege weagen, see alhiel oerdutsen mei skom, sterk fermindere sicht
12	orkaan		>117	>32,7	>63	grutte skea oan bosken, gebouwen en ynfrastruktuer	loft fol mei ferwaaid wetter en skom, see folslein wyt, frijwol gjin sicht mear

*: trochsneed faasje fan 'e wyn metten oer teminsten tsien minuten

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side. Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Beaufort scale fan Wikimedia Commons.