Boekweet: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
L Bokweet feroare ta Boekweet: komt mtichter by deLatyske ôflieding
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
oare nammen + red
Rigel 3:
[[Ofbyld:Fagopyrum esculentum seed 001.jpg|thumb|right|200px|''siedfoarming'']]
[[Ofbyld:Fagopyrum гречка.jpg|thumb|right|200px|''boekweetsied'']]
'''Boekweit''' (''Fagopyrum esculentum'') ek wol '''bokweet, bokwyt, boekweit, bokweit''' of '''prefyt''', is in plant út de [[readskonkfamylje]] (''Polygonaceae''). De botanyske namme Fagopyrum betsjut 'boekweet' (fagus = boek (de beam) en puros = weet, it Nederlânske 'tarwe'). Yn oare talen hat it lyksoartige nammen: 'bokwiet' (Afrikaansk), 'buckwheat' (Ingelsk), 'Buchweizen' (Dútsk) en 'boghvede' (Deensk).
 
It is in [[ienjierrige plant]] mei in holle rjochtopgeande, him faker fertakjende, reade stâle. De blêden binne trijehoekich oant hertfoarmich. It woartelstelsel bestiet út in sterk spranteljende [[pinwoartel]]. De botanyskebloei nammebegjint Fagopyrumal betsjutyn 'boekweet'in (fagusjong =stadium, boeksoms (deal beam)nei seis wiken, en purosgiet =dan weet25-30 dagen troch. De blommen steane in langstâlige plommen by elkoar, itwyt Nederlânskeen rôze fan kleur, en befetsje in soad 'tarwe')[[nektar]]. YnOp oareearme talengrûnen hatkin itboekweet lyksoartige50 nammen:sm 'bokwiet'heech (Afrikaansk),wurde. 'buckwheat'Foardat (Ingelsk),de 'Buchweizen'bloei (Dútsk)dien enis binne der al 'boghvede'ripe (Deensk)fruchten.
 
De bloei begjint al yn in jong stadium, soms al nei seis wiken, en giet dan 25-30 dagen troch. De blommen steane in langstâlige plommen by elkoar, wyt en rôze fan kleur, en befetsje in soad [[nektar]]. Op earme grûnen kin boekweet 50 sm heech wurde. Foardat de bloei dien is binne der al ripe fruchten.
 
It ytbere sied sit oan tinne stâltsjes dy't yn ripe tastân maklik loslit. It hat in moal- en aaiwytrike ynhâld, oerienkommend mei dy fan [[Klaver (plant)|klaver]]. Der wienen earder twa rassen bekend: op de feangrûnen de Staphorster brúnswarte en op de sângrûnen de Brabânske grize boekweet. De hjoeddeiske rassen produsearje minder nektar as de âlde rassen. By it bewarjen moat it sied droech wêze want it skimmelt gau. Ien kilo sied befet ± 45.000 siedden.