Grinslân: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
nije kommissaris |
No edit summary |
||
Rigel 1:
{{Provinsje
| kaart = [[Ofbyld:Groningen in the Netherlands.svg|220px|Kaart fan Grinslân]]
| religy = [[Protestant]] 13,8%<br />[[Roomsk-Katolike Tsjerke|Katolyk]] 6% <br>[[Islam|Moslim]] 2,5%
| opprange = 8e
▲religyjier = 2005 |
| opp = 2.336
GPS = 53°13' [[Breedtegraad|NB]] 6°34' [[Lingtegraad|EL]]|▼
▲religy = [[Protestant]] 13,8%<br />[[Roomsk-Katolike Tsjerke|Katolyk]] 6% <br>[[Islam|Moslim]] 2,5%|
| bewrange = 9e
| datum = augustus 2015
▲wetteropp = 623 |
| mienskippen = 23
▲ynwenners = 582.161 |
▲befolkingstichtens = 250|
▲Kommissaris fan Keninginne = [[René Paas]]|
}}
[[Ofbyld:2009-Basisbeeld-Provincie01-Groningen.jpg|right|300px]]
'''Grinslân''' ([[Grinslânsk]]: ''Grunnen'' of ''Grönnen''; [[Nederlânsk]]: ''Groningen'') is in [[provinsje]] fan [[Nederlân]], mei 582.
== Algemien ==
Line 30 ⟶ 25:
De skiednis fan de provinsje Grinslân is foar in grut part de skiednis fan it proses dêr't de stêd [[Grins (stêd)|Grins]] yn de rin fan jierren hieltyd mear macht by krige oer de [[Ommelannen]]. Dêrfoar leit lykwols noch in tiidrek wêryn it grutste part fan de provinsje in geheel foarme mei it oanswettende [[Westerlauwersk Fryslân]] en [[East-Fryslân]]. It wie in gebiet mei in lânskip dat noch it measte wei hie fan de hjoeddeiske [[Waadsee]]. By [[eb]] foel it drûch, by [[floed]] stie it gruttendiels ûnder wetter. Yn dat kwelderlân wie permaninte bewenning allinnich mooglik op [[terp|wierden]].
Lykwols wiisd de oanwêzigens fan in [[hunebed]] by [[Noardlaren]] derop dat de bewenningsskiednis weromgiet oant de [[stientiid]]. De fynst fan in hunebed by [[Delfsyl]] is in oanwizing dat dy bewenning him net allinnich beheinde oant it grinsgebiet mei [[Drinte]]. Neffens guons is de oanwêzigens fan dat hunebed in bewiis foar de teory dat de hunebedbouwers fan see ôf it lân yn lutsen.
De âldst bekende fermelding fan de stêd Grins datearret út [[1040]]. De stêd wie op dat stuit yn besit fan de [[biskop]] fan [[Sticht Utert|Utert]]. Oannommen wurdt dat de stêd fan oarsprong in Drints doarp wie. De stêd waard ek troch [[Friezen]] bewenne en hie ynearsten wat konkurrinsje fan [[Appingedam]], mar neidat de stêd deryn slagge wie om it [[stapelrjocht]] te krijen wie de dominante posysje festige. De ynfloed fan de stêd wreide him stadich út en berikte de toppunt fan macht op de ein fan de 15e iuw, doe't har ynfloed oant fier yn de tsjintwurdige provinsje Fryslân rikte.
Nei ferrin fan tiid naam de hiele provinsje de taal oer dy't yn de stêd praten waard, mar holde wol in oantal Fryske wurden en siswizen. Yn guon dielen fan de provinsje, benammen it [[Aldambt]] en [[Westerwolde]] wie de stêd ek formeel de baas. Yn de tiid fan de [[Republyk fan de Sân Feriene Nederlannen|Republyk]] wie de gongbarte oantsjutting foar Grins [[Stêd en Lande]]. De folchoarde wie gjin tafal.
De hearskippij oer grutte parten fan de provinsje einige yn bestjoerlike sin nei de Frânske tiid. Doe waard de tsjintwurdige provinsje ynstelt wêryn de bysûndere posysje fan de stêd ôfskaft waard. De stêd bleau lykwols wol de eigener fan grutte dielen fan it Aldambt, Westerwolde en de [[Feankoloanje]]s. Oan dy situaasje kaam pas in ein yn de njoggentiger jierren fan de 20e iuw.
== Gemeenten ==
Grinslân bestiet sûnt 2010 út 23 gemeenten.
# [[Appingedam]]
# [[Bedum (gemeente)|Bedum]]
# [[Bellingwedde]]
| |||