Josip Broz Tito: ferskil tusken ferzjes

Tito wie ôfkomstich út in [[Kroaasje|Kroatysk]] boeregesin dy't yn de [[Earste Wrâldkriich]] yn it Eastenryks-Hongaarske leger tsjinne en oan it Russysk front focht. Dêr waard hy kriichsfinzen en makke de Oktoberrevolúsje mei, wêrnei hy oerstappeoerstapte tanei it [[Kommunisme]]. Yn [[1941]] as Joegoslaavje troch Dútslân en Itaalje beset wurdt, nimt er de wapens op tsjin de ynkringers en ûntpopt him ta partizanenliederpartizanelieder. Hy wurdt de liedende krêft yn it ferset. Nei de Twadde Wrâldkriich ferwurf Tito de allinnichhearskippij foar de Kommunistyske PartyPartij yn it lân. Hy wurdt premier fan it lân en yn [[1954]] presidint, sûnt 1963 foar it libben.

Yn [[1950]] proklamearret Tito arbeidersselsbestjoer yn de bedriuwen. Yn de ynternasjonale polityk giet hy syn eigen paad en tredtreedt op as de lieder fan de net-bûnenbûne lânnenlannen. Boppedat slagget hy deryn ûnôfhinklik fan de [[Sowjet-Uny]] in eigen ynlânske- en bûtenlânske polityk te foerenfieren.

Yn eigen lân krijt Tito fan de jierren '70 te meitsjen mei it probleem fan etnyske en ideologyske tsjinstellingen. Tito reagearre dêrop troch mei suverings yn de partij en de ynfiering fan in federale grûnwet, dêr't de dominante posysje fan [[Servje]] yn beheine waard troch de autonome provinsjes [[Kosovo]] en [[Vojvodina]] ynfeiteyn feite lyk te stellen oan de seis republiken.

== FerstoarnFerstjerren fan Tito en de federaasje ==

Nei syn dea op 4 maaie 1980 krijt stadichoan Servje wer de oerhân yn Joegoslaavje. Syn libbenswurk is net bestân tsjin de ieuwen âldeieuwenâlde tsjinstellingen tusken de Servjers, Albanezen, Kroaten en Bosnjers. Yn de de jierren '90 laat it opkommend nasjonalisme ta it útien fallefallen fan deit Joegoslavyske steatebûn.