Aleksander de Grutte: ferskil tusken ferzjes

Al op syn 18de joech er lieding oan in legerûnderdiel yn de [[Slach by Kaeronea]] (338 f.K.) Yn dizzedy slach waarden de losse stêdsteatenstedsteaten fan Grikelân ferslein en kaam hiel Grikelân ûnder it bewâld fan syn heit Filippus de Twadde.

Nei de moard op Filippus II yn [[336 f.Kr.]] werstelde Aleksander de oarder yn it lân en rette him ta om it machtichste lân fan de doetiidske wrâld, [[Perzje]], te bemasterjen, wat doe de notiidske lannen [[Irak]], [[Iran]], [[Syrje]] en [[Turkije]] omfieme. Der folgen in tal slaggen dy't der ta eintsjebeslút foar soargen dat Aleksander de skepter oer PerzjëPerzje swaaide:

Noch foar de Slach by Gaugamela naam Aleksander [[Egypte]] yn en liet himsels ta [[Farao]] beneame. Nei in fisioenfisjoen lit er de earste plannen meitsje foar de bou fan de earste fan 30 stêden dy't nei him ferneamd wurde sille: [[Aleksandrje]].

De ynwenners fan de stêdsteatstedsteat [[Tyros]] waanden harren feilich op it festingseilantfestingseilân dêr't hja wennen. Aleksander hie krekt syn float fuortdien, mar liet sjen út hokfoar hout atoft er snien wie. Hy liet in daam fan 800 meter troch de [[MidlânskeMiddellânske See]] oanlizze en op brute wize waard Tyrus opnaamopnommen yn it alsmaralmar grutter wurdende Hellinistyske Ryk. De ynwenners wurde deaslein of ferkocht as slaaf. De hiele operaasje duorret sa'n sân moanne en dat wie de ûngeduldige Aleksander net nei it sin.

Letter waarden de stêden [[Babylon]], Persepolis, Susan, Herat en Samarkand ynnaamynnommen, lykas de gebieten Meedje en Skytje. De Yndiaaske kening Porus fan [[Punjab]] waard ferslein mar troch deit moannelangemoannenlange reinreinen woenen de soldaten net fjirder mei de segetochtoerwinningstocht en úteinlik loek Aleksander mei syn leger werom nei it westen.

Yn 323 ferstoar Aleksander yn it paleis fan [[Nebukadnezar II]] yn Babylon. De reden fan ferstjerren is net rjocht dúdlik. Faaks waard er mei sin fergiftige troch in komplot fan syn eigen generaals. Feit wie dat syn lichem ferswaktferswakke wie troch ûnder oaren in swiere ferwûning yn synit boarst fantroch in pylk, oprûn yn Yndia. In nijere teory jout as mûglikemooglike grûn foar it ferstjerren fan Aleksander it ferkeard brûken fan in medisyn troch syn doktors. Yn stee fan fertuten die in oerdoasis fan it yn it [[Wrangkrûd]] deadliksyn deadlike wurk yn it ferswakteferswakke liif fan de kening.