Krúswei

De Krúswei (Latynsk: Via crucis of Via dolorosa) is in rige fan foarstellings, dy't de lijenswei fan Jezus fan ôf de feroardieling troch Pontius Pilatus oant de grêflizzing útbyldzje. In foarstelling wurdt in staasje neamd, dat is ôflaat fan it Latynske wurd statio dat "stilstean" betsjut , Meiïnoar binne der fjirtjin staasjes en somtiden is der in fyftjinde staasje tafoege om't it mei Kristus net einiget mei de dea mar mei de opstanning.

In staasje yn Cheb, Tsjechje (Loretokapel Starý Hrozňatov)

In krúswei is altiten te finen yn katolike tsjerken. It plak en de foarm fan in krúswei ken in grutte fariaasje, mar meastentiids binne de staasjes yn de foarm fan skilderijen of reliëfs oan de muorren of pylders oanbrocht. Yn katolike streken binne ek faak krúswegen op in tsjerkhôf te finen of op spesjale plakken, dy't dan yn in searje fan kapellen yn in lânskip liede nei in krúskapel.

It ûntstean fan de krúswei datearret fan de 15e en 16e iuw, doe't Fransiskaanske muontsen rigen fan foarstellings út it Hillige Lân yn Jeropa begûnen nei te bouwen. Oarspronklik wie der gjin uniformiteit yn de krúswei, guon krúswegen bestiene bygelyks út sân staasjes, oare krúswegen út wol tritich. Sa'n staasje waard dan ûnderbrocht yn in lyts bouwurkje op 'e wei nei in tsjerke. Paus Klemens XII stelde it tal staasjes fêst op fjirtjin en tidens syn pontifaat waard in krúswei yn alle katolike tsjerken ferplicht.

Op Goed Freed, tidens it fêstjen, wurdt yn tsjerken de krúswei bidden. YHn in prosesje geane leauwenden by de ferskate foarstellings lâns om te sjongen of te bidden. By elts fan de fjirtjin foarstellings wurdt stilstien om it lijen fan Kristus te betinken. De krúswei kin ek yndividueel yn stil gebed belibbe wurde.

Krúswei fan de Bonifatiustsjerke, Ljouwert

	Staasje I	Jezus wurdt ta de dea feroardiele.	Mattéus 27:1, Markus 15:15, Lukas 23:25, Jehannes 19:16
	Staasje II	Jezus nimt it krús op.	Jehannes 19:17
	Staasje III	Jezus falt foar de earste kear	Bibelske ferwizing ûntbrekt
	Staasje IV	Jezus moetet Syn hillige Mem	Markus 15:40, Jehannes 19:25
	Staasje V	Simon fan Syrene helpt Jezus it krús dragen	Mattéus 27:32, Markus 15:21, Lukas 23:26
	Staasje VI	Veronika drûget Jezus it antlit ôf	Bibelske ferwizing ûntbrekt
	Staasje VII	Jezus falt foar de twadde kear	Bibelske ferwizing ûntbrekt
	Staasje VIII	Jezus treast de skriemende froulju	Lukas 23:28-31
	Staasje IX	Jezus falt foar de tredde kear	Gjin bibelske ferwizing
	Staasje X	Jezus wurdt Syn klaaiïng ôfnommen	Mattéus 27:35, Markus 15:24, Lukas 23:34, Jehannes 19:23-24, Psalm 22:18-29 (Romeinske soldaten dobbelen om de klean)
	Staasje XI	Jezus wurdt oan it krús slein	Markus 15:24, Lukas 23:33, Jehannes 19:18
	Staasje XII	Jezus stjert oan it krús	Mattéus 27:50, Markus 15:37, Lukas 23:46, Jehannes 19:30
	Staasje XIII	Jezus wurdt fan it krús ôfnommen	Lukas 23:53, Jehannes 19:38
	Staasje XIV	Jezus wurdt yn it grêf lein	Mattéus 27:59-60, Markus 15:46, Lukas 23:53, Jehannes 19:42
	Staasje XV	Ferrizenis fan Kristus	Mattéus 28:5-6, Markus 16:6, Lukas 24:6-7, Markus 16:6, 1 Tessalonikenzen 4:14, 1 Petrus 1:3, 1 Petrus 3:21, 1 Korintiërs 15:21, 1 Korintiërs 15:3-4, 2 Korintiërs 5:14-15, Romeinen 6:5-6, Filippenzen 3:10,

|}