Frâns fan Anzjû: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
st
tikflaterke en in sin wat oars dien
Rigel 1:
[[Ofbyld:Fd'Alençon.jpg|thumb|right|300px|Frans fan Anjou]]
'''Frans Hercules''' (of François-Hercule) '''van Valois''' ([[Parys]], [[18 maart]] [[1555]] - [[Château-Thierry]], [[10 juny]] [[1584]]), Hartoch van Anjou, wie de jongste soan fan kening [[Hindrik II fan Frankryk]] en [[Katharina de Medici]]. Hy wie de jongere broer fan de Frânske keningen [[Frans II]], [[Karel IX]] en [[Hindrik III]] en groeide as [[Roomsk-Katolike Tsjerke|katolyk]] op yn de tiid fan de eskalearjende [[hugenoaten]] oarloggen wêryndêr't [[Spanje]] en [[Ingelân]] har ek yn minge soenen.
 
By syn berte krige hy de titel [[hartoch fan Alencon]], mar by de troansbestiging fan syn broer Hindrik yn [[1575]] naam hy syn oarsrpronklikeoarspronklike titel hartoch fan Anjou oer. Hy waard no de earstfolgjende yn de line fan de Frânske troan. Dat hy as kroanprins fan in grut lân dat tsjinwicht biede moast tsjin Spanje soe syn fierdere libben bepale.
 
Yn [[1579]] gie hy nei Ingelân foar in polityk houlik mei [[Elizabeth I fan Ingelân]]. Sy mocht wol oer him, mar hy wie 22 jier jonger en hy wie boppedat katolyk. DitDat foel net goed by it Ingelske folk., Dêrbydêr't by kaam dat it bekend wie dat syn mem Catharina haadferantwurdlikhaadferantwurdlike wie foar de romrofte [[Bartelomeusnacht]] yn 1572. De Ingelsken woenen soksoarte fansoksoartige problemen net hawwe. De ferloving levere him de bynamme op “myn kikkertsje”. Ek hat Elizabeth persoanlik in gedicht skreaun oan him mei de namme "[[On Monsieur’s Departure]]" mar op'elang om einlet draaide it op niks út.
 
Yn 1581 kaam Frans fan Anjou nei de [[Nederlannen]]. Hy waard troch de [[Steaten-Generaal]] oansteld as [[soeverein]] foarst. De opstannelingen hopen dat de Frânsen harren soenen mingen yn de kriich tsjin Spanje. Frans fan Anjou easke dat de Nederlânen har ûnôfhinklik ferklearje soenen fan Spanje. Dat wie ek logysk omdat hy binnen helle wie om as soeverein foarst te regearen. Dus dat barde yn 1581 mei de [[akteAkte fan ferlatingheFerlatinghe]]. Mar de kar foar Anjou wie dôchs in fersin. De hartoch dy’t net in soad politike macht krigen hie, hâlde him mear dwaande mei feesten as mei it regearen. Ek hjir wurke it feit dat hy katolyk wie net mei. Doe't yn 1582 in oanslach plege waard op it libben fan [[Willem fan Oranje]] tochten in soad minsken dat Anjou der eatwat mei te krijen hie.
 
Teloarsteld yn syn by rol, beslute Frans fan Anjou om syn macht te fergrutsjen. Yn jannewaris 1583 waarden inkele stêden yn [[Flaanderen]] en [[Brabân]] folset mei Frânske garnizoenengarnisoenen. Dit om dêrnei de grutste Nederlânske stêd [[Antwerpen]] by ferrassing yn te nimmen. De ynwenners hienen de [[Spaanske fuery]] fan 1576 noch farsk yn it ûnthâld en hienen dan ek net folle op mei al dy bûtenlânske soldaten. Sy freesden in [[Frânske fuery]]. De 1500 man sterke striidmacht waard yn in mûklaach lokke en gruttendiels ôfslachte. De posysje fan Anjou wie net langer hâldber. Anjou ferliet derop de Nederlannen yn juny [[1583]]. Hy ferstoar op 10 juny oan [[tuberkuloaze]]. Mei syn dea wie it ôfrûn mei de Frânske stipe foar de opstân.
 
[[Kategory: Valois]]