Muiden: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
→‎Leginde: wapen fan Muiden der by
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
Rigel 18:
 
== De seeslûs ==
NaNei eenin ieu eeuwomé tevergeefsenocht onderhandelingenûnderhanneljen tussentusken HollandHolân en UtrechtUtert waswie erder nognoch geengjin overeenkomstoeriemkomst om eenin nieuwenije sluisslûs aanoan de mondingmûning vanfan de [[UtrechtseUtertske VechtFecht|VechtFecht]] inyn Muiden aanoan te leggenlizzen. De VechtFecht waswie voorfoar Utrechtutert eenin belangrijkewichtige verbindingferbining metmei de [[Zuiderzee (water)|ZuiderzeeSudersee]]. De oudeâlde sluisslûs bijby [[Hinderdam]], ongeveer± 5 kilometer landinwaartslânynwerts, waswie inyn 1437 aangelegdoanlein en stondstie onderûnder controlekontrole vanfan UtrechtUtert. InYn 1672 greepgrypte HollandHollân haarhar kanskâns; UtrechtUtert waswie bezetbeset doortroch hetit FranseFrânske legerlager en metmei de bouwbou vanfan de sluisslûs inyn Muiden werdwaard gestartstarten.
 
De sluisslûs hadhie drietrije primaire takenprimêre, namelijknammentlik: (1) eenin [[schutsluisskutslûs]] voorfoar hetit scheepvaartverkeerskipfeartferkear tussentsusken de ZuiderzeeSudersee en VechtFecht, (2) de verdedigingferdigening vanfan hetit landlân tegentsjin de ZuiderzeeSudersee enas tenslottelêste (3) eenin militairemilitêre functiefunksje. Muiden maaktemakke onderdeelûnderdiel uitút vanfan de [[HollandseHollânske WaterlinieWetterliny]]. InYn gevalgefal vanfan [[inundatieinundaasje]]s waswie de beheersingbehearsking vanfan deynlitten inlaatfan vanSuderseewetter Zuiderzeewater essentieelessinsjeel. De sluisslûs foarkaam ek it voorkwamweistromen ookfan hetit wegstromenwetter vanút waterdu uitgebieten diestroomopwerts gebiedendy't stroomopwaartsûnder diewetter warensetten geinundeerdwienen.
 
InYn 1674 waswie de sluisslûss klaarklear. HetIt complexkompleks bestondbestie uitút eenin dubbelkerendedûbelkearende schutsluisskutslûs, eenin aanoan beide zijdensiden uitwateringsútwetterings- annexanneks spuisluizenspuislûzen. HetIt sluizencomplexslûzekompleks hadhie totas taak hetit waterwetter aanoan tweetwa kanten te kerenkearen; zowelsawol aanoan de zeekantseekant bijby vloedfloed en aanas oan de rivierkant bijby eb. VoorFoar de zekerheidsekerheid kreegkrige de sluisslûs eenin extraekstra stel stormvloeddeurenstoarmfloeddoarren diedy't bijby extreemekstreem hoogheech waterwetter werdensluten geslotenwaarden. ScheepvaartSkipfeart verkeer waswie dan onmogelijkûnmooglik. De schutsluis had een lengte van 50 meter en een breedte van 7,5 meter.<ref>G.J. Arends, Sluizen en stuwen, pagina 26</ref> Het sluiscomplex werd in [[1676]] uitgebreid met een muur langs de monding van de Vecht om overstromingen te voorkomen.
 
Na het het opheffen van de vesting Muiden in 1926 en het afsluiten van de Zuiderzee door de [[Afsluitdijk]] in 1932 nam het belang van de sluis af. De sluis is nadien gemoderniseerd en wordt nu voornamelijk gebruikt voor de pleziervaart.