Teodoarik de Grutte: ferskil tusken ferzjes

In grut part fan syn jeugd brocht Diderik troch as [[gizeler]] oan it hof yn [[Konstantinopel]]. Hjirmei hie de [[East-Romeinske Ryk|East-Romeinske]] keizer [[Leo I]] festigheidfêstichheid dat Diderik syn heit it fouderatifouderaty-ferdrach mei de keizer respektearrerespektearje soe. Hy learde tiidenstidens dizze periodeperioade oan it hof in soad oer de Romeinse gebrûken en kriichskunde. As jongkeardel die Diderik mei oan de ferskate kriichstochten dy't syn heit hâlde. Yn [[469]] behellen sy in oerwinning op de [[Gepiden]] yn de [[Karpaten]] oan de [[slach oan de Bolia|Bolia]]. [[Moesia]] waard troch harren beset yn [[471]] en Diderik sels liede in tal fjochterijen tsjin [[Diderik de aldereAldere]]. FierderFierders foel Diderik letter as generaal fan de East-[[Romeinen]] in pear kear Itaalje yn.

Yn [[476]] hie it [[Germanen|Germaanske]] [[haadling|stamhaad]] [[Odoaker]] de lêste West[[Romeinske Ryk|Romeinske]] [[keizer]] ôfsetten en himsels as kening fan Itaalje ûtroppen. Dizze Odoaker stjoerde de keizerlike [[regalia|tekens]] nei de keizer fan it easten [[Zeno fan Byzantium|Zeno]] yn [[Konstantinopel]], wermeiwêrmei Odoaker him feitlik deljoech oan Zeno. It westlik diel fan it Romeinske ryk kriegkrige gjin nije keizer en hâlde op te bestean.

De relaasje tusken Odoaker en keizer Zeno gong lykwols hurd efterút en de keizer besocht Odoaker fuort te krijen. Fierder hie Zeno ek syn bekomstnocht fan de Ostrogoaten yn syn ryk en dêrom joech hy yn [[488]] opdracht oan Diderik om mei syn kriichsmacht Itaalje yn te fallen. Diderik besocht it ferskate kearen, mar waard hieltyd fuort dreaun troch de legers fan Odoaker. Lang om let krige hy it toch foar mekoar om fêste fuotfoet te krijen yn Itaalje. Diskear slagge hy deryn om de troepen fan Odoaker te ferslaan, foar it earst yn augustus, oan de [[slach oan de Isonzo|Isonzo]], en letter, yn septimber by [[slach by Verona (489)|Verona]]. Lang om let oermastere Diderik yn [[493]] de haadstêd [[Ravenna]] en makke in ein oan de macht fan Odoaker. Persoanlik brocht hy Odoaker om it libben.

Doe't Diderik Odoaker ferlein hie, stifte hy sels in keninkryk yn Itaalje. Dit ryk strekkestrekte har út fan [[Sisylje]] oanoant [[Panonnia]]. Nettsjinsteande syn Germaanske ôfkomstkomôf waard Diderik sawol troch de [[Romeinen]] as de Goaten as kening erkend. Yn Diderik syn ryk libbe elts folk ûnder har eigen wetten.

Diderik ferstevige syn machtsbasis yn Itaalje en soarge der foar dat syn Romeinske ûnderdanenûnderdienen it goed hienen. Ek bleau syn bân mei de Romeinske keizer yn Konstantinopel yntakt. Sa stadich oanstadichoan waard hy hieltyd machtiger. Hy makke syn grinzen feilich troch it smedensmeien fan houliksbânnen mei de Itaalje hinne wenne folken. Syn suster [[Amalafrida]] trouwde mei [[Thrasamund]], kening fan de Fandalen en Diderik sels wie trouwd mei [[Audofleda]], de sussuster fan kening [[Klovis I]] fan de Franken. De ienige Germaanske folken dêr't er gjin ynfloed op hie wienen de Franken en de [[Fandalen]].

Yn [[507]] sneuvele kening [[Alarik II]] fan de [[Fisigoaten]] yn de [[slach by Vouillé]] tsjin de [[Franken]]. Alarik waard opfolge troch [[Amalarik]], mar dizze wie noch minderjierrich, wêrtroch Diderik regentregint foar de jonge kening waard. Troch de nederlaach by Vouillé ferlearen de Fisigoaten it besit fan [[AquitaanjeAkwitaanje]] oan de Franken. Allinnich [[Septimaanje]] koenen sy fêst hâlde. Dit wie te tanketanken oan it yngripen fan Diderik.

Op 30 augustus [[526]] stoar Diderik. Syn dochter, [[Amalasuntha]] folgdefolge him op as keningin fan de Ostrogoaten. Sy wie lykwols net by steat om it ryk byienoarbyinoar te hâldehâlden en de [[Katolisisme|Roomske]] Romeinen en de [[Arianisme|Ariaanse]] Ostrogoaten woeksen útienoarútinoar. Dy ûntwikeling sette de East-Romeinske keizer [[Justinianus I fan Byzantium|Justinianus]] der ta om de Ostrogoaten de oarloch te ferklearenferklearjen. Om [[550]] hinne wie it hiele ryk sawat ferneatige. Diderik syn lange regear hie der wol ta bydroegen de Romeiske kultuer fan Itaalje te bewarjen. It [[mausoleum]] fan Diderik de Grutte is noch hieltiidhieltyd te besjen yn Ravenna.

[[kategoryKategory: keningKening fan de Ostrogoaten]]