Sûmearje: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
PieterJanR (oerlis | bydragen)
L -interwiki
Xqbot (oerlis | bydragen)
L Robot: ka:შუმერი is een etalage-artikel; tekstwiziging
Rigel 2:
'''Sumearje''' (ek '''Sûmearje''' of ''Shumer'', Egyptysk ''Sangar'', Bibels ''Shinar'') is de namme foar in âlde ryk, kultuer, omkriten en antike beskaving dat yn it súdlike part fan [[Mesopotaamje]] lei (tsjintwurdich it súdeasten fan [[Irak]]), wêr't de rivieren [[Eufraat]] en [[Tigris]] yn de [[Perzyske Golf]] útmûnje. De [[Sumearjers]] neamden it lân sels ''ki-en-gir'' (it lân fan de beskaafde hearskers). Tegearre mei de noardlike streek [[Akkad]] makke it diel út fan it Twastreamelân. Sumearje wurdt wol beskôge as de ierste beskaving fan de wrâld.
 
De Sumearyske beskaving bestie út in samling fan [[stêdsteat|stêdsteaten]]en. Alle stêdsteaten hienen har eigen foarst. Om-ende-by 3.500 f.Kr. waard de lieder fan de machtichste stêdsteat kening fan de Sumearje.
 
== Skiednis ==
De skiednis fan Sumearje wurdt yn fiif tiidrekken opdield:
* de [[Uruk]]- perioade, ± 4000-3000 f. Kr. Yn dizze perioade fêstigen de Sumearjers har yn it lân. Doarpen woeksen út ta stêden en fan alle stêden waard Uruk de wichtichste troch har [[Inanna]]timpel.
* de [[Jemdet Nasr]]-perioade, ± 3100-2900 f.Kr. Yn dizze perioade feroaren de sintra fan stêden yn hillichdommen, de befolking nimt yn oantal ta en de yrrigaasje wurdt yntrodusearre wêrtroch de opbringsten fan de it lân tanimme.
* de Iere Dynaasje,
Rigel 40:
 
=== Ekonomy ===
It tsjil en it pottebakkerstsjil binne útfinings fan de Sumearjers. Hielendal wis is dat net. De Sumearjers wienen begien mei it mjitten fan dingen. Sy mjitten de stân fan de planeet [[Fenus]] mei in rjochthoekich raam. Se koenen de tiid yndiele yn sekondes troch [[pendules]] en [[wetterklokken]].
 
[[Kategory:Aldheid]]
[[Kategory:Midden-Easten]]
 
{{Link FA|ka}}