De Forel (liet): ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
L Robot: en:Die Forelle is een goed artikel; tekstwiziging |
ynfoboks |
||
Rigel 1:
{{Literatuer
[[Ofbyld:Die Forelle.JPG|right|thumb|250px|In side út [[Franz Schubert|Schubert]] syn hânskreaune ferzje fan ''Die Forelle''.]]▼
| ôfbylding = Die Forelle.JPG
'''De Forel''', yn it oarspronklike [[Dútsk]]: '''Die Forelle''', is in libben [[liet]] dat yn 'e simmer fan [[1817]] skreaun waard troch de [[Dútslân|Dútske]] [[komponist]] [[Franz Schubert]] foar [[solo (muzyk)|solostim]] en [[piano]]. It waard yn [[1828]] foar it earst publisearre yn 'e ''Wiener Zeitung''. De fjirde en lêste kears dat Schubert de muzyk mei de hân útskreau, droech er it op oan syn freon Josef Hüttenbrenner. Inkeld dy ferzje omfettet in ynlieding op piano. Yn 'e toanoanjaande katalogus fan Schubert syn wurken, gearstald troch [[Otto Erich Deutsch]], is ''Die Forelle'' nû. 550, oftewol D550 (de "D" stiet foar "Deutsch").▼
▲
| ôfbyldingsbreedte = 250px
| titel = ''De Forel''
| oarspr. titel = ''Die Forelle''
| auteur = [[Franz Schubert]] <small>(muzyk)</small> <br>[[Christian Friedrich Daniel Schubart|Christian Schubart]] <small>(tekst)</small>
| taal = [[Dútsk]]
| foarm = [[liet]]
| sjenre =
| skreaun =
| 1e publikaasje = muzyk [[1817]] <br>tekst [[1783]]
| 1e opfiering =
| oarspr. útjouwer =
| rige =
| foarich diel =
| folgjend diel =
| bondel =
| prizen =
| ISBN =
| Fryske titel = ''De Forel''
| publikaasje = [[2007]], yn de ''[[Ljouwerter Krante|Ljouwerter Krante]]''
| útjouwer =
| oersetter = [[Bennie Huisman]]
| prizen oers. =
| ISBN oers. =
}}
▲'''''De Forel''''', yn it oarspronklike [[Dútsk]]: '''''Die Forelle''''', is in libben [[liet]] dat yn 'e simmer fan [[1817]] skreaun waard troch de [[Dútslân|Dútske]] [[komponist]] [[Franz Schubert]] foar [[solo (muzyk)|solostim]] en [[piano]]. It waard yn [[1828]] foar it earst publisearre yn 'e ''Wiener Zeitung''. De fjirde en lêste kears dat Schubert de muzyk mei de hân útskreau, droech er it op oan syn freon Josef Hüttenbrenner. Inkeld dy ferzje omfettet in ynlieding op piano. Yn 'e toanoanjaande katalogus fan Schubert syn wurken, gearstald troch [[Otto Erich Deutsch]], is ''Die Forelle'' nû. 550, oftewol D550 (de "D" stiet foar "Deutsch").
__NOTOC__
==Tekst==
De tekst dy't by de muzyk heart, komt út in [[gedicht]] fan [[Christian Friedrich Daniel Schubart]], dat foar it earst publisearre wie yn 'e ''Schwäbischen Musenalmanach'' fan [[1783]]. It giet oer in [[forel]] dy't him neatfermoedzjend mei syn eigen saken bemuoit en dan ynienen fongen wurdt troch in angelder. It gedicht wie oarspronklik bedoeld as in warskôging oan jongfammen om har net "oan 'e heak slaan" te litten troch samar in jongfeint (mei miskien wol snoade bedoelings), mar Schubert liet de lêste regels fuort, sadat it liet him konsintrearret op 'e forel en dy syn reäksje op foarfal fan it fongen wurden. Troch de libbene bylden dy't de tekst opropt, yn 'e mande mei de útskroevenens fan 'e meldij, is dit ien fan Schubert syn populêrste en bekendste ferskes wurden.
==Fryske oersetting==
De tekst fan ''Die Forelle'' is ûnder de titel ''De Forel'' yn it [[Frysk]] oerset troch [[Bennie Huisman]]. Yn novimber [[2007]] ferskynde der yn 'e ''[[Ljouwerter Krante]]'' in parody op ''Die Forelle'' fan 'e hân fan [[Klaas Bruinsma (oersetter)|Klaas Bruinsma]] en [[Hans van den Bosch]], mei as titel ''Forel, Reager, Kat en Knyn''. In pear wiken letter helle [[Pieter de Groot]] dat nochris oan yn syn [[kollumn|kollem]] ''Fertel ús nochris fan Schubert syn forel''.
==Keppelings om utens==
{{en}}[http://imslp.org/wiki/Die_Forelle,_D.550_(Schubert,_Franz) Blêdmuzyk fan ''De Forel'' yn 'e ''International Music Score Library Project'']
{{boarnen|boarnefernijing=
Line 10 ⟶ 41:
*{{Aut|Bruinsma, Klaas, en Bosch, Hans van den}}, ''Forel, Reager, Kat en Knyn'', yn: de ''Ljouwerter Krante'', 23 nov. 2007; Tresoar: oanfraachnû. knipselmap Huisman, Bennie/read.
*{{Aut|Groot, Pieter de}}, ''Fertel ús nochris fan Schubert syn forel'', yn: de ''Ljouwerter Krante'', 23 nov. 2007; Tresoar: oanfraachnû. knipselmap Huisman, Bennie/read.
----
Foar sekundêre boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Die_Forelle ''Footnotes'' en ''References'', op dizze side].▼
▲Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Die_Forelle ''Footnotes'' en ''References'', op dizze side].
}}
{{DEFAULTSORT:Forel, De}}
[[Kategory:Liet]]
[[Kategory:Dútske literatuer]]
[[Kategory:Fryske oersetting]]
| |||