Sjirk Frânses van der Burg
Sjirk Frânses van der Burg (Langsweagen, 21 novimber 1917 - Lippenhuzen, 7 juny 2008) wie bistedokter op De Lemmer en yn syn studintetiid in liedende figuer yn de Federaasje fan Fryske Studinteferienings. Yn 1943 naam er de foarstap ta it fersprieden fan it fersetsblêd Frysk en Frij, dat yn 1944 yn druk ferskynde. Frysk en Frij bestie as tydskrift] oant en mei 1997 [1] en waard dêrnei fuortset as útjouwerij.
Yn de Twadde Wrâldoarloch wie er fan desimber 1942 ôf foarsitter fan 'e Federaasje fan Fryske Studinteferienings. Hy krewearre derfoar om de skieding mei alles wat Dútsk wie, skerp nei foaren te bringen.
Van der Burg wie oanholden om't er op in dyk riden hie dy't ôfsletten wie troch it wetterskip. Hy hie dat dien om't er in haastgefal hân hie, dat hy liet it op in rjochtsaak oankomme. Op 17 oktober 1951 krige er in boete fan sân gûne, mar dêrmei wie de saak noch net klear. Van der Burg hie nammentlik wegere om Nederlânsk te praten en rjochter Wolthers hie wegere him te ferstean as er Frysk spruts.
Wolthers, dy't al jierren yn Fryslân wenne en it Frysk al ferstean koe, woe dochs fan de beklaagde dat er Nederlânsk prate en frege him at er as studearre man gjin Nederlânsk koe. Van der Burg gong troch yn it Frysk en fierde oan dat immen dy't yn Fryslân terjocht stie, syn eigen taal brûke meie moatte soe. Dêrop gong de rjochter derta oer de sitting op te skowen, om him derop te berieden, at der in tolk komme moast. De beklage waard oplein te wachtsjen oant dat berie plakfûn hie en dêrnei wer op 'e rjochtsitting te ferskinen.
Doe't de sitting wer iepene waard, waard oan 'e beklage meidield dat der gjin tolk komme koe - eat dat de rjochter yn 't foar ek wol witte kinnen hie. De rjochter moast it doe duldzje dat de beklage Frysk spruts, mar ûnderwilens liet er Van der Burg noch al witte: "Officieel versta ik u niet." Dat betsjutte dat Van der Burg yn 'e rjochtseal wol Frysk prate koe, mar dat wat er sei dan net opnommen waard yn it ferslach en dat der ek gjin rekken mei holden wurde soe by it fêststellen fan it fûnis.
It wie in fergelykbere saak as dy fan Wiebe van der Hoek en Jeen de Leeuw dy't ek wegeren Nederlânsk te praten yn de rjochtsseal wat wer de oanlieding wie ta it skriuwen fan kranteartikels fan Fedde Schurer en dêrmei de oanlieding ta Kneppelfreed.
Wurk
bewurkje seksje- 1945, de befrijing - skiedkundich wurk
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: |
|