Runen: ferskil tusken ferzjes

Yn it Sweedske [[Dalarna]] waarden guon kalinders noch oant resinte tiden yn runen opsteld.

 

Utsein dat elk teken in klank hat en brûkt wurde kin om mei te skriuwen, hat eltse rune ek in eigen namme en wurdt de runen ek in magyske betsjutting takind. Runen wurde tsjintwurdich soms bestudearre en brûkt troch paganisten om harren heidensk kultureel-histoaryske wearden en ek foar harren tawiisde magyske eigenskippen.

 

In foarbyld fan in soad foarkommend gebrûk ûnder inkele paganisten is it smiten fan runestiennen. Dit binne stiennen mei elk ien runeteken derop dy't tagelyk smiten wurde, wêrnei't der oan de struktuer fan de posysje fan'e sichtbere tekens op de fallen stiennen bepaalde betsjuttings ûntliend wurde kinne, oer bygelyks ynsjoch yn in sitewaasje, fraach of in op de takomst rjochte saak. De betsjutting fan in rune is negatyf as it symboal op de kop stiet. De yndividuele betsjutting per rune is fan belang, en ek it ynsjoch dizze te kombinearjen mei de betsjutting fan oare runen dy't tegearre prominint nei foaren komme in in woarp, neffens in troch de brûker hantearre systeem.

 

It runeskrift hat in tal oerienkomsten mei it [[Latynske alfabet]]. Nei alle gedachten is it fan Italjaanske oarsprong. It is mooglik dat it ûntliend is oan de [[Retiërs]], in folk dat yn de ieuwen foar ús jiertelling yn de [[Alpen]] wenne. De Retiërs soenen op harren beurt harren skrift oan de [[Etrusken]] ûntliend hawwe, dêr't hja yn de [[Poflakte]] kontakt mei hienen.

 

Yn de ferhalen út de [[noardse mythology]] wurdt oan it wurd ''runen'' in oare betsjutting jûn, nl. dy fan wiisheid, kennis fan it ferburgene. Yn de [[Hávamál]] wurdt ferteld fan [[Weda|Odin]], dy't yn syn einleaze syktocht nei mear wiisheid, himsels 9 nachten lang oan in beam ophong, wêrby er ta ynsjoch kaam dat it geheim efter de runen djip yn syn eigen binnenste ferburgen siet.

 

[[kategory:Wytsingen]]