|
Yn in [[luside dream]] is de dreamer him bewust fan it feit dat hy dreamt.
Wat in dream is en wêr't it krekt foar tsjinnet is net bekend, al binne der wol fermoedens. Sa hat bliken dien dat der faak dreamd wurdt oer dingen dy't men oerdei meimakke hat. Dit wurdt de [[deirêst]] neamd. Dreamen soenen helpe de barrens te ferwurkjen.
Wat in dream is en waar het precies voor dient is niet bekend, al zijn er wel vermoedens. Zo is gebleken dat men vaak droomt over dingen die men overdag heeft meegemaakt. Dit wordt de [[dagrest]] genoemd. Dromen zouden helpen de gebeurtenissen te verwerken.
InYn hetit verledenferline zagwaarden mendreamen dromensjoen alsas boodschappenboadskippen vanfan de godengoaden en kendewaard menin erfoarsizzende eenfunskje voorspellendeoan functiede aandreamen toetaskreaun. Om de verschillendeferskate droomsymbolendreamsymboalen te analyserenanalysearjen, warenwienen erder [[droomduiderdreamtsjutter]]s en [[droomboekdreamboek]]en.
InYn de [[BijbelBibel (christendomkristendom)|BijbelBibel]] zijnbinne daardêrfan verschillendeferskillende voorbeeldenfoarbylden vanfan te vindenfinen.
[[Ofbyld:Pierre-Cécile Puvis de Chavannes 003.jpg|thumb|240px|right|''De droom'' van Pierre-Cécile Puvis de Chavannes, 1883]]
== DromenDreamen alsas vormfoarm vanfan [[VerdringingFerkringing (psychologiepsychology)|verdringingferkringing]] ==
[[Ofbyld:Henri Rousseau 005.jpg|thumbnail|left|300px|''De DroomDream'' vanfan [[Henri Rousseau]], 1910]]
InYn hetit boek ''die Traumdeutung'' (eersteearste drukprintinge [[1900]], herzienewersjoene achtste drukprintinge [[decemberdesimber]] [[1929]]) betrokbeluts [[Sigmund Freud]] de droomdream bijby zijnsyn visiefyzje op de [[psychoanalysepsychoanalyze]]. HetIt werkwurk gaatgiet uitdus vanút fan wat Freud hetit [[onbewusteûnbewuste]] noemdeneamde.
[[Freud]] sei sels oer dit boek: ''[[De DroomduidingDreamtsjutting]] is inyn werkelijkheidwerklikheid de koninklijkekeninklike wegwei naarnei hetit [[onbewusteûnbewuste]], de veiligstefeilichste basis voorfoar [[psychoanalysepsychoanalyze]].'' (DuitsDútsk: Die Traumdeutung ist in Wirklichkeit die Via regia zum Unbewussten, die sicherste Grundlage der Psychoanalyse).
TijdensYn de slaapsliep is de bewustzijnsgraadbewustwêzensgraad sterk verminderdfermindere. De weerstandwjerstân is nietnet geheelhielendal opgehevenopheft, maarmar zijnsyn krachtkrêft is verzwaktferswakke. De verdrongenferkrongen psychischepsychyske inhoudenynhâlden krijgenkrije inyn de droomdream eenin onherkenbareûnwerkenebere vermommingfermomming waardoorwêrtroch't zese de ''censorssensors''útskeakelje weten te verschalkenkinne. DromenDreamen zijnbinne dus substituutbevredigingensubstitútbefredigingen vanfan verdrongenferkrongen complexenkompleksen. DromenDreamen hebbenhawwe dus een geheime zijdeside, de latentelatinte droominhoud.dreamynhâld Die verklaarddy'tferklearre moetwurde wordenmoat, ''droomduidingdreamtsjuting''.
== Dreamen as syneze fan harsenaktivaasje ==
[[Ofbyld:Briullov, Karl - A Dream of a Girl Before a Sunrise.jpg|thumb|''A Dream of a Girl Before a Sunrise'', Karl Briullov, ± 1830-1833]]
[[Ofbyld:Paul Gustave Dore Raven1.jpg|thumb|''Dreaming dreams no mortal ever dared to dream before'', [[Paul Gustave Doré]]]]
In hiel oare en resinte teory fan de dream is basearre op de fysiologiefysiology vanfan de hersenenharsens, en iskomt afkomstig vanfan Hobson en McCarley. DezeDizze theorie is bekend geworden als de 'activatiesynthesetheorie'. In het kort komt deze theorie erop neer dat tijdens de droomslaap snelle oogbewegingen optreden. Dit wordt ook wel remslaap ([[Remslaap|Rapid Eye Movement]]) genoemd. Tijdens de remslaap worden in de hersenen gebieden geactiveerd die in de waaktoestand alleen actief zijn als zij visuele indrukken uit de omgeving ontvangen. Tijdens de slaap ontbreekt deze input, en probeert het rationele brein de chaotische (vooral visuele) belevingen in de hersenen tot een enigszins samenhangend verhaal samen te smeden.
Deze theorie kan ook verklaren waarom de droominhoud vaak vreemd of bizar is. Volgens de psychoanalytische droomtheorie van Freud komt dit omdat een ''censor'' de droominhoud verdraait. Deze bevat namelijk onderdrukte wensen die bedreigend zijn voor het bewustzijn. De censor fungeert dus als een soort ''vervormer'': een machine die de droominhoud in een symbolische code verpakt.
| 