Betje Wolff: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Nije Side: {{wurk}} thumb|Portret fan Betje Wolff, ± 1754 '''Betje Wolff''' (''Elizabeth Wolff-Bekker'', Flissingen, 24 july 1738 - Den Haach, [[5 novim...
 
wurkleas
Rigel 5:
'''Betje Wolff''' (''Elizabeth Wolff-Bekker'', [[Flissingen]], [[24 july]] [[1738]] - [[Den Haach]], [[5 novimber]] [[1804]]) wie in [[Nederlân]]sk skriuwster.
 
Betje Bekker waard berne yn in begoedige kalvinistyske famylje. ZeFan hadjongs eenôf onstuimigwie hja learderich, ambisjeus en keunstsinnich. Hja hie in gysten karakter en frijsinnige ideeën. Se koe in bytsje [[latyn]] en learde [[ingelsk]].
 
Mei har sântjinde liet hja har skake troch de 24-jierrige faandrich Matthijs Gargon. Hoewol't hja nei ien nacht wer thús kaam, spriek men der skande fan en har kansen op in goede houlikspartij waarden der net grutter op.
Ze trouwde op 18 november [[1759]] met de 52-jarige predikant Adriaan Wolff. In 1763 debuteerde zij met de bundel ''Bespiegelingen over het genoegen''. In 1777, na de dood van haar echtgenoot, ging Wolff samenwonen met [[Aagje Deken]] en begonnen zij gezamenlijk te publiceren. Hun grootste successen waren de [[briefroman]]s ''[[De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart]]'' (1782) en ''Historie van den heer Willem Leevend'' (1784-1785). In 1778 verhuisden Wolff en Deken naar [[De Rijp]]. In 1782 vestigden ze zich in [[Beverwijk]].
 
ZeSe trouwdetroude op [[18 novembernovimber]] [[1759]] metmei de 52-jarigejierrige predikant en widner Adriaan Wolff. InSy hiene earst in briefwikseling hân. Yn 1763 debuteerdedebutearre zijsy metmei de bundelmoraal-filosofyske dichtbondel ''Bespiegelingen over het genoegen''. InYn 1777, nanei de dooddea vanfan haarhar echtgenootman, gingwenne Wolff samenwonentegearre metmei de [[doopsgesinden|doopsgesinde]] [[Aagje Deken]] en begonnen zijpublisearren gezamenlijkse teek publicerentegearre. HunHarren grootstegrutste successensúkses warenwiene de [[briefroman]]s ''[[De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart]]'' (1782) en ''Historie van den heer Willem Leevend'' (1784-1785). InYn 1778 verhuisdenferhúzen Wolff en Deken naarnei [[De Rijp]]. Inen yn 1782 vestigdensetten zesy zichharren inta wenjen yn [[BeverwijkBeverwyk]].
Vanwege hun [[patriotten|patriottische]] sympathieën verhuisden Wolff en Deken in 1788 naar [[Trévoux]] bij Lyon in het departement Ain (regio Rhône-Alpes). In 1789 verscheen ''Wandelingen door Bourgogne''. Tussen 1793 en 1796 schreven ze aan ''Historie van Mejuffrouw Cornelia Wildschut, of De gevolgen van de opvoeding'', een roman in 6 delen. Door financiële nood moesten zij in 1797 terugkeren naar Holland, waar ze in Den Haag woonden. Wolff stierf in Den Haag; enkele dagen na haar overlijden stierf ook Deken. Beide vrouwen liggen begraven op de begraafplaats [[Ter Navolging]] in [[Scheveningen]].
 
VanwegeYn hunferbân mei harren [[patriotten|patriottischepatriottyske]] sympathieënsympatieën verhuisdenferhúzen Wolff en Deken inyn 1788 naarnei [[Trévoux]] bijby [[Lyon]] inyn hetit departementdepartemint Ain (regio Rhône-Alpes). InYn 1789 verscheenferskynde ''Wandelingen door Bourgogne''. TussenTusken 1793 en 1796 schrevenskreaune zese oan aan ''Historie van Mejuffrouw Cornelia Wildschut, of De gevolgen van de opvoeding'', eenin roman inyn 6 delendielen. DoorTroch financiëlejildlike noodkrapte moestenmoasten zijse inyn 1797 terugkerenwerom naarnei Holland,Hollân; waarsy zewennen indoe Denyn HaagDe woondenHaach. Wolff stierfstoar inyn Den HaagHaach; enkelein pear dagen naletter haarferstoar overlijdenDeken stierf ook Dekenek. Beide vrouwenfroulju liggenbinne begravente ophôf dekaam begraafplaatsop [[''Ter Navolging]]'' inyn [[ScheveningenSkeveningen]].
 
== Bibliografy ==
Line 25 ⟶ 27:
* [[1780]]-[[1781]] - ''Brieven over verscheiden onderwerpen''
* [[1781]] - ''Economische liedjes'' (tegearre mei [[Aagje Deken]])
* [[1782]] - ''[[De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart]]'' (mei [[Aagje Deken]])
* [[1783]] - ''Voorrede voor den tweeden druk'' (mei [[Aagje Deken]])
* [[1784]] - ''De Natuur is mijne zanggodin''
* [[1784]] - ''Fabelen''
* [[1784]]-[[1785]] - ''Historie van den heer Willem Leevend'' (mei [[Aagje Deken]]) (acht dielen)
* [[1785]]-[[1786]] - ''Mengel-poëzy''
* [[1787]]-[[1789]] - ''Brieven van Abraham Blankaart''
* [[1789]] - ''Wandelingen door Bourgogne''
* [[1793]]-[[1796]] - ''Historie van mejuffrouw Cornelia Wildschut'' (mei [[Aagje Deken]]) (seis dielen)
* [[1802]] - ''Geschrift eener bejaarde vrouw'' (twa dielen)
 
== Keppeling om utensNeitins ==
* Sûnt 1950 is der in Museum Betje Wolff yn de eardere pastoary fan [[Middenbeemster]], dêr't hja mei har man Adriaan Wolff wenne hat (1759-1777).
* De brieveroman ''De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart'' jildt noch hieltyd as it bêst lêsbere boek út de Nederlânske literatuer fan de [[18e ieu]].
 
== Keppeling om utens ==
* [http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/DVN/lemmata/data/Bekker Wiidweidige biografy by it ''Instituut voor Nederlandse geschiedenis]
* [http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=Wolf016 Betje Wolf, primêre en sekundêre literatuer by de DBNL]
 
[[Kategory:Nederlânsk skriuwer|Wolff, Betje]]