Wrâldkampioenskip fuotbal

It FIFA wrâldkampioenskip fuotbal, meastal wrâldkampioenskip fuotbal of WK fuotbal neamd, is in toernoai dat alle fjouwer jier spile wurdt troch nasjonale tiims dy't lid binne fan de FIFA.

FIFA wrâldkampioenskip fuotbal
Daniel Passarella, oanfierder fan it Argentynske nasjonale team, hâdt de FIFA-wrâldbeker omheech. Wrâldkampioenskip fuotbal 1978
Daniel Passarella, oanfierder fan it Argentynske nasjonale team, hâdt de FIFA-wrâldbeker omheech. Wrâldkampioenskip fuotbal 1978
sport Fuotbal
organisator FIFA
earste edysje Urûguay 1930
edysjes
foarrige edysje Katar 2022
folgjende edysje Amearika's 2026
Temaside  Sport

Skiednis bewurkje seksje

Yn 1930 waard it earste wrâldkampioenskip fuotbal yn Oerûguay holden. De iennige stêd dy't doe de stadions foar de wedstriden hie wie Montevideo der waard dat toernoai spile yn tije stadions. Dit wie twa jier earder, op moandei 28 maaie 1928, yn Amsterdam besletten. Oerûguay krige it earste WK tawiisd om te fieren dat it lân hûndert jier bestie en om't Oerûguay yn 1924 en 1928 goud wûn hie op de Olympyske Spullen en dus ien fan de bettere fuotballannen wie.

De teams waarden foar it earste wrâldkampioenskip útnûge troch de FIFA om mei te dwaan. De animo fan Jeropeeske lannen om mei te dwaan oan dit kampioenskip wie lykwols beheind. De lange reis en hege reiskosten wiene hjir de oarsaak fan. Uteinlik wist Jules Rimet, mei help fan it regear fan Oerûguay, fjouwer Jeropeeske lannen sa fier te krijen om de oerstek te meitsjen. Fanôf it twadde kampioenskip yn 1934 moatte de lannen har kwalifisearje foar it toernoai.

As trofee foar it winnende lân waard de "Victoire aux Ailes d'Or" ûntwurpen: in beker droegen troch Nikè, de Grykske goadinne fan de oerwinning. Dizze wikselbeker waard yn 1946 as earbetoan oan de inisjatyfnimmer fan it WK fuotbal omdoopt nei "Jules Rimet-beker". Yn 1970 gie dizze trofee definityf nei Brazylje: dat wie it tredde WK dat troch Brazylje wûn waard, en de regel wie doe noch dat as ien lân trije kear wrâldkampioen waard, it de trofee hâlde mocht. Yn 1983 waard de orizjinele beker stellen en nea wer weromfûn, wêrnei't it Braziliaanske fuotbalbûn in replika meitsje liet. De hjoeddeiske trofee, de "FIFA World Cup", bestiet út twa figueren op in sokkel dy't in ierdbol omheech hâlde, en is ek wer in wikseltrofee. Dizze beker waard foar it earst útrikt yn 1974 oan it doetiidske West-Dútslân.

Oan de toernoaien oant en mei 1978 diene 16 lannen mei, útsein yn 1930 (13 lannen), en yn 1938 (15 lannen, Eastenryk wie nei kwalifikaasje as gefolch fan de Anschluss opgien yn Dútslân) en 1950 (13 lannen, Yndia, Skotlân en Turkije lútsen har nei de lotting werom). It tal dielnimmers waard útwreide nei 24 lannen yn 1982 en dêrnei nei 32 yn 1998, wêrtroch't ek mear lannen út Afrika, Aazje en Noard-Amearika in kâns makken om diel te nimmen. Fan 2026 ôf sille der 48 lannen meidwaan oan it WK.

Edysjes bewurkje seksje


Fryske fuotballers op it WK bewurkje seksje

Theo de Jong wie yn 1974 de earste Fryske fuotballer op it wrâldkampioenskip fuotbal, hy kaam fjouwer kear yn aksje foar it Nederlânske alvetal op it wrâldkampioenskip.

Fuotballer Jier Funksje Wedstr.(goals)
Theo de Jong 1974 Middenfjilder 4 (1)
Piet Wildschut 1978 Ferdigener 3 (0)
Jan Kromkamp 2006 Ferdigener reserve
Andries Noppert 2022 Doelman 5 (0)

Fryske Assistint-skiedsrjochters en skiedsrjochtes op it WK* bewurkje seksje

Namme Funksje Jier
Erwin Zeinstra Assistint-skiedsrjochter 2014
2018
Hessel Steegstra Assistint-skiedsrjochter 2022
Jan de Vries Assistint-skiedsrjochter 2022

* opmerking: list is mooglik net folslein.

Prizen bewurkje seksje

Njonken de Wrâldtitel wurde der ek noch in tal oare prizen útrikt

  • De Golden Ball foar de bêste spiler fan it toernoai.
  • De Golden Boot foar de spiler dy't de measte doelpunten makket
  • De Golden Glove foar de bêste doelman fan it toernoai.

Bêste spiler bewurkje seksje

Jier Fuotballer Lân
1930 José Nasazzi   Oerûguay
1934 Giuseppe Meazza   Itaalje
1938 Leônidas da Silva   Brazylje
1950 Thomaz Soares   Brazylje
1954 Ferenc Puskás   Hongarije
1958 Didi   Brazylje
1962 Garrincha   Brazylje
1966 Bobby Charlton   Ingelân
1970 Pelé   Brazylje
1974 Johan Cruijff   Nederlân
1978 Mario Kempes   Argentynje
1982 Paolo Rossi   Itaalje
1986 Diego Maradona   Argentynje
1990 Salvatore Schillaci   Itaalje
1994 Romário   Brazylje
1998 Ronaldo   Brazylje
2002 Oliver Kahn   Dútslân
2006 Zinédine Zidane   Frankryk
2010 Diego Forlán   Oerûguay
2014 Lionel Messi   Argentynje
2018 Luka Modrić   Kroaasje
2022 Lionel Messi   Argentynje

Measte doelpunten bewurkje seksje

  • Kin ek oan meardere fuotballers útrikt wurde as se likefolle doelpunten makke ha.
Jier Fuotballer Lân Doelpunten
1930 Guillermo Stábile   Argentynje 8
1934 Oldřich Nejedlý   Tsjechoslowakije 5
1938 Leônidas   Brazylje 7
1950 Ademir   Brazylje 9
1954 Sándor Kocsis   Hongarije 11
1958 Just Fontaine   Frankryk 13
1962 Flórián Albert   Hongarije 4
Valentin Ivanov   Sovjet-Uny
Garrincha   Brazylje
Dražan Jerković   Joegoslaavje
Vavá   Brazylje
Leonel Sanchez   Sily
1966 Eusébio   Portegal 9
1970 Gerd Müller   West-Dútslân 10
1974 Grzegorz Lato   Poalen 7
1978 Mario Kempes   Argentynje 6
1982 Paolo Rossi   Itaalje 6
1986 Gary Lineker   Ingelân 6
1990 Salvatore Schillaci   Itaalje 6
1994 Oleg Salenko   Ruslân 6
Christo Stoitsjkov   Bulgarije
1998 Davor Šuker   Kroaasje 6
2002 Ronaldo   Brazylje 8
2006 Miroslav Klose   Dútslân 5
2010 Thomas Müller   Dútslân 5
David Villa   Spanje
Wesley Sneijder   Nederlân
Diego Forlán   Oerûguay
2014 James Rodríguez   Kolombia 6
2018 Harry Kane   Ingelân 6
2022 Kylian Mbappé   Frankryk 8

Bêste doelman bewurkje seksje

Jier Doelman Lân
1994 Michel Preud'homme   Belgje
1998 Fabien Barthez   Frankryk
2002 Oliver Kahn   Dútslân
2006 Gianluigi Buffon   Itaalje
2010 Iker Casillas   Spanje
2014 Manuel Neuer   Dútslân
2018 Thibaut Courtois   Belgje
2022 Emiliano Martínez   Argentynje


Wrâldkampioenskip fuotbal
Oerûguay 1930 | Itaalje 1934 | Frankryk 1938 | Brazylje 1950 | Switserlân 1954 | Sweden  1958 | Sily 1962 | Ingelân 1966 | Meksiko 1970 | West-Dútslân 1974 | Argentynje 1978 | Spanje 1982 | Meksiko 1986 | Itaalje 1990 | Feriene Steaten 1994 | Frankryk 1998 | Japan / Súd-Koreä 2002 | Dútslân 2006 | Súd-Afrika 2010 | Brazylje 2014 | Ruslân 2018 | Katar 2022 | Amearika's 2026
wizigje