Montanus de Haan Hettema: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rigel 9:
Hy wie advokaat yn Ljouwert, lid fan [[Provinsjale Steaten]] (1819-1829). It slagge him net om dêrnei noch yn de Steaten ferkeazen te wurden. Yn 1838 waard er rjochter by de [[arrondissemintsrjochtbank]]. Yn 1838 waard hy as bern oannaam troch frou De Haan, waans namme er taheakke oan syn fan, Hettema.
 
HyDoe't syn politike karriêre heakjen bleau, bemuoide er him mei Fryske taal- en rjochtsskiednis dêr't er ûnder ynfloed stie fan [[Bruorren Grimm|Jacob Grimm]] en [[Rasmus Christian Rask|Rask]] en bestudearre de [[Franciscus Junius|Juniana]] yn [[Oxford]]. YnFoar deit omgongFrysk meigie oaresyn minskenfoarkar wieút Hettemanei netit maklikargayske enMidfrysk ekfan Gysbert Japicx as staveringsnoarm. Bygelyks [[Joast Hiddes Halbertsma]] wie syn wurkopponint op itdit mêd. Hettema's opfettings fûnen wol wjerklank yn de rûnten fan taalit tydkrift [[Iduna]], mei fan gefolgen dat de Halbertsma- en skiednisde wieIduna-stavering omstreden.mekoar in skoft bekonkurearren.
 
Yn de omgong mei minsken wie Hettema net maklik en ek syn wurk op it mêd fan taal en skiednis wie omstreden.
 
==Wurk==
Under oaren:
* ''Emsiger landregt van 13''12 (1830)
* ''Beknopte handleiding, om de oude Friesche taal, voor zoo verre zij in handschriften en in oude drukken nog bestaat, gemakkelijk te lezen en te verstaan, hoofdzakelijk voor diegenen, welke eenige kennis der tegenwoordige land-Friesche taal hebben'' (1830)
* ''De Jurisprudentia Frisica'' (1834-35)
* ''35 Brieven van jhr. M. de Haan Hettema aan zijn echtgenote, verzonden tijdens zijn reis naar Kopenhagen'' (1838)
Line 21 ⟶ 24:
* {{aut|Montanus Hettema, [[Rinse Posthumus]]}}, ''Onze Reis Naar Sagelterland, Benevens Deszelfs Geschiedenis, Eene Beschrijving Van Den Aard, de Zeden, de Gewoonten Enz: Van Deszelfs Bewoners En Eene''
* [http://books.google.nl/books?id=LidbAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=%22montanus+hettema%22&source=bl&ots=2RoVjWRFTh&sig=wQJrbjv21SwqfBkGq5NGntuFsNI&hl=nl&ei=PNQkTIylN9ufOI-8gLwC&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CBkQ6AEwAQ#v=onepage&q&f=false ''Friesche spraakleer'' fan Rasmus Kristian Nielsen Rask,Montanus Hettema]
 
== Literatuer ==
* {{aut|G.A. Wumkes}}, ''Bodders yn de Fryske striid'', Boalsert 1926, pp. 495-511;
* {{aut|J.J. Kalma}}, ''Dit wienen ek Friezen. In rige lytse biografyen V'', Ljouwert 1974, pp. 50-56, 71-73; en
* {{aut|B. de Vries & Y. Kuiper}}, ‘''Een vrije Fries die baron wilde worden'', [[It Beaken]] 45 (1983), sd. 106-221.
* {{aut|B. Folkertsma}}, ''De stavering fan it Westerlauwerske Frysk yn de njoggentjinde ieu'', Grins 1973, passim;
* {{aut|C.P. Hoekema, P. Karstkarel & Ph.H. Breuker}}, ''Eekhoff en zijn werk'' [...], Ljouwert 1980, passim.
 
{{boarnen|boarnefernijing=