Wurd: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L r2.7.1) (Bot - derby: nl:Woord
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
wurkleas
Rigel 1:
It '''wurd''' is it lytste selsstannich brûkte [[taal]]elemint dat op it nivo fan de [[sprektaal]] opboud is út [[foneem|klanken]] en op it nivo fan de [[skreaune taal]] út [[letter]]s. Sûnt [[Ferdinand de Saussure]] is bekend dat it 'wurd' skieden is fan it konsept. It is dêrom net goed om te stellen dat in wurd de lytste ienheid fan betsjutting wêze soe: de relaasje tusken ideeën en wurden is nammmentlik frij willekeurich.
{{wurk}}
In oare definysje fan "wurd" is de lytste [[psychology|psychologysk]]-[[taalkunde|taalkundige]] ienheid yn de taal die op zichzelf kan staan, in tegenstelling tot het [[gebonden morfeem]]. Een woord bestaat uit minimaal één [[vrij morfeem]] en nul of meer gebonden morfemen. In de praktijk is het een opeenvolging van aan elkaar geschreven [[letter]]s, waaraan een door conventie overeengekomen betekenis verbonden is. Dit betekent niet dat een woord per definitie een 'betekenisdragende' ([[semantiek|semantische]]) eenheid is, want de delen waaruit het is samengesteld bezitten op zichzelf ook een betekenis: de [[affix]]en ''be-'', ''ver-'', ''-en'' enz. hebben alle een eigen betekenis.
 
In oare definysje fan "wurd" is de lytste [[psychology|psychologysk]]-[[taalkunde|taalkundige]] ienheid yn de taal diedy't op zichzelfhimsels kanstean staankin, in tegenstellingoars totas hetit [[gebondenbûne morfeem]]. EenIn woordwurd bestaatbestiet uitút minimaal éénien [[vrijfrij morfeem]] en nul of meermear gebondenbûne morfemen. InYn de praktijkpraktyk is hetit eenin opeenvolgingopienfolging vanfan aanoan elkaarelkoar geschrevenskreaune [[letter]]s, waaraanwêroan eenin doortroch conventiekonvinsje overeengekomenoerienkomde betekenisbetsjutting verbondenferbûn is. Dit betekentbetsjut nietnet dat eenin woordwurd per definitiedefinysje eenin 'betekenisdragendebetsjuttingdragende' ([[semantieksemantyk|semantischesemantyske]]) eenheidienheid is, want de delendielen waaruitwêr'ut hetit isgearstald samengesteldis bezittenhawwe op zichzelfharsels ookek eenin betekenisbetsjutting: de [[affixaffiks]]en ''be-'', ''verfer-'', ''-en'' enzensfh. hebbenhawwe alleellegear eenin eigen betekenisbetsjutting.
De betsjutting fan [[lekseem]] komt vrijwel overeen met die van woord. De term lexeem wordt echter specifiek gebruikt om het woord te onderscheiden van de betekenisvolle eenheden op lager niveau, ofwel de gebonden morfemen.
 
De betsjutting fan [[lekseem]] komt vrijwelfrijwol overeenoerien metmei diedy vanfan woordwurd. De term lexeemlekseem wordtwurdt echterlykwols specifiekspesifyk gebruiktbrûkt om hetit woordwurd te onderscheidenûnderskieden vanfan de betekenisvollebetsjuttingsfolle eenhedenienheden op lagerleger niveaunivo, ofwelofwol de gebondenbûne morfemen.
 
== Wurdsoarten ==
Neigeraden de [[grammatika|grammatikale funksje]] yn de sin wordenwurde de (voor hetfoar it Frysk Nederlands) volgendeas woordsoortenwurdsoarten onderscheidenûnderskieden:
* [[bijvoeglijk naamwoordbynwurd]] (adjektyfkonjunksje)
* [[bijwoordbywurd]] (adverbium)
* [[eigenskiplik namwurd]] (adjektyf)
* [[ferhâldingswurd]] (preposysje)
* [[lidwurd]] (artikel)
* [[omnamwurd]] of [[foarnamwurd]] (pronomen)
* [[selsstannich namwurd]] (substantyf)
* [[telwurd]] (numerale)
* [[tussenwerpseltiidwurd]] (interjectieverbum)
* [[voegwoordtuskenwurd]] (conjunctieynterjeksje)
* [[voornaamwoord]] (pronomen)
* [[voorzetsel]] (prepositie)
* [[werkwoord]] (verbum)
* [[zelfstandig naamwoord]] (substantief)
 
== Foarmen ==
Rigel 22:
* [[anagram]]
* [[ferlytsingswurd|diminutyf]]
* [[doubletdûblet (taalkunde)|doubletdûblet]]
* [[eufemisme]]
* [[hapaks]]
Rigel 36:
* [[antonym]]
 
[[LeenwoordLienwurd]]en en [[zwerfwoordswerfwurd]]en zijnbinne woordenwurden diedy't aanoan eenin andereoare taal zijnûntliend ontleendbinne.
 
 
[[Kategory:Grammatika]]