Frâns Joazeflân: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
red. |
st |
||
Rigel 1:
[[Ofbyld:Frans Josefland Ligging.gif|260px|thumb|''Lokaasje yn de [[Noardlike Iissee'']]]]
'''Franz Josef(s)lân''' ([[Russysk]]: Земля Франца Иосифа, ''Zemlja Frantsa Iosifa'') is in kloft fan sa'n 187 (of 191?) fulkanyske eilannen noardeastlik fan [[Spitsbergen]], bewesten fan de
De eilannen waarden yn [[1873]] tafallich ûntdekt yn de
Allinne at men spesjale tastimming hat kin men de eilannen besykje.
Rigel 8:
== Lizzing ==
De eilannen besteane út [[fjord]]en, ynholten en meastal beferzen [[seeïngte]]s. It noardlikste punt fan Frans Jozeflân leit op sa'n 900 kilometer fan de [[noardpoal]]. It súdlikste eilân leit op likernoch 370 kilometer fan it eilân [[Nova Sembla]].
[[Ofbyld:FranzJosefLand2.gif|right|thumb|350px|''Kaart fan Franz Joseflân''.]]
== Klimaat ==
Der hearsket in strang arktysk kilmaat op de arsjipel en stoarmje docht it der faak. Oan de ein fan de koarte simmer is it faak mistich. De temperatuer is simmers trochsneed +2°C en -22°C yn de winter. De lêste jierren wiene de temperatueren útsûnderlik, fan +10°C en -48,9°C. Dizze feiten komme fan it waarstasjon ''Nagoerskoje'' op Alexander-Lân yn it westen fan de arsjipel.
Rigel 17:
Sa ticht by de noardpoal waakst net folle. Op Franz Jozeflân binne ferskillende soarten [[moas]] en gers. Der komme in stik as wat simmerbloeiers foar mei in koarte libbenssyklus. Op guon fan sinne beskynde sniefjilden waakse [[algen|iisalgen]] dy't opfallende kleuren hawwe, sa as skarlekkenread en gersgrien.
De meast foarkommende bistesoarten binne [[walrus]]sen, [[seehûnen]], [[poalfoks]]en, [[iisbear|iisbearen]] en ferskate
== De arsjipel (kar út) ==
* '''[[Alexandralân]]''' (''Zemlja Aleksandry'') hat in waarstasjon en it fleanfjild Nagoerskoje. Yn de Kâlde Oarloch wie dêr ek in radarstsjon.
* '''[[Georg-eilân]]''' (''ostrov Georga'') mei it skiereilân Armitidsj is it grutste eilân.
* '''[[Graham Belleilân]]''' hat de langste lanningsbaan fan de
* '''[[Hall-eilân]]''' mei de typearjende rots [[Kaap Tegethoff]]. Hjir seagen [[Julius von Payer|Peyer]] en [[Karl Weyprecht|Weyprecht]] foar it earst wer lân, nei't hja tsien moannen troch it iis ynsletten west hiene.
* '''[[Northbrook (eilân)|Northbrook]]''' is betreklik goed tagonklik.
Rigel 32:
== Skiednis ==
It seegebiet om Frans
Op it plak fan de earste ûntdekking op Kaap Tegetthoff (Mys Tegetchof) waard by de [[Walter Wellman-Ekspedysje]] (1898-1899) in tinkstien oprjochte. Op Kaap Geller op [[Wilczeklân]] (''Zemlja Viltsjeka''; neamd nei [[Johann Nepomuk Graf Wilczek]]) oerwinteren yn 1899 ek in oantal leden fan de Welle-Ekspedysje. Yn [[1901]] moasten de ekspedysjeleden fan de Amerikaanske [[Evelyn Baldwin]] op it [[Algereilân]] (''ostrov Aldzjer'') oerwinterje. Op it Northbrook-eilân waard yn 1904 stienkoal dold troch in expedysje dêr't it skip fan letter by it Rudolf-eilân sonk.
Rigel 38:
Yn 1926 kaam Frans Jozeflân oan de [[Sovjet-Uny]] en tusken 1929 en 1963 wie de Tichajabaai op Hookereilân (''ostrov Goekera'') it wichtichste begjinpunt foar poalekspedysjes. Yn 1931 fleach LZ 127 "[[LZ127 "Graf Zeppelin"|Graf Zeppelin]]" oer de arsjipel oant oer de noardlikste lânpunt (Kaap Fligeli).
Yn de [[Twadde Wrâldkriich]] wie der tusken augustus 1943 en july 1944 in geheim Dútsk waarstasjon mei de koadenamme "Schatzgräber" op
Yn de [[Kâlde Oarloch]] wie de hiele arsjipel ôfsletten gebiet fanwege syn strategyske lizzing. Op [[Graham Belleilân]] (''ostrov Greem Bell'') wie in bommewerpereskader stasjonearre.
Op 23 desimber 1996
== Literatuer ==
| |||