Wet: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
oers
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
wurkleas
Rigel 1:
In juridyske '''wet''' is ûnderdiel fan it rjocht, mar it rjocht is breder as inkelinkeld wetten. Ek de rjochtspraak (jurisprudinsje), de rjochtslear, algemiene rjochtsbegjinsels en de gewoanten binne rjochtsboarnen. De oankundiging fan in wet wurdt soms in [[edikt]] neamd.
== Soarten wetten ==
 
== Soarten wetten ==
It generike begryp '''''wet''''' kin twa betsjuttings hawwe:
;wet yn formele sin : in wet yn formele sin is in (mienskiplik) beslút, nommen en kenber makke neffens de dêrta fêstleine proseduere troch in befoege orgaan, de [[formele wetjouwer]] neamd.
;wet yn materiële sin : in wet yn materiële sin is in [[algemien ferbinendbinend foarskrift]] foar de rjochtsûnderhearige(n) en fan tapassing is op in spesifike territoriale ienheid.<br />
Wetten kinne sawol yn materiële sin as fn formele sin wêze, mar dit hoecht net. It ûnderskied is twaliddich :
* it territorialiteitsprinsipe en it dêrby hearrende foech;
* yn de formele sin is it in beslút, in nommen beslissing; en yn de materiële sin is it in jildend foarskrift oplein oan persoanen.{{wurk}}
 
Hoewol't dit ûnderskied earder teoretysk liket te wêzen binne der yn de alledeiske praktyk diochsdochs dúdlike ferschillen.<br />
''It Strafrjocht is in wet inyn formele zinsin, tevenstagelyk wet inyn materiële zinsin (zoweltroch in België door het [[Strafwetboek]] als in Nederland door hetit [[Wetboek vanfan StrafrechtStrafrjocht]] ). De wet is opgesteldopsteld en kenbaarkenber gemaaktmakke doortroch de formele wetgeverwetjouwer en houdthâldt voorschriftenfoarskriften inyn, diedy't o.a.ûnder vooroare iedereenfoar geldeneltsenien diejilde zichdy't binnen opit hetgrûngebiet grondgebied bevindtis.''<br />
''EenIn voorbeeldfoarbyld dat hetit onderscheidûnderskied tussentusk en formele en materiële wet illustreert yllustrearret, is de toestemmingswettastimmingswet voorfoar hetit huwelijkhoulik vanfan eenin lid vanfan hetit KoninklijkKeninklik HuisHûs, hetit parlementparlemint beslist overoer dezedizze vraagfraach en neemtnimt diedy beslissing doortroch hetit uitvaardigenútfurdigjen vanfan eenin wet, diedy't doortroch de minister vanfan binnenlandsebinnenlânske zaken wordtsaken bekend gemaaktmakke wurdt. Dat is eenin formele wet maarmar geengjin materiële wet, omdat zese geengjin betrekking op iedereeniderien heefthat. EenIn AMvBAMfB (AlgemeneAlgemiene Maatregel vanfan BestuurBestjoer) is eenin regel opgelegdoplein doortroch de regeringregearing zondersûnder medewerkingmeiwurking vanfan de StatenSteaten-Generaal, dus dit is geengjin wet inyn formele zinsin. AlsAs dezedizze algemeenalgemien verbindendbinend is kankin hetit echterlykwols welwol eenin wet inyn materiële zinsin zijnwêze.
 
{{Boarnen|boarnefernijing=
* [http://wetten.overheid.nl/ wetten.overheid.nl] Alle Nederlânske (juridyske) wetten
* [http://wetboek.net/ wetboek.net] Snel zoekensykje inyn NederlandseNederlânske wetgevingwetjouwing
* [http://www.wetboek-online.nl/ wetboek-online.nl] ZoekenSykje inyn de volledigefolsleine teksten vanfan alle wetsartikelenwetsartikels en jurisprudentiejurisprudinsje.
}}
{{Commons|Law}}