Haritsjavank (Armeensk: Հառիճավանք) is in Armeensk kleaster út de 7e iuw. It kleaster stiet by it doarp Haritsj (Հառիճ) yn de provinsje Sjirak fan de Republyk Armeenje. It doarp leit 3 kilometer súdeastlik fan de stêd Artik.

Haritsjavank

Հառիճավանք

bouwurk
lokaasje
lân Armeenje
Provinsje Sjirak
plak Haritsj
bysûnderheden
type bouwurk Kleaster
boujier 7e iuw-13e iuw; 19e iuw

Skiednis bewurkje seksje

Haritsjavank is ien fan de grutste en bêst bewarre kleasters fan Armeenje. Alhoewol't it jier fan oprjochting ûnbekend is, foel de stifting mooglik gear mei de bou fan de earste tsjerke yn de 7e iuw. Oan it ein fan de 12e iuw waard in nije tsjerke boud en krige it kompleks ferdigeningsmuorren en in tal nije tsjinstromtes.

De privileezjes fan de foarsten droegen by oan de ûntwikkeling fan it kleaster as in kultureel en fernijend sintrum fan it midsiuwske Armeenje. Oan it ein fan de 12e en begjin fan de 13e iuw waarden der twa monumintale narteksen boud fan grutte stiennen, guon mei in ôfmjitting fan 3,5 meter.

Yn de iuwen dêrnei fûnen der meardere rekonstruksjes plak en waarden der kapellen en oare gebouwen byboud. Foaral yn de twadde helte fan de 19e iuw ûndergyng it kleaster in grutte ferbouwing doe't it yn 1850 de simmerresidinsje waard fan de Katolikos fan Edzjmiatsin. Der fûn in noardlike útwreiding plak dy't ek in muorre mei tuorren krige. Nije gebouwen waarden tafoege lykas kantoaren, in refter mei in keuken en in bakkerij, in skoalle en ferbliuwen foar muontsen, in herberch, winkels en skuorren foar it fee. Ek krige it kleaster in plantekas. It kleaster hat oars as wênst gjin tsjerkhôf.

Tsjerken bewurkje seksje

 
Grûnplan fan de tsjerken en de narteks

It âldste gebou fan it kleasterkompleks is de 7e iuwske Gregoariustsjerke (Sûrb Grigor), dy't boud is ûnder de arsjitekturale ynfloed fan de Jehannes de Dopertsjerke fan Mastara. De Gregoariustsjerke is in sintraalbou mei oan eltse side in like grutte apsis dy't fan binnen healrûn en fan bûten fiifhoekich is. Tsjin it ein fan de 12de iuw waard súdlik fan de Gregoariustsjerke in gavit (in soarte fan narteks) tafoege, tsjintwurdich in ruïne. Noardlik waard in noch besteande yn 1224 gavit oanboud. De haadtsjerke is de Mem Gods-tsjerke (Sûrb Astvatsatsin), dy't yn 1201 boud waard.

Súdlik fan de Gergoariustsjerke leit de ruïne fan in oare, 7e iuwske narteks.

Súdwestlik fan it kleaster stiet op in steile rots in kapel. In ierdskodding hat de rots losskuord, sadat it gebou tsjintwurdich net sûnder klimtechnyk tagongklik is.

Boarnen, noaten en referinsjes bewurkje seksje

Boarnen, noaten en/as referinsjes: