Nikolaas Pieck of Pichius (Gorkum, 29 augustus 1534Brielle, 9 july 1572) wie in Fransiskaanske preester en teolooch en is in martler fan de Roomsk-Katolike Tsjerke.

Nikolaas Pieck
   hillige
persoanlike bysûnderheden
bertedatum Gorkum
berteplak 29 augustus 1534
stjerdatum 9 july 1572
stjerplak Brielle
etnisiteit Nederlanner
wurkpaad
kleasteroarder Fransiskanen
hillichferklearring
sillich ferkl. 24 novimber 1675 troch paus Klemens X
hillich ferkl. 29 juny 1867 troch paus Pius IX
fereare troch Roomsk-katolike Tsjerke
hjeldei 9 july
hillichdom Beafeartstsjerke fan de Hillige Martlers fan Gorkum
attributen Strop om 'e hals

Libben bewurkje seksje

Nikolaas waard yn de stêd Gorkum berne as soan fan Jan Pieck en Henriea Clavia. Hy woeks op yn in fromme katolike húshâlding en waard nei it kolleezje fan De Bosk stjoerd om dêr te studearjen. Nei't er syn stúdzje foltôge hie, foege Nikolaas him by de Fransiskanen en yn 1558 waard er ta preester wijd.

Pieck preke tsjin it opkommende kalvinisme en ferdigene dêrby fûleindich it dogma dat Jezus yn de fiering fan de hillige misse tsjintwurdich is yn it foarkommen fan bôle en wyn.

 
It ophingjen fan de Martlers fan Gorkum, Cesare Fracassini (1867)

Yn juny 1572 waard Gorkum nei fûl ferset ynnommen troch de wettergeuzen. Alhoewol't se ûnthieten om de katolike geastliken in frije ôftocht te jaan, namen se dochs 19 katolike geastliken finzen.

Tegearre mei acht oare Fransiskaanske bruorren waard Pieck opsletten yn in tsjuster en smoarch hok, dêr't se tamtearre waarden. Mei de koarde dy't Pieck om syn pij droech loeken se him oan in balke omheech en lieten him dan hieltiten wer op de grûn falle. Dat gyng kreksalang troch oant de koarde briek en Nikolaas bûten bewustwêzen op de grûn foel. Mei't nochris tsien preesters finzen nommen waarden kaam it tal finzenen op 19.

Op 6 july waarden de geastliken healneaken yn in skip treaun en fan Gorkum nei Brielle brocht. Underweis diene se ek Doardt oan om se dêr foar jild oan nijsgjirrigen te toanen. Twa protestantske bruorren fan Nikolaas besochten him frij te krijen, mar dat slagge net. Yn Brielle ûnthiet de kommandant fan de geuzen, Willem II de la Marck, se frij te litten as se de autoriteit fan de paus en de tsjintwurdigens fan Jezus yn de eucharisty leagenenen, mar gjin ien gyng dêr op yn. Op 8 july waard der in dispút organisearre tusken twa katoliken en twa protestantske dûmny's at útrûn op in nederlaach foar de protestanten. Mei ienfâldige fragen slagge Nikolaas Pieck der yn de protestanten fan 't stik te bringen.

Nettsjintsteande ynstruksjes fan Willem fan Oranje om de geastliken te sparjen en protesten fan de magistraten fan Gorkum, waard de groep op 9 july 1572 yn in âlde ferlitten kleasterskuorre bûten Brielle ophongen. Nikolaas wie de earste fan de preesters dy't se ophongen. Troch de knoffelige útfiering fan it ophingjen duorre de eksekúsje mear as twa oeren en waard it in hiel lijen foar de preesters.

Neitiid bewurkje seksje

 
Portret Nicolaas Pieck (17e iuw, Museum Catharijneconvent)

Doe't de wettergeuzen noch om Gorkum fochten holden Nikolaas Pieck en syn omkesizzer Rutger mei oaren harren skûl yn de Blauwe Toer. Rutger wie in soan fan Nikolaas' sweager Hessel fan Est, dy't skepen wie, en waard nei de oermastering fan de wettergeuzen frijlitten. Hy flechte mei syn heit nei Utert en begûn nei de moard mei it sammeljen fan bewizen. Hy prate mei tsjûgen en liet portretten skilderje fan de fermoarde geastliken. Sân tsjûgen lieten op 9 augustus 1574 fêstlizze dat de portretten de martlers goed wjerjoegen. Sadwaande waard de moard oars as yn oare gefallen fan dy tiid tige goed dokumintearre. Oer de moard op de katolike preesters skreau er boppedat op de wize fan it Wilhelmus in 33 kûpletten tellend liet, dat yn it doe noch katolike Amsterdam útjûn waard. Yn 1603 publisearre Willem fan Est, in broer fan Rutger, alle sammele ynformaasje yn it Historiae martyrum Gorcomiensjum en foege oan de histoaryske feiten dêr wat katolike ynterpretaasjes oan ta, lykas mirakuleuze genêzings mar ek histoaryske feiten dy't oan de foarspraak fan de 19 martlers taskreaun waarden.

Yn de tiid fan it Tolvejierrich Bestân (1609-1621) wie it wer wat frijer om te reizgjen en koe de Tsjerke sels ûndersyk dwaan troch plakken en tsjûgen te besykjen. Op 24 novimber 1675 ferklearre paus Klemens X Nikolaas mei de oare martlers sillich. De hillichferklearing fan de 19 fermoarde geastliken folge yn 1867 troch paus Pius IX, yn de iuw dat de biskoplike hiërargy yn Nederlân hersteld waard.

Sjoch ek bewurkje seksje

Boarnen, noaten en referinsjes bewurkje seksje

Boarnen, noaten en/as referinsjes: