Tsjerketaal
In tsjerketaal (ek wol liturgyske taal of hillige taal neamd) is in taal dy't inkeld brûkt wurdt foar religieuze doelen troch taalmienskippen dy't foar deistige sprutsen kommunikaasje gebrûk meitsje fan in oare taal. Yn 'e regel wie de tsjerketaal yn 'e taalmienskip dy't him as sadanich brûkt yn it ferline wól teffens it middel foar deistige kommunikaasje, mar is er útstoarn en ta in deade taal wurden. Inkeld komt it ek foar dat der gjin foargeande bân tusken tsjerketaal en taalmienskip bestien hat, lykas tusken de Romeinen en it Etruskysk, dat nei syn útstjerren as sprektaal yn it Romeinske Ryk foar religieuze en magyske doelen brûkt waard.
Hoewol't de oantsjutting "tsjerketaal" gebrûk yn kristlike leauwensmienskippen ymplisearret, is dat misliedend en komme tsjerketalen yn oare religyen likegoed foar. Faak is in tsjerketaal in deade taal, mar net altyd. Sa hat Sun Myung Moon, de lieder fan 'e Unifikaasjetsjerke, syn oanhingers fan oer de hiele wrâld opdroegen om Koreaansk te learen, om't "Koreaansk de taal is dy't Gods hert it neist is en de takomstige wrâldtaal sil it Koreaansk wêze". Fierders is guon foarhinne deade tsjerketalen nij libben ynblazen, sa't dien is mei it Hebriuwsk, de liturgyske taal fan it joadendom, dy't fan 'e twadde helte fan 'e njoggentjinde iuw ôf troch de sionistyske beweging wer ta libben brocht waard en sûnt 1948 de offisjele taal fan 'e steat Israel is. Ek it Sanskryt, de hillige taal fan it hindoeïsme, wurdt tsjintwurdich wer as memmetaal sprutsen troch inkele tsientûzenen minsken.
Guon foarbylden fan tsjerketalen binne:
- Arabysk (islaam)
- Avestaansk (soroästrisme)
- Ge'ez (Etiopysk-Otterdokse Tsjerke; Eritreesk-Otterdokse Tsjerke; Etiopysk-Katolike Tsjerke)
- Hebriuwsk (joadendom bûten Israel)
- Koptysk (Koptysk-Otterdokse Tsjerke; Koptysk-Katolike Tsjerke)
- Koreaansk (Unifikaasjetsjerke ynsafier't de leauwenden it net as memmetaal sprekke)
- Latyn (Roomsk-Katolike Tsjerke)
- Lucumi (in fariant fan it Westafrikaanske Yoruba) (de santería-religy fan Kuba)
- Mandeesk (mandeïsme)
- Paly (teravada-boedisme)
- Sanskryt (hindoeïsme ynsafier't de leauwenden de taal net as memmetaal sprekke; jaïnisme; mahayana-boedisme)
- Syrysk (Assyryske Tsjerke fan it Easten; Alde Tsjerke fan it Easten; Galdeesk-Katolike Tsjerke; Syro-Malabareeske Katolike Tsjerke; Galdeesk-Syryske Tsjerke; Syrysk-Otterdokse Tsjerke; Syrysk-Katolike Tsjerke; Maronityske Tsjerke; Malankara-Otterdokse Syryske Tsjerke; Brahmavaarske (Goaanske) Otterdokse Tsjerke; Jakobityske Syryske Kristlike Tsjerke; Syro-Malankara-Katolike Tsjerke; Malankara-Mar Thoma Syryske Tsjerke; Evangelyske Tsjerke fan Sint-Tomas; Malabareeske Unôfhinklike Syryske Tsjerke)
- Tsjerkeslavysk (Russysk-Otterdokse Tsjerke; Russysk-Otterdokse Tsjerke om Utens; Russyske Wiere Otterdokse Tsjerke; Oekraynsk-Otterdokse Tsjerke (Moskousk Patriargaat); Oekraynsk-Otterdokse Tsjerke (Kiëvysk Patriargaat); Oekraynske Autosefale Otterdokse Tsjerke; Oekraynske Autosefale Otterdokse Kanonike Tsjerke; Wytrussysk-Otterdokse Tsjerke (Moskousk Patriargaat); Wytrussyske Autosefale Otterdokse Tsjerke; Bulgaarsk-Otterdokse Tsjerke; Bulgaarske Alternative Synoade; Servysk-Otterdokse Tsjerke; Masedoanysk-Otterdokse Tsjerke; Montenegrynsk-Otterdokse Tsjerke; Poalsk-Otterdokse Tsjerke; Moldavysk-Otterdokse Tsjerke; Letsk-Otterdokse Tsjerke; Estysk-Otterdokse Tsjerke fan it Moskouske Patriargaat en guon lytsere eastersk-otterdokse en eastersk-katolike tsjerken; inkeldris ek yn 'e Otterdokse Tsjerke yn Amearika en de Tsjechysk- en Slowaaksk-Otterdokse Tsjerke; oant ±1850 yn 'e Roemeensk-Otterdokse Tsjerke)